علیرضا کیانپور روزنامه نگار
با مشخصشدن 6 کاندیدای نهایی انتخابات ریاستجمهوری ستادهای انتخابات هریک از این کاندیداها یک به یک مشخص میشوند و درشرایطی که وضع ستادی روحانی بهعنوان کاندیدای اصلی جریان اصلاحطلب و اعتدالگرا از مدتی قبل از اعلام رسمی نتایج تایید صلاحیتها مشخص شده، سه کاندیدای اصولگرای انتخابات بیش از آنکه به رقابت با روحانی مشغول باشند، به دنبال سروساماندادن به وضع ستادی و انتخاباتی خود برای جلب توجه جامعه رأی اصولگرایان هستند و این درحالی است که اوضاع مدیریتی ستاد رئیسی گویا نفر اصلی اردوگاه اصولگرایان است تا همین 24ساعت پیش نامشخص بود و بازار شایعات و گمانهزنی در این باره داغ! با این حال، درنهایت ریاست ستاد انتخاباتی رئیسی به وزیر همهکاره احمدینژاد رسید!
آچار فرانسه احمدینژاد رئیس ستاد رئیسی
علی نیکزاد که ازجمله چند چهره آچار فرانسه دولت احمدینژاد بود و نیز جزو اصولگرایانی که توانست با حضور درتشکیلات جمنا در ردههای نخست کاندیداهای این تشکیلات قرارگیرد. روزگذشته با حکمی ازسوی رئیسی به ریاست ستاد این کاندیدای انتخاباتی رسید. زمانی که در ابتدای دولت دوم احمدینژاد و درشرایطی که کشور هنوز درگیر حوادث پس از انتخابات سال 88 بود، دو وزارتخانه مسکن و شهرسازی و راه و ترابری توسط احمدینژاد در یک وزارتخانه راه و شهرسازی ادغام شدند و نیکزاد کسی بود که بهعنوان نخستین وزیر برای این وزارتخانه ازمجلس رأیاعتماد گرفت و پیش از آن هم وزیرمسکن و سرپرست وزارت راه دولت دوم احمدینژاد بود. او علاوه بر اینها، از ۱۱ آذر ۹۱ تا ۸ اسفند همان سال با حفظ سمت، سرپرستی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت احمدینژاد را هم برعهده داشت تا نشان دهد که یک دولتمرد احمدینژادی واقعی است.
حلقه احمدینژادیها حول رئیسی
ازچند روز پیش ازصدور این حکم برای نیکزاد، حکم دیگری نیز ازسوی رئیسی برای یکی دیگر از وزرای احمدینژاد صادر شد که براساس آن مسعود میرکاظمی، وزیر پیشین بازرگانی و نفت بهعنوان رئیس کمیته طرح و برنامه ستاد انتخاباتی رئیسی، فعالیت خود را درستاد رئیسی آغاز کرد تا درغیاب احمدینژاد، بقایی و چند نفر دیگر از اعضای کابینههای دهم و یازدهم ازجمله حاجیبابایی، زاهدی، کلهر و زریبافان که همگی ازسوی شورای نگهبان ردصلاحیت شدند، عدهای از دولتمردان احمدینژادی با پیوستن به اردوگاه رئیسی یکی از مهمترین نقاط ضعف رئیسی که همان فقدان تیم و تشکیلات سیاسی و فنی است، پر کنند. حضور این چهرههای احمدینژادی در ستاد رئیسی درشرایطی که زاهدی و حاجیبابایی، روزگذشته و روزهای پیش از آن با انتشار بیانیههایی جداگانه تمامی امکانات ستادی خود را دراختیار رئیسی قرار داده و از او بهعنوان کاندیدای منتخب خود حمایت کردند، سند دیگری بود بر اثبات این مدعا که یاران احمدینژاد، درغیاب او و درشرایطی که ناچارند میان رئیسی و قالیباف دست به انتخاب بزنند، اولی را به گزینه دوم ترجیح دادهاند.
