جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا پس از سفر به عربستان و دیدار با سلمان
بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان و محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد پادشاهی در گفتوگو با روزنامهنگاران مدعی شد: در هرمنطقهای که نگاه کنی و در آنجا مشکلی باشد، ایران را پشت آن مییابی و ایران عامل بیثباتی منطقه است و برای حل درگیریهای موجود دریمن ازطریق مذاکرات و زیرنظر سازمان ملل باید جلوی نفوذهای ایران را گرفت. او در ادامه مدعی شد: ما باید جلوی تلاشهای ایران را بگیریم تا امنیت و ثبات دیگر کشورها را به خطر نیندازد و حزبالله دیگری درمنطقه تشکیل ندهد و ما برای جلوگیری از این امر، درحال پیمودن راه صحیح هستیم.
نکته جالب توجه این است که ماتیس درکنفرانس مطبوعاتی گفت که عریستان سعودی درتلاش برای رهبری منطقه است». ماتیس همچنین عربستانسعودی را بهترین شریک آمریکا درمبارزه با تروریسم نامید. برخلاف گفتههای ماتیس، رابطه میان عربستانسعودی و آمریکا طی یکدهه گذشته در روندی رو به رکود قرار داشته است. بهطور تاریخی، آمریکا همواره عربستان را بهعنوان یک متحد نزدیک میشناخته، این درحالی است که عربستان و آمریکا دربسیاری ازموارد با هم اختلافنظر دارند. میتوان گفت که نخستین ضربه به روابط دوکشور بعد از حملات 11 سپتامبر وارد آمد. این حملات توسط گروهی انجام شد که دیدگاههای سلفیگری مشابه به خاندان سعود داشتند. پس از آن، حمله آمریکا به عراق برای سرنگونی رژیم صدام حسین درنهایت موجب افزایش نفوذ منطقهای ایران شد، ضربهای دیگر به روابط عربستان و آمریکا وارد آورد و در ادامه درسال 2015، پس از توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 که با حمایت باراک اوباما رئیسجمهوری وقت آمریکا صورت گرفت، روابط واشنگتن و ریاض، وارد دورهای جدید از تیرگی شد. این توافق موجب شد تا تهران درست زمانی که عربستان در دوران ناآرامیهای داخلی و رکود اقتصادی بود، قدرت یابد. ظهور گروه تروریستی القاعده بهعنوان نخستین تهدید امنیتی آمریکا نیز موجب شد تا روابط دوکشور در دالانی از سوءتفاهم و تیرگی قرار بگیرد. القاعده نیز با دیدگاههای سلفیگری تشکیل شد که ریشههای این دیدگاه درخاندان سعودی است. البته آمریکا دربرههای از زمان برای کنترل فعالیتهای شوروی کمونیستی درجنوب آسیا، به نیروی اسلامگرایان تندرو نیاز داشت. بنابراین، همین مسأله موجب شد تا آمریکا تا حدود زیادی اختلافاتش با عربستان را کنار بگذارد، اما واقعیت این است که عربستانسعودی توان مبارزه با گروههای جهادی را ندارد. درست است که گروههای جهادی حتی برای ریاض نیز تهدید محسوب میشوند، اما به دلیل مطابقات ایدئولوژی این گروهها با ایدئولوژی خاندان سعود، ریاض عملا توان مبارزه با این گروهها را ندارد و هرگز این گروهها را به صورت علنی دشمن اعلام نکرده است. با همه این تفاصیل و بهرغم اینکه منافع آمریکا و عربستانسعودی دربسیاری ازنقاط با هم تناقض دارد، بازهم آمریکا به این کشور درمنطقه نیاز دارد. نیاز آمریکا به عربستان نیز درچارچوب بالانس قدرت درخاورمیانه تعریف میشود. واقعیت این است که آمریکا بهرغم داشتن توافق هستهای با ایران، هیچ علاقهای به قدرتمندترشدن ایران درمنطقه ندارد. به همین دلیل است که آمریکا حتی به ترکیه نیز روی آورده تا بتواند از این کشور علیه ایران
استفاده کند.