[شهروند] بیتردید حالا که دارید این مطلب را میخوانید، از نتایج بزرگترین رویداد سینمایی سالجاری خبردار شدهاید و بهعبارت بهتر برگزیدگان اسکار معرفی شده است. مراسمی که اگرچه در سالهای اخیر سالبهسال و گامبهگام ضعیفتر شده و بینندگان خود را از دست داده؛ اما با هر مترومعیاری هنوز و همچنان مهمترین رویداد برای سینمادوستان دنیاست و این حتی برای سینمادوستان ایرانی نیز مصداق دارد.
اسکار امسال اما از همان ابتدای فصل جوایز مشخص بود که حداقل روی کاغذ به نام «کریستوفر نولان» و «اوپنهایمر»ش تمام خواهد شد که ماجرای پدرِ بمب اتمی را بازگو میکند. فیلمی که بهرغم نگاه نهچندان واقعیتگرایانهاش به نخستین سازنده بمب اتم اما به هزار دلیل مهمترین فیلم سال بوده و این موضوع یکبار دیگر در اسکار اثبات خواهد شد. بگذریم از اینکه زمزمههایی در میان است که خبر از غافلگیریهای بزرگی در چند بخش اصلی مراسم میدهند.
اسکار اتمی
اسکار ۲۰۲۴ بیتردید در سالهای آینده با فیلم «اوپنهایمر» بهخاطر خواهد آمد. جدیدترین فیلم کریستوفر نولان درباره سازنده بمب اتم که برخلاف فیلمهای اخیر این کارگردان، نوعی اجماع در ارزشها و کیفیتش وجود دارد و حداقل اینکه از آن دوقطبیهای افراطی که درباره فیلمهایی مانند «تنت» ایجاد شده بود- که عدهای آن را بهترین فیلم و عدهای نیز بدترین فیلم سال میدانستند- خبری نیست و بخش عظیمی از سینمادوستان- اگر نخواهیم بگوییم همه- آن را مهمترین و حتی بهترین فیلم سال میدانند. درواقع فارغ از اینکه شب گذشته «اوپنهایمر» و نولان مجسمه طلایی اسکار را گرفته باشد یا نه؛ این موضوع را نادیده نمیتوان گرفت که نه فقط اسکار امسال، بلکه کل سینمای سال، با هر نگاه و فرمولی متعلق به «اوپنهایمر» و نولان بود. در حقیقت سال سینمایی جاری سال نولان بود که از نخستین نمایش تاکنون بیش از ۱۲۰ جایزه بهدست آورده و در صدر فهرست آثار پرافتخار جا خوش کرده است.
به همین دلیل هم هست که تقریبا تمامی رسانههای معتبر جهان در پیشبینیهای خود، «اوپنهایمر» را شانس اول دریافت اسکار در شاخههای بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول و نقش مکمل مرد، بهترین فیلمبرداری و حتی بهترین موسیقی عنوان کردهاند. این یک اجماع جمعی است؛ بهخصوص که کریستوفر نولان با وجود تمام علاقهمندان پروپاقرصی که دارد، تاکنون اسکار نگرفته و در حقیقت آکادمی یک اسکار به آقای نولان- که دوستدارانش نابغه میخوانند- بدهکار است.