کنارهگیری رئیسی
با این حال، قالیباف که اکنون تقریبا تمام همفکرانش را گرد رئیسی میبیند، سعی میکند با افزایش تحرکات و موضعگیریهای شدیدتر از رئیسی در انتقاد از دولت و صحبت از وعدههای بزرگتر و سنگینتر ازسایرین، حالا که نتوانسته روی چهرههای سیاسی مخالف دولت اثر بگذارد، جامعه رأی منتقد روحانی را به سمت خود نزدیک کند و همزمان درشرایطی که هنوز رسما وضع ستاد خود را مشخص نکرده، با فعالترکردن مشاوران سیاسی و فرهنگی ریز و درشت خود درسازمان عریض و طویل شهرداری تهران ضعف خود درمقابل رئیسی را جبران کند. همزمان درشرایطی که عموم اتفاقات و جزییات امور بر تبدیلشدن رئیسی به کاندیدای اصلی مخالفان دولت حکایت دارد، شایعاتی درباره احتمال کنارهگیری رئیسی به نفع قالیباف نیز شنیده میشود. تا آنجا که مصطفی تاجزاده معاون سیاسی وزیر کشور اصلاحات و ازجمله چهرههای برجسته جریان حامی دولت نیز روز گذشته در گفتوگو با ایلنا، به این مهم اشاره کرد و گفت که «طرفداران قالیباف بشدت معتقد هستند که آرای او بسیار بیشتر از آقای رئیسی است و این رئیسی است که باید به نفع شهردار تهران کنار برود» و همزمان اسدالله بادامچیان از اعضای حزب موتلفه نیز از احتمال کنارهگیری رئیسی به نفع گزینه اصلی این حزب یعنی مصطفی میرسلیم صحبت کرده است.
میرسلیم و حزبش
مصطفی میرسلیم دیگر کاندیدای اصولگرای این انتخابات بحثبرانگیز نیز بیتوجه به آنکه دو کاندیدای همفکرش چگونه و با چه تاکتیکی وارد گود رقابت شدهاند، صرفا خود را متعهد به حزب موتلفه اسلامی ازجمله احزاب ریشهدار و قدیمی جریان راست سنتی میداند و به همین پشتوانه حزبی، فعالیتهای انتخاباتی و ستادی خود را نیز آغاز کرده است. میرسلیم نیز روز گذشته، محمدعلی امانی، دبیر ستاد اجرایی حزب موتلفه اسلامی را بهعنوان رئیس ستاد انتخاباتی خود برگزید و رسما فعالیتهای انتخاباتی خود را آغاز کرد. فعالیتهایی که البته تاکنون بروز و ظهوری نداشته و در سطح همان خبر چند کلمهای اولیه باقی مانده است.
مثلث جلیلی، پایداری، رئیسی
همزمان با انتشار این اخبار درباره فعالیتهای ستادی کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری، انتشار خبر دیگری که اینبار نه توسط یکی از کاندیداها، بلکه از سوی یکی از انصرافدهندگان منتشر شد، حایز اهمیت بود. بر این اساس در خبر کوتاه و عکسی که از دیدار سعید جلیلی و رئیسی توسط کانال تلگرامی جلیلی منتشر شد، این دو چهره سیاسی اصولگرا روز گذشته با یکدیگر دیدار کردند و در توضیح این عکس از یک دیدار صمیمانه که رئیسی و جلیلی را خوش و خرم زیر آفتاب تنبل بهاری به تصویر کشیده، نوشت: «شنبه دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۶» و جالبتر آنکه کانال جبهه پایداری نیز عکس دیگری از این دیدار را به اشتراک گذاشت که بیش از عکس قبلی حکایت از حال خوش رئیسی و جلیلی داشت و در کنار آن نیز پیام تقدیر مرتضی آقاتهرانی، دبیرکل جبهه پایداری از جلیلی به دلیل عدم حضور در انتخابات را منتشر کرد و به نقل از آقای دبیرکل نوشت: «بنده واقعا تقدیر میکنم از جناب آقای جلیلی؛ این همه کار کرده بود ولی نیامدند که در بین نیروهای انقلاب