این روزها برای بازنشستگان این نگرانی پیش آمده که حکم جدیدی که در لایحه بودجه درباره تادیه بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی آمده است به معنای ادغام یا انحلال برخی صندوقهای بازنشستگی است.
در لایحه بودجه سال 1404 حکمی قید شده است (بند «ع» تبصره (2) لایحه بودجه 1404 که مقرر می دارد؛ دولت مجاز است تمام اموال و داراییهای صندوقهای بازنشستگی که بیش از 50 درصد منابع مالی آن برای پرداخت مستمری از محل منابع بودجه عمومی کل کشور تامین میگردد (به استثنای سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی کارکنان وزارت اطلاعات) بابت تأدیه بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی به سازمان مذکور واگذار نماید.
شاید این نگرانی برای برخی از بازنشستگان پیش بیاید که منظور از این حکم قانونی بودجه انحلال یا ادغام برخی صندوقهای بازنشستگی باشد، در حالی که هدف همانطور که در صدر این حکم آمده است تاکید بر ایفای تعهد دولت بابت پرداخت مستمری این عزیزان از محل بودجه عمومی کشور و همچنین اصلاح ساختار سرمایهگذاری در صندوقهای بازنشستگی است.
با توجه به اینکه دولت در مورد صندوقی مثل صندوق کشوری کارفرما هم محسوب می شود، با احتساب حق بیمه سهم کارفرمایی در حدود 90 درصد از کل هزینههای مستمری این صندوق از محل بودجه عمومی پرداخت میشود.
این در حالی است که فلسفه وجودی سرمایهگذاری صندوقهای بازنشستگی از تاسیس شرکتهای اقتصادی، انجام سرمایهگذاری بر روی منابع مازاد بر هزینهها است تا در زمانی که صندوق جهت پرداخت هزینه با مشکل تامین هزینه از محل حق بیمه ها مواجه باشد درآمد حاصل از سرمایه گذاری جبران این موضوع باشد. متاسفانه در سالهای اخیر شاهد این موضوع بودیم که صندوقهای بازنشستگی بیش از آنکه به هدف اصلی که فلسفه وجودی تشکیل صندوق های بازنشستگی است و آن ارائه خدمات بهینه و تعهدات قانونی به بازنشستگان و مستمریبگیران باشد، به مساله شرکت داری مشغول است که عمده آنها بدون بررسی کارشناسی و در زمانی تحت عنوان دیون دولت به صندوق بازنشستگی پرداخت شده است که عمدتا بنگاهها و شرکتهای دارای بهرهوری پایین بودهاند.
با واگذاری اموال، و داراییها و شرکتهای زیرمجموعه این صندوقها به سازمان تامین اجتماعی امکان تشدید هم افزایی در بنگاههای مشابه فراهم شده و به بهبود مدیریت سرمایه و افزایش بهره وری با بهرهمندی از فرصتهایی مانند اقتصاد مقیاس و بهبود نظارت بر عملکرد شرکتها، در آنها بی انجامد. همچنین با چابکسازی تشکیلات اداری و مالی در این صندوقها امکان کاهش هزینههای اداره فراهم میشود که ذینفع اصلی آن بازنشستگان و مستمریبگیران این صندوقها خواهند بود.