| احمد روستا | استاد دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس کسبوکار|
شاید برای بسیاری این سوال پیش آمده باشد که با تبلیغات مجازی و پیامکی رونق شرکتهای تبلیغاتی از بین نرفته؟ اینجاست که باید گفت هرگاه فردی شغلی را انتخاب میکند، باید توان مقابله با رقیبان خود را نیز داشته باشد. پیامکهای تبلیغاتی هرچند تأثیرگذار هستند ولی توانایی مقابله با شرکتهای تبلیغاتی را ندارند و به نوعی زیرمجموعه شرکتهای تبلیغاتی محسوب میشوند، به همین جهت است که میتوان بهطور قطع گفت پیامکهای تبلیغاتی برای شرکتها و سامانهها مثمرثمر بوده و کارایی دارد، زیرا هرنوع از تبلیغات، مخاطبان خود را میطلبد. شرکتهای تبلیغاتی هم معمولا با خریداری بستههای طبقهبندیشده از بانکهای اطلاعاتی، مخاطبان خود را انتخاب میکنند. اما باید در نظر داشت، پیامهای تبلیغاتی بیشتر برحسب موضوع و محتوا انتخاب میشوند. اگر ارسال این پیامها از نظر زمانی مشکلی نداشته باشد و مخاطب را درگیر خود کند، برای شرکتهای تبلیغاتی موثر واقع میشود. به همین جهت است، هرگاه شرکتهاییکه از سامانه پیامکی استفاده میکنند هر زمان احساس کنند ارسال پیامهای تبلیغاتی دیگر برایشان سودآور نیست، بدونشک از ادامه دادن به این کار دست میکشند. برای همین است که معمولا در این امر بیشتر اوقات شرکتهای تبلیغاتی کاسبان «سود» هستند تا «زیان». اما قبل از بیان مزایای این پیامها ابتدا باید به چند نکته مهم اشاره کرد، اولا ارسال پیام در زمانی مناسب باشد، زیرا در این صورت میتواند نقش یادآوریکننده را ایفا کند. ثانیا از نظر موضوعی مخاطبان خود را شناسایی و برای آنها مفید باشد که در این صورت با استقبال ویژهای از سوی مخاطبان روبهرو میشوند. منظور از نوع پیام این است که برای چه چیزی و چه کالایی تبلیغات شده است؟ آیا جامعه بر این موضوع حساس است یا خیر؟ موضوعاتی که جنبه خریدوفروش کالا دارند، در این جایگاه قرار میگیرند یا نه؟ باید بر این اساس مخاطبسنجی صورت بگیرد. گاهی اوقات به دلیل عدم رعایت این موارد، تبلیغات به جای آنکه تأثیر مثبت برجای بگذارند بار منفی و مخرب خواهند داشت. اما منظور از زمان مناسب، زمان ارسال این دسته از تبلیغات در طول روز باشد، نه زمان استراحت کاربران که باعث آزردهخاطرشدن آنان شود. همچنین نباید انتظار داشت تنها پیامهای تبلیغاتی بهعنوان عاملی اثربخش برای محصول باشد، زیرا امری بدیهی است. تبلیغات پیامکی ممکن است در مرحله نخست قوی نباشد ولی میتواند بهعنوان عاملی اثربخش در آگاهی افراد ایفای نقش کند. از طرف دیگر باید در نظر داشت، پیامهای تبلیغاتی ارتباط مستقیمی با شرایط دریافتکننده دارد. بهعنوان مثال ممکن است کسی قصد خرید کالایی را داشته باشد و همان روز با دریافت پیام تبلیغاتی کالا یا فروشگاه مورد نظر مواجه میشود، در این صورت ممکن است این نوع پیامکها عامل ترغیبکنندهای برای خرید یا مراجعه به فروشگاه باشد. اما اگر بدون در نظر گرفتن بستههای شماره و سنجش شرایط به ارسال پیام اقدام کنیم، مسلما بازخورد منفی در پی دارد. برای مثال ارسال پیام ثبتنام کلاسهای کنکور در نیمهشب برای کاربر هفتاد ساله بازخورد منفی دارد. اما زمانیکه افراد فقط دریافتکننده پیام هستند و نسبت به این پیام بازخورد خاصی ندارند، باید دید مشکل از کجا نشأت میگیرد؛ نادیده گرفتن شرایط دریافتکننده، نوع پیام، موضوع، تعداد پیام و... همه از اهمیت ویژهای برخوردارند. در صورتی که این موارد رعایت نشود ما شاهد بازخورد منفی هستیم، زیرا با بالا رفتن تعداد پیامها افراد دیگر رغبتی برای خواندن ندارند و بدون توجه به محتوا، پیامها را پاک میکنند. این موضوع نتیجه شیوه غلط تبلیغات است اما بهعنوان ارایهدهنده پیام باید بداند در برابرتعداد زیادی از کاربران قرار دارد. ممکن است این پیامها عدهای را تحتتأثیر قرار دهد ولی نمیتواند همه مخاطبان را پوشش دهد.