محمد حسن آخند، رئیس‌الوزرای حکومت سرپرست افغانستان در دیدار با وزیر خارجه کشورمان گفت: افغانستان، تامین حقابه ایران از هیرمند را یک تعهد شرعی، اخلاقی و انسانی برای خود می‌داند و حتی بدون وجود معاهده نیز خود را موظف به این امر می‌داند.
سفر سید عباس عراقچی رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان به کابل و دیدار با مقام‌های بلندپایه افغانستان در حالی انجام شد که علاوه بر موضوع مهاجران افغانستانی و حقابه ایران ، ابعاد اقتصادی این سفر با توجه به همراه بودن یک تیم تخصصی در این حوزه، نویدبخش توسعه روابط تجاری میان دو کشور است.
فرصتی برای تقویت همکاری‌های دوجانبه ایران و افغانستان
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان دیروز در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی راهی کابل، پایتخت افغانستان شد و با سرپرست وزارت خارجه افغانستان و رئیس‌الوزرای دولت سرپرست افغانستان دیدار و گفت و گو کرد. وزیر امور خارجه در دیدار با رئیس‌الوزرای دولت سرپرست افغانستان با اشاره به روابط تاریخی، دینی و اقتصادی تهران و کابل گفت: امنیت و ثبات ایران به امنیت و ثبات افغانستان وابسته است و تحولات اخیر در افغانستان ما را به این نتیجه رسانده که همکاری با «امارت اسلامی» باید بیشتر گسترش یابد.
ارگ افغانستان در گزارشی از دیدار «سید عباس عراقچی»، با «ملا محمدحسن آخند» به مهمترین نکات مطرح شده در این دیدار پرداخت و نوشت: عراقچی در این دیدار با اشاره به روابط تاریخی، دینی و اقتصادی ایران با افغانستان گفت: خوشحالیم که پس از چهار دهه، امنیت سرتاسری در افغانستان برقرار شده است و پذیرش در سطح بالا از دیپلمات‌ها و حفظ روابط نشان‌دهنده این است که ایران روابط مستحکمی با امارت اسلامی افغانستان دارد.
وزیر امور خارجه با تأکید بر اینکه ایران هیچ وقت قصد مداخله در افغانستان را نداشته است، گفت: برای حل موضوع آب، اجرای کامل توافق‌نامه رودخانه هلمند میان ایران و افغانستان را خواستاریم.عراقچی گفت: امنیت و ثبات ایران به امنیت و ثبات افغانستان وابسته است و تحولات اخیر در افغانستان ما را به این نتیجه رسانده که همکاری با امارت اسلامی باید بیشتر گسترش یابد. وی با اشاره به مشکلات پناهجویان افغان در ایران و مسئله آب گفت: این دو موضوع باید به عامل گسترش همکاری‌ها تبدیل شوند و ایران متعهد است که بازگشت پناهجویان غیرقانونی افغان را به‌طور محترمانه مدیریت کند.
محمدحسن آخند هم در این دیار ضمن خوشامدگویی به هیئت ایرانی، خواستار افزایش این سفرها برای تقویت و گسترش روابط دیپلماتیک، سیاسی و اقتصادی میان دو کشور مسلمان و برادر شد.
ارتباطات اقتصادی ایران و افغانستان باید گسترش یابد
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در دیدار با «امیر خان متقی» سرپرست وزارت خارجه افغانستان با اشاره به اینکه ایران و افغانستان دوکشور دوست و برادر و مسلمان هستند،گفت: از میزبانی بسیار خوب حضرت عالی و همکارانتان تشکر می‌کنم. ایران و افغانستان همانطور که شما هم گفتید دو کشور دوست، برادر و مسلمان هستند، ارتباطات تاریخی و فرهنگی بسیار عمیق با هم دارند.
عراقچی با اشاره به اینکه دو کشور همواره در طول تاریخ روابط خوبی داشته‌اند، گفت: البته فراز و نشیب هایی هم بوده ولی در مجموع روابط ما با برادرانمان در افغانستان روابط بسیار خوب و برادرانه ای بوده است. ارتباطات بین دو کشور به لحاظ اقتصادی و تجاری و سیاسی در سطح خوبی است و من امیدوار هستم که در این سفر ما بتوانیم هرچه بیشتر روابط را در جهت منافع ملی دو طرف، منافع مردم و در جهت اینکه امنیت و آرامش بیشتری در روابط همسایگی ما برقرار باشد، گسترش بدهیم. امیدوارم ارتباطات اقتصادی بیشتری میان ایران و افغانستان ایجاد بشود و این روابط فرهنگی خوب و این روابط برادرانه هر روز مستحکم‌تر و منافع آن نصیب دو ملت بشود. سرپرست وزارت خارجه افغانستان نیز در ابتدای این دیدار ضمن خوشامدگویی به هیئت ایرانی، ابراز امیدواری کرد که سفر وزیر امور خارجه سطح روابط دو کشور را ارتقاء دهد.
متقی ادامه داد: ایران و افغانستان دو کشور همسایه و مسلمان هستند و همیشه در غم و خوشی یکدیگر شریک هستند و امیدوار هستیم سفر شما پر ثمر باشد.
