شهروند| تفریح گران نشد. بررسی گزارش سالانه بانک مرکزی از هزینه تفریح خانوار نشان می‌دهد که هزینه تفریح خانواده‌های ایرانی در سه‌سال گذشته ثابت بوده و در ‌سال 94 ارزان‌تر از سال‌های گذشته شده است. بررسی گزارش بانک مرکزی درباره قیمت تفریح خانواده‌های ایرانی و سهم آن درمخارج خانوار نشان می‌دهد که در یک دوره 10ساله (84 تا 94) هزینه تفریح در ‌سال 84 رکورددار گرانی بوده و 3‌درصد از درآمد خانواده‌های ایرانی را بلعیده است. این درحالی است که در سال‌های 85، 87، 89 و 90 نیز تفریح برای خانواده‌های ایرانی همچنان قیمت بالایی داشته و 2.7 تا 2.8‌درصد از درآمد خانواده‌ها را به خود اختصاص داده است. این روند اما در سال‌های دولت یازدهم به کنترل درآمده و قیمت تفریح درسبد خانوار ارزان‌تر ازتمام سال‌های دولت نهم و دهم شده و تنها 2.3‌درصد از درآمد خانوار را به خود اختصاص داده است. این درحالی است که با افزایش دستمزد به بیشتر از نرخ تورم در ‌سال 94 هزینه تفریح برای خانواده‌ها کمتر شده و به 2‌درصد از درآمدشان رسیده است.
هزینه تفریح نزولی شد
آخرین آمار رسمی که از تفریح و سرگرمی ایرانی‌ها اعلام شده، مربوط به‌ سال 94 است. آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که مردم در ‌سال 94 درحالی ‌که 31.2‌درصد از درآمدشان را صرف اجاره‌بها و ارزش اجاري مسكن کرده‌اند، تنها 2‌درصد از هزینه‌های یک‌سال خود را به امور تفریحی و فرهنگی اختصاص داده‌اند. در واقع مردم سالانه 15برابر تفریح‌شان برای مسکن هزینه کرده‌اند. با این وجود، افزایش عمومی قیمت‌ها موجب شده است هزینه تفریح درسبد خانوار بالا رود و مردم ناچار شوند برای تفریح خود مبلغ بیشتری خرج کنند. گزارش‌های سالانه بانک مرکزی نشان می‌دهد درفاصله سال‌های 84 تا 90 هزینه تفریح در سبد خانوار ایرانی‌ها بالا بوده و به جز‌ سال 88 و 91 بیشتر از 2.5‌درصد درآمد خانوار را بلعیده است. این درحالی است که نرخ تفریح درسبد خانوار به تدریج از ‌سال 92 پایین آمده است که کنترل تورم و افزایش دستمزد به بیشتر از نرخ تورم می‌تواند دوعامل مهم این رخداد باشد.بررسی روند افزایش هزینه تفریح و امور فرهنگی خانوار به صورت ‌سال به ‌سال هم نشان می‌دهد هزینه تفریح در سال‌های دولت احمدی‌نژاد نسبت به مدت مشابه‌ سال پیش از آن به صورت مستمر بالای 25‌درصد افزایش داشته است؛ این درحالی است که در ‌سال 94، شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي مربوط به امور فرهنگی و تفریحی، تنها 22.6درصد نسبت به‌ سال 93 افزایش یافته که نشان‌دهنده کندشدن شیب افزایش قیمت تفریح است. بررسی حداقل دستمزد در 10‌سال منتهی به ‌سال 94 نیز، نشان‌دهنده این است که در سال‌های دولت نهم و دهم قشر حداقل‌بگیر ناچار بوده‌اند برای تفریح خود هزینه‌های سنگین‌تری متحمل شوند و قیمت تفریح درطول یک‌دهه برای خانواده‌های ایرانی سه‌برابر شده است. درحالی‌ که حداقل دستمزد در ‌سال 184 تنها 183‌هزار تومان بوده که قشر حداقل‌بگیر 4‌هزار تومان سالانه به تفریح خود اختصاص داده است. در ‌سال 93 که حداقل دستمزد حدود 608‌هزار تومان شده، هرخانوار سالانه به صورت میانگین 14‌هزار تومان برای تفریح و سرگرمی خود هزینه کرده است. مقایسه این دو روند نشان می‌دهد درحالی‌ که دستمزد تقریبا 3.3 برابر شده، هزینه تفریح تقریبا 3.5برابر شده است که حاکی از عقب‌ماندن دستمزدها از هزینه‌های جاری خانواده‌هاست که البته در ‌سال 94 این موضوع جبران می‌شود.
تأثیر بیکاری، رشد اقتصادی و تورم
در سرانه تفریح
بررسی سرانه تفریح و سرگرمی خانوار با متغیرهای اقتصادی نیز گویای واقعیت‌های دیگری است. بیکاری، تورم و رشد اقتصادی از عواملی هستند که به صورت مستقیم روی رشد یا کاهش تفریح یک خانواده اثر می‌گذارند. بررسی‌ تغییرات هزینه‌کرد تفریح خانوار با روند سه شاخص بیکاری، تورم و رشد اقتصادی در یک‌دهه اخیر نشان می‌دهد بیشترین ارتباط زمانی تغییرات هزینه‌کرد تفریح خانوار با تغییرات بیکاری است. در سال‌های 85 تا 94، نرخ بیکاری رابطه معکوسی با تغییرات هزینه‌کرد تفریح خانوار داشته است. در واقع به نظر می‌رسد هر‌سال که نرخ بیکاری در اقتصاد ایران افزایش یافته، میزان رشد هزینه‌ خانوار برای بخش تفریح منفی شده و هر‌سال هم که نرخ بیکاری کاهش یافته، میزان رشد هزینه‌های خانوار برای تفریح بیشتر شده است. این ارتباط زمانی درشاخص تورم با هزینه تفریح خانوار هم تا حدی دیده می‌شود. در 6سال از این 10‌سال تورم و افزایش هزینه‌های تفریح خانوار رابطه همزمانی داشته‌اند. در واقع در هر‌سال که تورم صعودی‌تر شده، میزان افزایش هزینه تفریح خانوار هم بیشتر شده و هر‌سال که تورم نزولی شده،‌ درصد افزایش هزینه تفریح خانوار ایرانی هم تنزل یافته است که این موضوع می‌تواند مستقیما به تشدید اختلاف طبقاتی درجامعه ارتباط داشته باشد. در سال‌هایی که نرخ تورم به صورت غیرقابل کنترلی درکشور بالا رفت؛ ثروتمندان، ثروتمندتر و دست فقرا خالی‌تر شده است. می‌توان گفت؛ درهمان سال‌ها هزینه‌ای که قشر ثروتمند جامعه برای تفریح و سرگرمی خود کردند، بسیار بالاتر رفته و این امر درمیانگین کلی اعلام‌شده توسط بانک مرکزی موثر واقع شده است.