آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود اعلام کرده ایران درباره سوالات باقیمانده بر سر حل‌وفصل کشف مواد هسته‌ای در سایت‌های اعلام‌نشده مریوان، ورامین و تورقوزآباد توضیحی نداده و مسائل روشن نشده‌اند. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته تا زمانی که آژانس پاسخی رضایت‌بخش در این زمینه از ایران دریافت نکند، تصور احیای توافق هسته‌ای دشوار است.
تازه‌ترین گزارش کارشناسان آژانس همچنین عنوان کرده که میزان ذخایر اورانیوم ۶۰درصدی ایران با ۹/۹ کیلوگرم افزایش به ۴۳/۱ کیلوگرم، یعنی به بیش از ۱۸برابر حد مجاز در برجام رسیده است.
بررسی مسأله ایران روز چهارشنبه در شورای حکام آژانس اتمی
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، بامداد یکشنبه زمان احتمالی بررسی موضوعات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اعلام کرد.
اولیانوف در صفحه توییتر خود، در پاسخ به ادعاهای «شموئیل مئیر» تحلیلگر ارشد صهیونیست نوشت: «در حقیقت، مسأله ایران توسط شورای حکام آژانس اتمی به احتمال بسیار زیاد در روز چهارشنبه بررسی می‌شود.»مئیر در توییتی مدعی شده بود: «گفتمان اسراییل در حال پذیرش آن چیزی است که ممکن است روز دوشنبه در راهروهای دیپلماتیک آژانس اتمی رخ دهد؛ توافق هسته‌ای و محدودیت‌های اخیر بر برنامه هسته‌ای ایران ممکن است فروبریزد و از بین برود.» این در حالی است که پیشتر گفته شده بود قرار است دوشنبه این هفته ۱۶ خردادماه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزار شود.
صدور قطعنامه علیه ایران بابت آنچه «عدم همکاری با آژانس اتمی» خوانده شده
خبرگزاری «رویترز» نیز هفته قبل گزارش داد آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) قصد دارند در این نشست با صدور قطعنامهای از ایران بابت آنچه «عدم همکاری با آژانس اتمی» خوانده شده، انتقاد کنند.
مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از چند ماه پیش دچار وقفه شد. دولت آمریکا از زمان آغاز این مذاکرات به جای پیشنهاد دادن ابتکارهای عملی برای پیشرفت گفت‌وگوها بارها تلاش کرده طرف‌های مختلف را به کند کردن روند مذاکرات و ایجاد مانع بر سر راه آن متهم کند.
یکی از دلایل انجام نشدن اقدامات لازم از سوی طرف‌های آمریکایی در مذاکرات وین مخالفت‌های نماینده‌های کنگره با سیاست‌های دولت بایدن درخصوص برجام بوده است. از جمله انتقادات این گروه از قانون‌گذاران آمریکایی این است که برجام به همه حوزه‌های اختلاف آمریکا با ایران از جمله فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران نمی‌پردازد.
کشورهای غربی و به‌ویژه آمریکا در ادامه عملیات‌های رسانه‌ای و روانی خود بعد از وقفه مذاکرات وین به توجیه‌های متفاوتی برای مقصرنمایی ایران به جای عمل به تعهدات‌شان برای احیای برجام متوسل شده‌اند.
اولیانوف پیش از این نیز هشدار داده بود که قعطنامه احتمالی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، چشم‌انداز تکمیل موفقیت‌آمیز گفت‌وگوهای وین برای احیای برجام را مبهم‌تر خواهد کرد.
آمریکا و اروپا تنها می‌مانند؟
روسیه و چین به‌طور جداگانه تهیه پیش‌نویس قطعنامه آژانس علیه جمهوری اسلامی را مورد انتقاد قرار دادند.
وزیر امور خارجه روسیه در مکالمه تلفنی با همتای ایرانی خود خواهان حل‌وفصل مسائل ایران و آژانس در مسیر فنی خود شده است. این در حالی است که چین نیز تاکید کرده که رویکرد تقابلی، مخل روند مذاکرات خواهد بود.
امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در تازه‌ترین گفت‌وگوی تلفنی با سرگئی لاورف، همتای روس خود، اقدام «غیرسازنده» آمریکا و سه کشور اروپایی در تهیه پیش‌نویس قطعنامه برای نشست شورای حکام را «فضاسازی رسانه‌ای» علیه جمهوری اسلامی و مخل روند مذاکرات خواند.
لاوروف بر مخالفت قطعی روسیه با این پیش‌نویس تاکید کرده و آن را فاقد هرگونه تاثیر مثبت دانسته است. وزیر خارجه روسیه گفته که موضوعات در دستور کار همکاری ایران و آژانس باید در مسیر فنی حل‌وفصل شوند.
امیرعبداللهیان هم در این تماس تصریح کرده که عواقب تصویب هرگونه «قطعنامه ضدایرانی» در نشست شورای حکام متوجه طرف‌هایی خواهد بود که «مخل دیپلماسی» هستند. او عنوان کرده که در آخرین سفر رافائل گروسی به تهران، نقشه راه همکاری‌های ایران و آژانس تهیه شده است.
پیش‌نویس قطعنامه آمریکا و تروئیکای اروپا (آلمان، بریتانیا، فرانسه) قرار است در نشست هفته آینده شورای حکام ارایه شود. جلسه هیأت مدیره این شورا دوشنبه ۶ ژوئن آغاز می‌شود. این در حالی است که مذاکرات احیای برجام در وین از فروردین‌ماه متوقف شده است.
از سوی دیگر ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین نیز در توییتر نوشت: «گفت‌وگوها در مورد احیای برجام در مقطعی بسیار مهم قرار دارد. رویکرد تقابلی در شورای حکام همکاری‌‌ها را تضعیف و روند مذاکرات را مختل می‌کند. چین با فشار کشورهای مربوطه برای قطعنامهای در ژوئن مخالف است.»
وزیر امور خارجه ایران در تماس تلفنی با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز هشدار داده که اقدام آمریکا و سه کشور اروپایی در تهیه پیش‌نویس قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران با واکنش «متناسب، موثر و فوری» تهران مواجه خواهد شد.
حسین امیرعبداللهیان گفته ایران برای دستیابی به توافق «خوب، قوی و پایدار» عزم و اراده دارد و افزوده که رفتار «خلاف رویه دیپلماسی، شتاب‌زده و غیرسازنده» در ارایه پیش‌نویس قطعنامه به شورای حکام باعث «پیچیده‌ترشدن» روند مذاکرات خواهد شد.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران پیشتر از رایزنی نزدیک تهران با شرکای خود در زمینه چگونگی واکنش به نشست شورای حکام خبر داده و گفته بود، اروپا و آمریکا می‌توانند گزینه دیپلماسی را پیش بگیرند یا برعکس: «ما برای هر دو آماده‌ایم.» او هشدار داده بود که مسئولیت عواقب امر بر دوش کسانی است که هیأت رئیسه و گزارش مدیرکل را «اهرم فشار و ابزار بازی‌های سیاسی» علیه ایران می‌کنند.
دولت آمریکا از زمان آغاز این مذاکرات به جای پیشنهاد دادن ابتکارهای عملی برای پیشرفت گفت‌وگوها بارها تلاش کرده طرف‌های مختلف را به کُند کردن روند مذاکرات و ایجاد مانع بر سر راه آن متهم کند.
وزیر امور خارجه روسیه در مکالمه تلفنی با همتای ایرانی خود خواهان حل‌وفصل مسائل ایران و آژانس در مسیر فنی خود شده است. این در حالی است که چین نیز تاکید کرده که رویکرد تقابلی، مخل روند مذاکرات خواهد بود.
وزیر امور خارجه ایران در تماس تلفنی با جوزپ بورل هشدار داده که اقدام آمریکا و سه کشور اروپایی در تهیه پیش‌نویس قطعنامه آژانس علیه ایران با واکنش «متناسب، موثر و فوری» تهران مواجه خواهد شد.