تعقیب نولان
اما اگر اتفاق غیرمترقبهای روی داده باشد و «اوپنهایمر» نتواند خاطرات فیلمهایی مانند «ارباب حلقهها» و «تایتانیک» و «بن هور» و چند فیلم دیگر را تکرار کند که به تنهایی تقریبا تمامی جوایز شب مراسم را گرفتند؛ به سهولت میتوان گفت که نزدیکترین تعقیبکننده این فیلم «بیچارگان» است. فیلم جدید یورگوس لانتیموس- فیلمساز محبوب مجامع روشنفکری- که در فصل جوایز امسال با تحسینهای گسترده اهالی رسانه و منتقدان سینمایی جهان مواجه شده و قطعا این تعریف و تمجیدها روی داوران آکادمی نیز تأثیرگذار بوده است. در میان عوامل این فیلم جدا از خود لانتیموس که درصورت ادامه دوری نولان از اسکار به مجسمه طلایی دست خواهد یافت؛ اما استون پررنگترین نام و نزدیکترین عضو این فیلم به مجسمه اسکار است. بازیگری که در فصل جوایز، خوش درخشید و توانست با اقتدار، جوایزی چون بفتا و گلدنگلاب را از آن خود کند و البته بهاحتمال زیاد شب گذشته اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن را نیز دریافت کرده است. البته این بازیگر یک رقیب بسیار قدرتمند به نام لیلی گلداستون بازیگر فیلم «قاتلان ماه کامل» نیز دارد که او نیز طبق پیشبینی بسیاری از رسانههای جهان فرصت و شانسی برابر با اما استون برای اسکار بازیگری زن دارد. حالا فارغ از اینکه کدامیک از این دو بازیگر توانستهاند اسکار را بهدست آورند؛ باید گفت و به تأکید هم گفت که در سزاواری هیچیک از این دو برای دریافت اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن تردیدی وجود ندارد. بهخصوص استون که اگر جایزه گرفته باشد، هشتمین بازیگر زنی خواهد بود که تا ۳۵ سالگی، دو اسکار برده است.
حالا که صحبت از رقبای «اوپنهایمر» است؛ نمیتوان چشم بر فیلم تحسینشده الکساندر پین «جاماندگان» نیز بست که بهاحتمال زیاد دست خالی از اسکار بیرون نیامده است. این فیلم البته بیش از هر بخش دیگری در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل زن شانس دارد؛ داواین جوی راندوف، در فصل جوایز حسابی درخشید و توانست علاوه بر کسب جوایز بفتا و گلدنگلاب، در چند جشنواره دیگر نیز افتخارآفرین ظاهر شود. اجماع بسیاری روی این بازیگر سیاهپوست وجود دارد تا بتواند پرچم فیلم پین را در اسکار امسال، بالا نگهدارد.
با اینکه او رقیب بزرگی مانند جودی فاستر دارد. بازیگر محبوب هالیوود که امسال درحالی برای فیلم «نیاد» نامزد دریافت اسکار شده که ۲۹ سال میشود که پس از فیلم «نل» نامزدی اسکار را بهدست نیاورده بود. آنهم جودی فاستری که در ۳ سال اول فعالیتش ۲ اسکار بازیگری گرفته و حالا بعید نیست که بعد از سه دهه سومین مجسمه طلایی اسکار را در دست بگیرد.
غافلگیری بزرگ
تعقیبکنندگان «اوپنهایمر» البته بعید است خللی در سلطنت این فیلم بهوجود آورده باشند که در شاخههای بهترین فیلم، کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول و مکمل مرد و بهترین موسیقی شانس اول و آخر اسکار به شمار میآمد. این فیلم اما بعید نیست در برخی بخشهای دیگر قافیه را به فیلمهای دیگری باخته باشد که البته این هم جز غافلگیری نخواهد بود. این غافلگیری را اما هیچ فیلمی جز «منطقه مورد علاقه» نمیتواند باعث شده باشد که گفته میشود با بسته شدن پنجره رأیگیری، توانسته «اوپنهایمر» را در شاخه بهترین فیلم شکست داده و اسکار این بخش را بهدست آورد. درواقع همانطور که در یکی از پیشگزارشهای اسکار آمده؛ «قطعا اگر یک فیلم بخواهد غافلگیری بزرگ اسکار ۲۰۲۴ لقب بگیرد و موی دماغ «اوپنهایمر» شود، آن فیلم «منطقه مورد علاقه» خواهد بود. فیلمی که در ۵ رشته نامزد شده و توانسته پس از کولاکی که در کن ۲۰۲۳ به راه انداخت، چندین افتخار بزرگ در رویدادهایی چون تورنتو، تلوراید، نیویورک، لندن و انجمنهای سینمایی آمریکا بهدست آورد. یک جایزه این فیلم در شاخه بهترین فیلم بینالملل که قطعی است؛ اما «منطقه مورد علاقه» در دیگر شاخهها نیز میتواند اسکاری شود. درواقع زمزمههایی هم که خبر از غافلگیریهای بزرگ در اسکار امسال میدادند، بیشتر به این فیلم جاناتان گلیزر اشاره داشتند که هیچ فیلمی در این دوره، به اندازه این فیلم، آتش زیر خاکستر نیست.