شهروند| مراسم آغاز به کار بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی حال و هوای انتخاباتی داشت. درحالی که برخی ازکاندیداهای ریاست‌جمهوری در دومین مناظره انتخاباتی سعی بر بی‌اثر جلوه‌دادن برجام در اقتصاد ایران داشتند که علی کاردر معاون وزیرنفت از رکورد زنی صادرات نفت پس از پیروزی انقلاب اسلامی خبر می‌دهد. صادراتی که بیژن زنگنه مقام ارشد نفتی کشورمان را ریشه آن درتوافق‌های هسته‌ای دانسته و می‌گوید: اگر برجام نبود، صادراتی نداشتیم. ممکن است برخی از این موضوع استقبال کنند و عقیده داشته باشند اقتصاد غیرنفتی تحقق می‌یافت. هرکسی چنین عقیده‌ای دارد دربرنامه خود اعمال کند که صادرات نفت را صفر می‌کند و ببینیم می‌توانند دراین شرایط کشور را اداره کنند یا خیر. این موضوع به‌طورکلی با سیاست نظام انطباق ندارد، اما جریمه 14.5میلیارد دلاری ایران درخصوص کرسنت دیگر مسأله مطرح‌شده درمناظره روزجمعه بود که زنگنه آن را رد کرد و گفت: ما دراین قرارداد جریمه نشدیم و هیچ چیز قطعی نیست و اعدادی که بر سر آن بحث می‌شود، فوق نجومی نیست. البته ما نیز درموضوع کرسنت مدعی هستیم که چرا یک عده‌ای با بی‌تدبیری این‌قدر کشور را درمعرض خطر قرار دادند.
اما درحالی پیکان اتهام برخی ازمنتقدان دولت مدل جدید قراردادهای نفتی را نشانه رفته و از نادیده‌گرفتن توانایی داخلی سخن می‌گویند که مقام ارشد نفتی کشورمان می‌گوید: ما تلاش می‌کنیم که هرچه بیشتر از کار و ظرفیت ایرانی استفاده شود و ما درجریان قراردادهایی که با شرکت‌های خارجی می‌بندیم، بیش از 60درصد ارزش قراردادها را توسط ایرانی‌ها تضمین می‌کنیم که اجرا شود.
به گفته زنگنه، اگر بتوانیم قراردادهای جدید را ببندیم، چنانچه 80میلیارد دلار قرارداد داشته باشیم و 65درصد کار به ایرانی‌ها واگذار شود؛ یعنی 50میلیارد دلار از پروژه توسط ایرانی‌ها اجرا می‌شود که حجم عظیمی از اشتغال و تولید را درپی خواهد داشت.
اما این تنها نفع مدل جدید قراردادهای نفتی برای ایران نیست و آن‌گونه که این عضو کابینه یازدهم می‌گوید: با واگذاری 50میلیارد دلار به ایرانی‌ها، 100هزار اشتغال ایجاد خواهد شد. البته باید گفت، صنعت نفت اشتغالزا نیست بلکه سرمایه‌بر است و تولید و قدرت ملی را بالا می‌برد و ظرفیت بزرگ و باکیفیت درکشور ایجاد می‌شود که ارزش‌شان بالاست.
هرچند که قرار است 65درصد کار به ایرانی‌ها واگذار شود، اما طبق گفته‌های وزیرنفت، سازندگان ایرانی باید به نقاطی از توانمندی برسند که بتوانند سر موعد مقرر کار و کالای مورد نیاز را با کیفیت بالا تحویل دهند و دریک شرایط رقابتی قرار بگیرند؛ چراکه پیمانکاران ایرانی نگران این هستند که سازندگان سر موعد مقرر کار را تحویل نمی‌دهند و به این ترتیب کل کار دچار تأخیر می‌شود.
