[شهروند] دیوان‌عالی آمریکا(Supreme Court) شامگاه دوشنبه اعلام کرد دادگاه‌های ایالتی از جمله کلرادو حق ندارند رأسا ترامپ را از حضور در انتخابات درون‌حزبی جمهوری‌خواهان محروم کنند. بنابراین نام ترامپ نیز می‌تواند در برگه‌های رأی‌گیری درون‌حزبی جمهوری‌خواهان در تمام ایالت‌ها قرار گیرد. حدود دو ماه و نیم قبل دادگاه عالی ایالتی کلرادو در حکمی اعلام کرد بر اساس بند سه متمم 14 قانون اساسی آمریکا، ترامپ با سابقه شورش علیه قانون اساسی در انتخابات 2020، صلاحیت حضور در رقابت انتخاباتی درون‌حزبی جمهوری‌خواهان را ندارد، اما اکنون دیوان‌عالی آمریکا این حکم بی‌سابقه و اختلاف‌برانگیز را رد کرده است. صدور حکم دیوان‌عالی در آستانه «سه‌شنبه بزرگ» که در آن بناست رأی‌گیری درون‌حزبی جمهوری‌خواهان در 15 ایالت برگزار شود و عملا کاندیدای نهایی جمهوری‌خواهان را تعیین می‌کند، سبب پیشتازی بیشتر ترامپ خواهد شد. در ادامه نگاهی کوتاه به بازتاب این مسئله و رأی‌گیری سه‌شنبه بزرگ در آمریکا خواهیم داشت.

جنجال ردصلاحیت و شکاف ساختاری در آمریکا
ردصلاحیت ترامپ در ایالت کلرادو سرآغاز بحث‌های حقوقی جنجالی و گسترده‌ای در آمریکا شد. نفس وقوع این مسئله از سوی کارشناسان نوعی خلأ و باگ ساختاری در سیستم فدرالی آمریکا تعبیر شد. بسیاری در آن زمان دادگاه‌های ایالتی را فاقد چنین جایگاه و صلاحیتی خواندند و از ارجاع این مسئله به دیوان‌عالی ایالات‌متحده و تصمیم‌گیری نهایی در دیوان‌عالی خبر دادند. در حالی که پس از کلرادو ایالت‌های مین و ایلینوی نیز دست به اقدام مشابهی علیه ترامپ زدند که درنهایت دیوان‌عالی آمریکا دوشنبه چهارم مارس حکم کلرادو و دیگر ایالت‌ها علیه ترامپ را رد کرد.