ما به مردم هلمند، نیمروز، سیستان و بلوچستان با یک نگاه نظر می‌کنیم
متقی در مورد بحث «حقآبه ایران از هیرمند» تاکید کرد که طرف افغانی تمام امکانات فنی را بسیج کرده که آب‌ها به سمت ایران حرکت کند و هدر نرود.
امیرخان متقی افزود: ما به مردم هلمند، نیمروز، سیستان و بلوچستان با یک نگاه نظر می‌کنیم و تلاش می‌کنیم که آب به هر دو طرف برسد و این موضوع هیچ مانع دیگری ندارد.
در این سفر مجموعه از موضوعات دوجانبه منطقه‌ای و بین‌الملل مورد رایزنی و تبادل نظر قرار گرفت. اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به اهداف این سفر در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: سفر دکتر عراقچی به کابل در چارچوب سیاست همسایگی و در راستای مأموریت ذاتی وزارت امور خارجه برای پیگیری منافع ملی کشورمان از طریق تعامل و چاره‌اندیشی در مورد علائق و نگرانی‌های مشترک است. این سفر می‌تواند نقطه عطفی در بهره‌گیری از پیوندهای فراوان دو ملت برای تأمین منافع متقابل دو کشور باشد.
در این سفر یک‌روزه که نخستین سفر وزیر خارجه به کابل از زمان حضور در این جایگاه است، طیفی از موضوعات و مباحث مورد علاقه یا نگرانی دو طرف مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این سفر نمایندگان وزارتخانه های مختلف و یک هیات اقتصادی و تجاری وزیر امور خارجه را همراهی خواهند کرد.
به گزارش شهروند بعد از روی کارآمدن طالبان در افغانستان تا کنون تمامی کشورهای همسایه‌ی این کشور در کنار بازیگران بین‌المللی مهمی چون روسیه و اتحادیه اروپا هیئت‌های رسمی و عالی‌رتبه‌ای به کابل اعزام داشته‌اند؛ سفر وزیر خارجه چین، وزیر امنیت داخلی روسیه، وزیرخارجه‌ی وقت پاکستان، نماینده‌های ویژه اتحادیه اروپا و هند در امور افغانستان، وزیر امورخارجه ترکمنستان، نخست وزیر ازبکستان و رئیس اداره امنیت تاجیکستان به کابل در همین چارچوب صورت گرفته است و بعد از محرابیان وزیر نیروی دولت سیزدهم، عباس عراقچی نیز دومین مقام عالی رتبه‌ی ایران خواهد بود که یکشنبه به کابل سفر میکند.
در این سفر نمایندگان وزارتخانه‌های مختلف و یک هیات اقتصادی و تجاری وزیر امور خارجه را همراهی کرده‌اند.
ورود روابط دو کشور به مرحله‌ای تازه
ذاکر جلالی از مقام‌های ارشد وزارت امور خارجه طالبان سفر عراقچی به کابل را زمینه ساز ورود روابط دو کشور به مرحله‌ای تازه دانست و اعلام کرد: «منافع مشترک سیاسی، اقتصادی و امنیتی میان افغانستان و ایران، فرصتی برای تقویت همکاری‌های دوجانبه است».
این مقام وزارت امور خارجه طالبان همچنین این سفر که اولین سفر یک وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بعد از روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان است، را گامی سازنده در راستای تحکیم روابط خواند.
برخی تحلیلگران معتقدند که از میان جنبه‌های مختلف سفر عراقچی به کابل، با توجه به همراهی تیمی از فعالان اقتصادی ایران، حداقل در این بازه زمانی جنبه اقتصادی این سفر از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. بر اساس اعلام مسئولان اتاق بازرگانی، صادرات ایران به افغانستان معادل ۲ برابر صادرات به ۱۵ کشور دیگر است.
علاوه بر این گفته می‌شود که صادرات ایران به افغانستان در سال‌های گذشته همواره بین ۲ تا سه میلیارد دلار بوده و این کشور شریک اقتصادی اصلی ایران در منطقه به شمار می‌رود. مطلب دیگر اینکه موازنه تجاری همیشه به نفع ایران بوده است و افغانستان ظرفیت بسیار مهمی برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری ایران محسوب می‌شود.
ایران از منظر اقتصادی می‌تواند تکیه گاه بسیار مهمی برای طالبان باشد
«نوذر شفیعی» تحلیلگر مسائل منطقه و عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز همکاری‌های اقتصادی را از مهمترین موضوعات دستور کار روابط بین دو کشور دانست و گفت: در حال حاضر طالبان نیز تحت تحریم بین المللی است و هم روابط آن با پاکستان دچار مشکل شده است.
وی ادامه داد: بنابراین ایران از منظر اقتصادی و رفع نیازهای تجاری می‌تواند تکیه گاه بسیار مهمی برای طالبان باشد و این بحث با توجه به همکاری‌هایی که در گذشته وجود داشته است، می‌تواند در دستور کار سفر وزیر امور خارجه ایران قرار گیرد و با تعریف ظرفیت‌های جدید در حوزه اقتصادی، همکاری‌ها در این حوزه را ارتقا داد.
عبدالمحمد طاهری، کارشناس مسائل افغانستان نیز با تاکید بر همکاری دو کشور در حوزه اقتصادی ابراز امیدواری کرده است که ایران بتواند با حضور پررنگ عراقچی، روابط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را مورد بازسازی مجدد قرار بدهد چرا که به هر حال افغانستان برای ایران حائز اهمیت است.