طبق اصل ۳۵ قانون اساسی هر فردی حق دارد در هنگام احضار به مراجع قضائی وکیل داشته باشد و کسی می‌تواند از معاضدت قضائی بهره‌مند شود که معسر یعنی قادر به پرداخت هزینه دادرسی و حق‌الوکاله نباشد. شهروندان درصورتی که یک دعوای حقوقی (نه کیفری) مطروحه در دادگاه داشته باشند، به دو شرط می‌توانند وکیل معاضدتی دریافت کنند؛ یکی این‌که فاقد بضاعت مالی برای پرداخت حق‌الوکاله باشند که در این صورت دادگاه حکم اعسار فرد بی‌بضاعت را صادر کرده یا با ارایه استشهادیه به کانون، دارای وکیل معاضدتی برای پیگیری پرونده حقوقی خود می‌شوند.
کانون وکلا؛ استشهادیه را که چند فرد آن را امضا کرده‌اند، همراه با سوگند فرد بی‌بضاعت پذیرفته و هنگامی که بی‌بضاعتی وی بر ما مسلم شد، دعوایی که قرار است مطرح شود، مورد بررسی قرار گرفته و حقی که از مدعی سلب‌شده با داشتن وکیل معاضدتی حل می‌شود. این نکته قابل ذکر است که کانون تنها به خود متقاضی، وکیل ارایه می‌کند، در نتیجه اگر فردی به‌طور غیابی خواستار وکیل معاضدتی باشد، این امر امکان‌پذیر نیست. مثلا دونفر شریک در یک ملک بوده و می‌خواهند یک دعوی حقوقی مطرح کنند، اما یکی از این دو نفر به کانون مراجعه و درخواست وکیل معاضدتی کرده و دیگری این کار را انجام نداده، ما تنها به فرد مراجعه‌کننده، وکیل معاضدتی ارایه می‌کنیم. مقصود از معاضدت قضائی، مساعدت و یاری به کسانی است که به‌واسطه عدم‌کفایت دارایی یا عدم‌دسترسی به مال خود، قدرت پرداخت هزینه دادرسی و حق‌الوکاله را ندارند و درنتیجه نمی‌توانند به مراجع قضائی رفته و حق خود را بگیرند.