رقابت نشود!» با این حال، صمیمیت بیش از حد و تا حدودی باورنکردنی جلیلی و رئیسی هنگامی قابل تفسیر خواهد بود که چند ملاحظه مهم درباره رابطه مثلث جلیلی، رئیسی و جبهه پایداری را در نظر داشته باشیم. نکته نخست اینکه جلیلی در شرایطی در روز آخر از ثبتنام در انتخابات خودداری کرد که آنچنان که آقاتهرانی نیز در همین پیام تقدیر تأکید کرد، از مدتها پیش خود را آماده این انتخابات کرده بود و در این رقابت، بیش از هر چیز چشم به حمایت جبهه پایداری داشت و حال آنکه این جبهه، به همان میزان که به جمنا بیتوجه بود، برای انتخابات 96 تن به حمایت از کاندیدای محبوب خود در سال 92 نیز نداد. از دیگرسو، رئیسی هم با حمایت چهرههایی همچون علمالهدی موفق شده بود، پیش از اعلام نتایج نهایی رأیگیری جمنا و معرفی 5 کاندیدای اصلی اصولگرایان، حمایت ضمنی جبهه پایداری بهعنوان یکی از افراطیترین جریانات سیاسی دست راستیها را بهدست بیاورد و از قضا حمایت پایداری از رئیسی بیش از هرکس به مذاق جلیلی ناخوش آمده بود و آنچنان که در برخی شایعات نیز مطرح شد، گویا جلیلی در دیداری با آیتالله علمالهدی، امام جمعه مشهد که بهعنوان پدر همسر رئیسی ازجمله مهمترین حامیان سیاسی اوست، شکایت خود را علنی هم کرده و خواستار تغییر مشی پایداری در حمایت از رئیسی شده بود. اینها در شرایطی بود که به نظر میرسد اساسا علت تأکید ویژه رئیسی بر حضور مستقل در انتخابات، همین حمایت پایداری بود. به بیان دیگر رئیسی که میدانست جمنا چارهای جز حمایت از او ندارد، با حضور مستقل در انتخابات سعی کرد همزمان از حمایت جمنا و پایداری در کنار هم بهره ببرد و این سیاست، منجر به آن شد که جبهه پایداری با حمایت از رئیسی از جلیلی عبور کند.
قالیباف علیه رئیسی
با این همه، شاید نکتهای که رئیسی به آن بیتوجه باشد، همان تحرکات بیشفعالانه قالیباف بود. رقابت میان این دو کاندیدای اصولگرای درحالی به اوج خود میرسد که محمدرضا باهنر دبیر کل جبهه پیروان خط امام رهبری نیز در نشست خبری ماهانه خود که عصر دیروز برگزار شد، به این مسئله واکنش نشان داد و گفت: در مورد آقایان رئیسی و قالیباف علاقمندیم با هم رقابت کنند تا نامزد نهاییمان مشخص شود ولی آنها رقابتشان موجب اختلاف نشود و رقابت اصلی را تحت شعاع قرار ندهد. رقابت آنها باید درون گفتمانی باشد. حال تحرکات قالیباف در شرایطی بالا گرفته که هنوز هم در میان اصولگرایان هستند کسانی که معتقدند تولیت آستان قدس رضوی به خاطر فقدان سابقه اجرایی و سیاسی در کارنامه خود، نمیتواند گزینه کاملی برای رقابت با روحانی باشد و با این حساب، مناظرههای انتخاباتی و افت و خیزهای فراوان روزهای آینده، میتواند تکلیف او را روشن کند و مشخص شود آیا رئیسی واقعا میتواند یک کاندیدای تمامعیار برای کنار زدن روحانی باشد یا احتمالا اصولگرایان در ادامه راه، چارهای جز بازگشت به سوی قالیباف نخواهند داشت؛ بماند که قالیباف حتی در انتخاب یک شعار و نماد تبلیغاتی نیز ناتوان بوده و با انتخاب شعار «دولت مردم» که بهنوعی از شعار «خبرگان مردم» اصلاحطلبان در اسفند 94 اقتباس شده، بار دیگر نشان داد که مرد چنین نبردهایی نیست!