[عبدالباسط انصاری] با برگزاری جلسه پارلمان لبنان برای تعیین رئیس‌جمهور در روز پنجشنبه نهم ژانویه و پس از کش و قوس‌های فراوان، درگیری‌های لفظی در پارلمان و دو دور رای‌گیری، در نهایت «جوزف عون» فرمانده ارتش این کشور با کسب 99 رأی از 128 رأی نمایندگان، رئیس‌جمهور لبنان شد. وی پس از انتخاب به‌عنوان رئیس‌جمهور از برنامه خود برای بازسازی کشور سخن گفت. وی همچنین بر انحصار حمل سلاح در دست دولت تأکید کرد. بسیاری از کشورها به استقبال از انتخاب عون برای تکیه زدن در جایگاه ریاست‌جمهوری پرداختند. وزیر امور خارجه، سفارت ایران در بیروت و سخنگوی وزارت‌خارجه کشورمان نیز ضمن تبریک به ملت لبنان بر توسعه روابط با این کشور تأکید کردند. چشم‌انداز ریاست‌جمهوری عون با توجه وابستگی ارتش لبنان به آمریکا و بی‌ثباتی ساختار سیاسی این کشور اما، تا حدی ابهام دارد و بیم‌ها و امیدهایی در رابطه با وضعیت دولت وجود دارد، هر چند برخی معتقدند عون شخصیتی مستقل دارد و رابطه اش با مقاومت، مطلوب است. در ادامه نگاهی کوتاه به سوابق، مواضع و تفکرات عون و روند احتمالی آتی دولت با حضور وی خواهیم داشت:
سنت انتخاب رئیس‌جمهور ارتشی و سوابق عون
سه رئیس‌جمهور اخیر لبنان(امیل لحود، میشل سلیمان و میشل عون) از ژنرال‌های ارشد ارتش این کشور بوده‌اند. با انتخاب جوزف عون به‌عنوان چهارمین رئیس‌جمهور نظامی آن هم به‌صورت متوالی، باید گفت انتخاب رئیس‌جمهور از میان ارتشی‌ها تبدیل به یک سنت شده است. العالم درباره سوابق جوزف عون نوشته است: «عون در ۱۰ ژانویه ۱۹۶۴ در سن الفیل، لبنان متولد شد و در سال ۱۹۸۳ به ارتش لبنان پیوست. وی در مارس ۲۰۱۷ به‌عنوان چهاردهمین فرمانده ارتش لبنان معرفی شد. یکی از برجسته‌ترین اقدامات وی، عملیات «فجر الجرود» در اوت ۲۰۱۷ بود که طی آن ارتش لبنان موفق شد شبه‌نظامیان داعش را از مناطق مرزی با سوریه به کمک حزب‌الله و ارتش سوریه بیرون براند.»
مواضع و تفکرات جوزف عون؛ رابطه عون با حزب‌الله و ایران چگونه است؟
با وجود اینکه برخی منابع از نگاه مثبت عون به حزب‌الله سخن می‌گویند و انصراف سلیمان فرنجیه -نامزد مورد حمایت حزب‌الله- به سود او را از همین سبب تحلیل می‌کنند اما برخی کارشناسان درباره مواضع و رویکردهای عون تردیدهایی نیز مطرح کرده‌اند. تسنیم در این رابطه نوشته است: «برخی از اقدامات این ژنرال ازجمله در ماجرای عین‌التینه(اعتراض به اقدامات قاضی البیطار در پرونده انفجار بندر بیروت) و در ماجرای محله مسیحی‌نشین الکحاله(حمله به‌خودرویی که گفته می‌شد متعلق به حزب‌الله است)، نوعی از نگرانی در میان هواداران مقاومت نسبت به وی ایجاد کرده است.». مهر اما درباره رابطه عون با حزب‌الله نوشت: «ژنرال عون هرگز در راستای مخالفت با حزب‌الله گام برنداشته است...حتی در جریان جنگ جدید با اسرائیل هم، عون هیچ‌گونه اقدامی در خلاف مسیر مقاومت را نپذیرفت.» العالم نیز با اشاره به ابهام درباره رویکرد عون نسبت به ایران نوشت: «در مورد رویکرد جوزف عون نسبت به ایران، اطلاعات دقیقی در منابع بین‌المللی در دسترس نیست. هر چند فواد کفوری(وابسته به آمریکا و فرانسه) منصوب عون در مدیریت امنیت فرودگاه بیروت، مواضعی در تضاد با ایران داشته است.»
روندهای احتمالی دولت لبنان و مسئله بی‌ثباتی
اولین مواضع عون در زمینه مقابله با اشغالگری اسرائیل و بازسازی کشور امیدوارکننده بود. هر چند صحبت او درباره انحصار سلاح در دست دولت، اذهان را به سمت مسئله خلع سلاح حزب‌الله سوق داد.از سوی دیگر در فضای داخلی لبنان، کارشکنی‌های طیف 14مارس(المستقبل به ریاست حریری، قوات‌اللبنانیه به ریاست سمیر جعجع، سوسیالیست‌های ترقی‌خواه به ریاست ولید جنبلاط)؛ همواره سبب تشدید درگیری و بی‌ثباتی شده است. مهم‌ترین نگرانی از روند آتی دولت لبنان، اختلاف طولانی‌مدت بر سر انتخاب نخست‌وزیر است چرا که نخست‌وزیر باید از میان اهل‌سنت و در توافق پارلمان و رئیس‌جمهور تعیین شود. با درگیری‌های درونی پارلمان، کشیده‌شدن انتخاب رئیس‌جمهور به دور دوم و تحرکات مشکوک جعجع و جنبلاط در هفته‌های اخیر، به‌نظر جوزف عون و پارلمان برای تعیین نخست‌وزیر و پس از آن کابینه، روند ساده‌ای پیش رو ندارند. زمزمه‌های اسرائیل برای تمدید مهلت خروج از جنوب و ایضا مداخلات عربستان، فرانسه و آمریکا در لبنان و نفوذ آنان در انتخاب نخست‌وزیر نیز، چشم‌انداز سیاسی این کشور را پیچیده‌تر کرده است. ممکن است عون مجبور به امتیازدهی به عربستان و آمریکا در انتخاب نخست وزیر و یا مسئله خلع سلاح حزب‌الله شود. گمانه‌زنی‌ها بسیار متفاوت است و باید منتظر تحولات روزهای آتی در لبنان ماند.