بازتاب تایید صلاحیت ترامپ در دیوان‌عالی؛ قانون یا مصلحت؟
تایید صلاحیت ترامپ در دیوان‌عالی بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های آمریکا داشت. سی‌ان‌ان در گزارشی با تیتر: «نکته‌هایی از حکم دادگاه عالی که ترامپ را در صندوق رأی‌گیری کلرادو نگه می‌دارد» به این موضوع پرداخت و نوشت: «دادگاه عالی به اتفاق آرا در رد این تصور که اقدامات ترامپ او را تحت عنوان «شورش علیه قانون اساسی» که مطابق متمم چهاردهم واجد شرایط نمی‌داند، حکم داد که یک ایالت نمی‌تواند رئیس‌جمهوری سابق را از صندوق رأی حذف کند. با این حال، قضات نگفته‌اند که آیا ترامپ درنهایت شورشگر است یا خیر و در مورد چگونگی اجرای این ممنوعیت اختلاف‌نظر داشته‌اند. پنج قاضی گفتند هیچ ایالتی نمی‌تواند یک نامزد فدرال را از هر برگه رأی حذف کند، اما چهار قاضی تاکید کردند که دادگاه باید نظر خود را محدود می‌کرد.» سی‌ان‌ان همچنین به نقل از «ایمی کانی بارت»، قاضی منصوب‌شده در زمان ترامپ، از اختلاف‌نظر جدی قضات دیوان‌عالی و توصیه او به تصمیم مصلحت‌آمیز برای تایید صلاحیت ترامپ پرده برداشته است. اسکای نیوز نیز در این‌باره نوشت: «این حکم به وضوح نشان می‌دهد که کنگره به جای ایالت‌ها، باید قوانینی را در مورد نحوه اجرای متمم چهاردهم تعیین کند.» سایت شبکه جنجالی فاکس نیوز نیز که در انتخابات 2016 و روی کارآمدن ترامپ نقش اساسی داشت، به نقل از «پاتریک موریسی»، دادستان ویرجینیای غربی، درباره تاثیر مصالح عمومی در تصمیم‌گیری دیوان‌عالی برای تایید ترامپ آورده است: «من فکر می‌کنم همه قضات به این نتیجه رسیدند که اگر بتوانید به ایالت‌ها اجازه دهید که رد صلاحیت کنند، هرج‌ومرج به وجود می‌آید که این بدترین شکل مداخله در انتخابات خواهد بود.» پایگاه نشریه واشنگتن‌پست نیز در مطلب تندی با تیتر: «حکم دیوان‌عالی، امیدهای منتقدان را برای مهار قضایی ترامپ تیره‌وتار می‌کند» به قلم سارا الیسون به این موضوع پرداخت و عنوان کرد: «برای هر کسی که امیدوار بود تلاش‌های ترامپ در زیر سوال بردن انتخابات گذشته، سیستم قضایی را به مجازات معنادار او قبل از انتخابات بعدی سوق دهد، تحولات اخیر هوشیارکننده بوده است... مارک گرابر، پژوهشگر حقوق اساسی دانشگاه مریلند، که سال گذشته کتابی در مورد تاریخچه متمم چهاردهم منتشر کرد، گفت که قضات ظاهرا بر پیامدهای یک ممنوعیت بر دنیای واقعی متمرکز بودند، اما مبنای قانونی این تصمیم ضعیف بود.» همچنین ایرنا به نقل نظرسنجی موسسه انگلیسی YOUGOV با بیش از 4هزار شرکت‌کننده آورده است که ۴۹درصد پاسخ‌دهندگان آمریکایی از رأی دیوان‌عالی حمایت کردند و ۳۶درصد با آن مخالفند.

در «سه‌شنبه بزرگ» چه اتفاقی قرار است رخ دهد؟
پس از شکست نیکی هیلی از ترامپ در ایالت‌های آیووا، نیوهمپشایر، نوادا، کارولینای جنوبی، میشیگان، میزوری و آیداهو؛ او از تصمیم خود برای ماندن در رقابت تا سه‌شنبه بزرگ خبر داد. پیروزی در واشنگتن کورسوی امید را برای هیلی زنده کرد، اما شکست در داکوتای شمالی پس از انتخابات واشنگتن، این کورسوی امید را خاموش کرد. در سه‌شنبه بزرگ(Super Tuesday) قرار است رأی‌گیری درون‌حزبی جمهوری‌خواهان در 15 ایالت شامل آلاباما، آلاسکا، آرکانزاس، کالیفرنیا، کلرادو، مین، ماساچوست، مینه‌سوتا، کارولینای شمالی، اوکلاهاما، تنسی، تگزاس، یوتا، ورمونت و ویرجینیا برگزار شود و تکلیف 874 رأی دیگر از مجموع 2429 رأی کنگره داخلی جمهوری‌خواهان تعیین شود. برای پیروزی در انتخابات درون‌حزبی نیاز به 1215 رأی است. ترامپ تاکنون 122 رأی درونی جمهوری‌خواهان(اصطلاحا: Delegate) را با پیروزی در ایالت‌هایی که ذکر شد، کسب کرده است و نیکی هیلی فقط 24 رأی واشنگتن را دارد. مطابق برخی پیش‌بینی‌ها در پایان برگزاری انتخابات در سه‌شنبه بزرگ ترامپ بیش از 770 رأی دیگر از مجموع 874 رأی 15 ایالت را کسب خواهد کرد.

جمع‌بندی
با توجه به تایید صلاحیت ترامپ و رأی درونی حدودا چهار برابری او به نسبت نیکی هیلی در میان جمهوری‌خواهان به نظر می‌رسد ترامپ کاندیدای نهایی این حزب برای انتخابات 2024 خواهد بود و رقابت انتخاباتی آمریکا با توجه به حضور احتمالی بایدن از سوی مقابل، به مانند انتخابات 2020 می‌تواند شدیدا حساس و پرتنش شود.