[ شهروند] این روزها جسته و گریخته شنیده‌اید که بناست با چینش کابینه‌ای متفاوت ازسوی رئیس‌جمهور منتخب مواجه شویم. کابینه‌ای غیرتکراری، غیرجناحی، جوان و تخصص‌گرا. کابینه‌ای که بناست روند انتخاب شفافی داشته باشد. در این گزارش به بررسی آخرین تحولات در این خصوص خواهیم پرداخت:
دولت جوان زیر 50سال سن
جواد ظریف و محمدجواد آذری جهرمی، وزرای سابق خارجه و ارتباطات که از اعضای ستاد مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری منتخب بودند، اعلام کردند که در دولت آینده پزشکیان سمتی نخواهد داشت. جواد ظریف از همان ساعات نخست پیروزی پزشکیان در دور دوم انتخابات، گفت که تنها وظیفه‌اش حذف تفکر تندرو بوده و در دولت آینده سمتی نخواهد داشت .او همچنین گفت: حاضر نیستم که سمت معاونت اولی را بپذیرم و قرار است که 60درصد از اعضای کابینه را نیروهای جوانی تشکیل بدهند که تاکنون وزیر نبوده‌اند. به‌گفته وزیر خارجه دولت حسن روحانی، مسعود پزشکیان درنظر دارد تا دولتی جوان تشکیل دهد که زیر 50سال سن
داشته باشند.
نفس‌های تازه در روح دولت چهاردهم
همچنین آذری جهرمی هم تأکید کرد که قرار نیست در دولت آینده سمتی داشته باشد. او دیروز با انتشار یادداشتی در کانال تلگرمی‌اش نوشت که سمتی در کابینه جدید نخواهد گرفت.
متن یادداشت او به این شرح است: انتخابات به سرانجام رسید و ملت ایران و نظام اسلامی سرافراز شدند. مقدماتی بر آشتی مجدد مردم با حق و حقوقشان فراهم شد. امیدوارم این سرمایه قدر دانسته شود و حفظ شود. همانطوری که از ابتدای آغاز تبلیغات انتخابات نوشته بودم، امروز که کار انتخابات به سرانجام رسید، مسئولیتی در کابینه جدید نخواهم پذیرفت. معتقدم باید با مردم صادق بود و نباید با بازی با کلمات از وعده‌ای که داده شده عدول کرد؛ نیاز است نفس‌های تازه در روح دولت چهاردهم دمیده شود. چهره‌های تکراری برای مردم ملالت آورند. باید تمرکز کنم بر اتمام پایان‌نامه نیمه‌تمامم و ادامه تحصیل در مقطع دکترا، این برنامه قبلی من برای زندگی بود که همان را پیگیری خواهم کرد. برای رئیس‌جمهور منتخب و دولت آینده آرزوی موفقیت دارم. او الان امید جمع زیادی از مردم است و با راستی، صداقت و پاکدستی و شجاعتی که دارد، ان شاءلله در تمشیت امور اجرایی کشور هم خواهد درخشید. همچنان با بضاعت کمی که دارم و با همه توان از او و راهش حمایت خواهم کرد تا با اقدامات ایشان، همه باهم به زندگی برگردیم. این سخنان در حالی منتشر می‌شود که باور بسیاری از فعالان، حضور فعال ظریف و آذری‌جهرمی باعث شد که پزشکیان رقیب اصولگرای خود را شکست بدهد. همچنین از آغاز رقابت‌ها بسیاری معتقد بودند که ظریف و جهرمی از اعضای کلیدی دولت پزشکیان خواهد بود.
تکذیب هرگونه سهم‌خواهی سیدمحمد خاتمی از کابینه دولت چهاردهم
به‌دنبال انتشار اخباری بدون ذکر منبع در فضای مجازی درباره سهم‌خواهی حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمی از کابینه دولت چهاردهم و رئیس‌جمهور منتخب مسعود پزشکیان، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه پیشین هرگونه سهم‌خواهی رئیس دولت اصلاحات را رد کرده و اخبار منتشر شده در این‌باره را نادرست خواند. ظریف با اشاره به تلاش‌ها برای معرفی کابینه‌ای توانمند افزود: در هر صورت من تحت هر شرایطی با سهم‌خواهی مخالفم و معتقدم روند انتخاب کابینه باید کاملا شفاف باشد به همین‌خاطر درنظر داریم بخشی خصوصی را در انتخاب تیم اقتصادی دولت دخیل کنیم. باید این مسیر را با هم طی کنیم و تا جایی که می‌توانیم به دولت در کاهش مشکلات اقتصادی و رفع موانع کمک کنیم.