وزیرنفت در ادامه با اشاره به وضع وزارت نفت در‌سال 1392، اظهار کرد: در سال 1392 هیچ چیز در وزارت نفت سرجای خود قرار نداشت. کسی که باید بالا باشد، پایین بود و آن‌که باید پایین باشد، بالا بود. رابطه کارفرما و پیمانکار تنظیم نبود. پیمانکار جای کارفرما نشسته بود و کارفرما درمواردی جرأت نمی‌کرد از دست پیمانکار صحبت کند. فعلا ما آوارها را برداشته‌ایم تا بتوانیم کار کنیم.
توسعه شتابان میادین مشترک
جزو سیاست‌های کلی نظام است
بعد ازسال‌ها، میزان برداشت ایران ازمیادین مشترک با قطر برابر شد. با این وجود، برخی به دنبال زیرسوال‌بردن توسعه میادین مشترک هستند و معتقدند؛ به جای توسعه در پارس‌جنوبی باید با قطر گفت‌وگو می‌کردیم. ادعایی که زنگنه آن را کاملا رد کرده و درپاسخ به آن می‌گوید: توسعه شتابان میادین مشترک جزو سیاست‌های کلی نظام است و محل مناقشه نیست. ما در سال‌های 83 و 84 که تولیدمان به همسایه نزدیک شد، قبول کردند که کمیته فنی مشترک تشکیل شود تا در برداشت‌ها هماهنگ باشیم اما زمانی که 10سال عقب افتادیم، حتی جواب نامه‌های ما را هم نمی‌دادند و اکنون دوباره که تولیدمان به آنها نزدیک شده، باز هم نامه‌نگاری می‌کنند که کمیته فنی تشکیل شود.
به باور این عضو کابینه، آنچه ما را پای میز مذاکره می‌کشاند، قدرت اقتصادی، فنی و فناوری است با رگ گردن و سروصداکردن کاری از پیش نمی‌رود. قدرت ما در دیپلماسی ناشی از اقتصاد و سیاست، قدرت نظامی و قدرت نرم است.
جریمه‌ای در کرسنت مطرح نیست
بعدازظهرجمعه بود که هاشمی‌طبا یکی ازکاندیداهای ریاست‌جمهوری ازجریمه 14.5میلیارد دلاری ایران درخصوص کرسنت در دادگاه‌های بین‌المللی سخن گفت. اظهاراتی که بعد از تکذیب حسن روحانی درهمان نشست، وزیرنفت نیز آن را رد کرده و می‌گوید: همان‌طور که رئیس‌جمهوری گفت، ما دراین قرارداد جریمه نشدیم و هیچ چیز قطعی نیست و اعدادی که بر سر آن بحث می‌شود، فوق نجومی نیست. البته ما نیز درموضوع کرسنت مدعی هستیم که چرا یک عده‌ای با بی‌تدبیری این‌قدر کشور را درمعرض خطر قرار دادند.
اگر برجام نبود، صادراتی نداشتیم
درحالی که برخی از کاندیداهای ریاست‌جمهوری سعی بر بی‌اثر جلوه‌دادن تأثیرات برجام دربهبود وضع اقتصادی داشتند که وزیر نفت تأکید می‌کند: اگر برجام نبود، صادراتی نداشتیم. ممکن است برخی از این موضوع استقبال کنند و عقیده داشته باشند اقتصاد غیرنفتی تحقق می‌یافت. هرکسی چنین عقیده‌ای دارد، دربرنامه خود اعمال کند که صادرات نفت را صفر می‌کند و ببینیم می‌توانند دراین شرایط کشور را اداره کنند یا خیر. این موضوع به‌طورکلی با سیاست نظام انطباق ندارد.
زنگنه با تأکید بر این‌که ایران مشکلی برای بازاریابی و فروش نفت ندارد، تأکید کرد: این ناسپاسی است که از 2.5میلیون بشکه صادرات نفتی استفاده کنند و به آنها که زحمت می‌کشند، حرف‌های بد بزنند.