محمد درویش فعال محیطزیست
اگر عملکرد چهار دورهای را که شوراهای شهر تابهحال فعالیت داشتهاند مورد بررسی قرار دهیم و خطاهای مدیریت شهری در این چهار دوره را تحلیل کنیم، متوجه میشویم نمایندگانی که وارد شورا شدهاند در خوشبینانهترین حالت متوجه خطاهای راهبردی نشدهاند و در بدبینانهترین حالت با این خطاها همراه بوده و بهخاطر منافع سیاسی چشمپوشی کردهاند. این نشان میدهد که باید افرادی را وارد بهشت کنیم که متخصص برنامهریزی در حوزه شهری و در شناخت شاخصهای بهبود کیفیت زیستن در سکونتگاههای انسانی خبره باشند. تخصصهایی که نیازمند متخصصان در جغرافیا و برنامهریزی شهری، محیطزیست، اقتصاد و مدیریت فضاهای فرهنگی است و نباید فراموش کرد که اینها همگی در اولویت هستند. متاسفانه شهرهای ما براساس آموزه خودرومحوری گسترش پیدا کردهاند، درحالیکه این آموزه دستکم 40سال است که در دنیا منسوخ شده و شهرها به سمت انسانمحوری رفتهاند، اما متاسفانه نمایندگان در شورای شهر درکی از این داستان نداشته و فشاری که بر شهرداری آوردهاند بیشتر در مواردی بوده که اشتباه است.
کارنامه چهار دوره حضور نمایندگان مردم در شوراهای شهر و روستا در بیشتر موارد، توان تابآوری و کیفیت زیستن را آشکارا کاهش داده است. برای مثال شهر خوب، شهری است که آلودگی صوتی در آن زیر 65دسیبل باشد، اما در بررسیهای ما این آلودگی صوتی در زیر پل سیدخندان 82دسیبل است. نمایندگان شورا ممکن است انسانهای خوب، قهرمانان ملی یا هنرمندان صاحبنام کشور باشند، اما این حضور بهراحتی ممکن است هم محبوبیتشان را از بین ببرد و هم شهر بهشدت خسارت ببیند. باید ردپای جریانهای سیاسی را در انتخابات شوراها به کمینه رسانده و اجازه دهیم افرادی وارد ساختمان بهشت شوند که عملا به آموزه غلبه انسانمحوری بر خودرومحوری در چیدمان مبلمان شهری باور داشته و خود اهل رکاب باشند و نه خودروسوار. نمیتوان صرفا به آدمهایی دل خوش کرد که شعارهایی قشنگ سر میدهند.
تهران و دیگر کلانشهرهای ایرانی برای مهار آلودگی هوا، آلودگی صوتی و ترافیک نیاز به ساخت پل، تونل، آزادراه، پارکینگ طبقاتی و تقاطع غیرهمسطح بیشتر ندارند. بیاییم با طرد سیاستبازها، ورزشکاران، هنرمندان، نظامیان و دیگر مشاغلی که آشکار است به الزامات شهری و روستایی اشراف ندارند، راه را برای ورود داوطلبانی که تخصصهای مرتبط در حوزه شهرسازی، محیطزیست، حقوق شهروندی، اقتصاد، مدیریت و ارتقای کیفیت روانی زیستن در سکونتگاههای انسانی را برعهده دارند، باز کنیم تا بتوانیم مشکل زباله، آلودگی هوا، آبخیزداری شهری، تراکمفروشی، پاکتراشی فضای سبز، اصوات و نور ناهنجار و ترافیک را بهعنوان هشت بحران جدی امروز در سکونتگاههای ایرانی حل کنیم.
اجازه ندهیم تا دوباره با انتخابهای نادرست یا قهر ما از انتخابات، مشتی سیاست باز بیتخصص یا چهرههای محبوب نامرتبط، وارد شوراهای شهر شوند. در پایان بد نیست با ۱۰معیاری که بر بنیاد آن، کیفیت شهرهای جهان توسط موسسه مرسر، ارزیابی و رتبهبندیشده، آشنا شوید:
١- فضاي سياسي اجتماعي (ثبات سياسي، جنايات، مبارزه با جنايات)
٢- شرايط اقتصادي (خدمات بانكي، تبديل ارز)
٣- شرايط اجتماعي- فرهنگي (سانسور، محدوديتهاي آزادي فردي)
٤- سلامتي و بهداشت (سيستم درماني، بيماريهاي واگيردار، سامانه تصفيه پساب و دفع زباله)
٥- مدارس و آموزش (استاندارد و دسترسي به مدارس بينالمللي)
٦- خدمات عمومي و تردد (برق، آب، وسايل نقليه عمومي، تراكم ترافيك، استفاده از دوچرخه و...)
٧- سرگرمي (رستورانها، تئاتر، سينما، مراكز ورزشي و تفريحي)
٨- كالاهاي اساسي مصرفي (دسترسي به مواد غذايي و كالاهاي مورد مصرف روزانه، خودروها)
٩- مسكن (خانه و آپارتمانها، وسايل مورد نياز خانگي، خدمات تعمير و نگهداري)
١٠- محيطزيست (اقليم، بلاياي طبيعي...)