۱۸ معیار برای انتخاب افراد کابینه
از سوی دیگر روز گذشته دفتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب در اطلاعیه‌ای ضمن قدردانی از مردم ایران، شاخص‌ها و معیارهای تعیین افراد را برای خدمت در دولت چهاردهم اعلام کرد. در این اطلاعیه ۱۸ شاخص و معیار برای انتخاب برترین‌ها اعلام شده است که برخی از این معیارها عبارت است از:
اعتقاد به قانون اساسی و قوانین بالادستی، اشتهار به پاکدستی، صداقت و شجاعت، داشتن نگرش ملی، دوری از گرایش‌های جناحی قومی مذهبی و منطقه‌ای، باور به ضرورت توسعه عدالت، باورمند به ایده صدای بی‌صدایان و تحقق مطالبات زنان، جوانان و اقوام، باور به ضرورت همگرایی وفاق و انسجام ملی، معتقد و عامل به تخصص‌گرایی و شایسته‌گزینی، باور به ضرورت همراهی و توأمانی مقاومت و انعطاف در سیاست خارجی واعتقاد به‌کار کارشناسی.
کابینه ائتلافی چه چیزی نیست
به‌گفته محمد فاضلی، جامعه‌شناس نزدیک به پزشکیان، ائتلاف کردن و تشکیل کابینه ائتلافی به‌معنای سهمیه دادن به جناح‌های قدرت سیاسی، و کنار هم گذاشتن وزرا و همکاران رئیس‌جمهور در بخش‌های مختلف دولت براساس سهمیه تعیین‌شده برای هر جناح نیست. کابینه ائتلافی، کنار هم قرار دادن یک مشت آدم با افکار متعارض و متناقض اما متعلق به جناح‌های مختلف، و تقسیم قدرت برای ساکت کردن آنها نیست. کابینه ائتلافی، مجمع‌الجزایری از ایده‌های متعارض، رفتارهای متناقض و دنبال کردن راهبردها و اهداف ضد‌و نقیض نیست. به‌گفته او، کابینه ائتلافی شایستگان، باید نماد ائتلاف سه گروه مردم باشد: اکثریت مردم که رأی ندادند. آنها که به آقای رئیس‌جمهور پزشکیان رأی دادند. آن دسته که به آقای پزشکیان رأی ندادند.
آیا شورای موقت راهبردی وجود دارد؟
براساس اخبار غیررسمی، مسعود پزشکیان در زمینه انتخاب وزرای پیشنهادی خود به مجلس تصمیم به تشکیل شورای موقت راهبردی دارد که مقرر است اعضای پنج کمیته را به او معرفی کنند. کمیته‌های سیاست داخلی و خارجی به ریاست محمدجواد ظریف، اقتصادی به ریاست علی طیب‌نیا، اجتماعی به ریاست علی ربیعی، زیربنایی به ریاست علی عبدالعلی‌زاده، فرهنگی به ریاست سیدرضا صالحی‌امیری پنج گزینه پیشنهادی برای وزارتخانه‌های مختلف را به پزشکیان معرفی خواهند کرد تا رئیس‌جمهور بتواند از میان آنها وزرای پیشنهادی به مجلس را انتخاب کند؛ علاوه بر این پنج نفر محمدجعفر قائم‌پناه، معاون پیشین پزشکیان در وزارت بهداشت، حسین علایی فرمانده اسبق نیروی دریایی سپاه، محمد صدوقی فرزند امام جمعه فقید یزد به‌عنوان نماینده سیدمحمد خاتمی و آذری‌جهرمی وزیر سابق ارتباطات اعضای این شورای راهبردی هستند تا اعضای کمیته‌های پنج‌گانه را تعیین و معرفی کنند. این کمیته‌ها نیز برای هر وزارتخانه یک کارگروه تشکیل خواهند داد تا برای انتخاب افراد پیشنهادی شاخص‌های مبتنی بر تخصص و شایسته‌سالاری را تبیین کنند و براساس این شاخصه‌ها افراد مدنظر را معرفی کنند. در عین حال پزشکیان دو شرط مهم برای افراد پیشنهادی مطرح کرده است؛ نخست اینکه سه نفر از میان پنج گزینه پیشنهادی برای هر وزارتخانه باید از چهره‌های جدید و بدون سابقه وزارت باشند و همچنین میانگین سنی کابینه پیشنهادی از ۵۵ بیشتر نباشد.
حال باید دید طی روزهای آینده رئیس‌جمهوری منتخب با گزینش‌ها و انتخاب‌های پیشنهادی چه تعاملاتی برقرار کرده و رویکرد انتخاب او در ارائه لیست نهایی کابینه چگونه خواهد بود. هر چه باشد همه مردان رئیس‌جمهور در خدمت به مردم ایران یقینا ثابت‌قدم خواهند بود.