شهروند| انفجار مهیب یک خودروی بمبگذاریشده هنگام برخورد به کاروانی از اتوبوسهای حامل غیرنظامیان درنزدیکی حلب دهها کشته برجای گذاشته است. این غیرنظامیان درحال خروج از دومنطقه شیعهنشین کفریا و فوعه سوریه بودند. تلویزیون سوریه تصاویری نشان داده که در آن اجساد کودکان کنار جاده دیده میشود. براساس گزارشهای دریافتی، این انفجار باعث سوختن خودروها شده است. به گزارش گاردین، راننده خودروی بمبگذاری شده، مواد انفجاری را دریک خودروی وانت قرار داده بود. گفته میشود که این وانت حامل کمکهای بشردوستانه به آوارگان بوده و نزدیک ایست بازرسی خارج شهر حلب منفجر
شده است.
دفاع مدنی سوریه در استان حلب، موسوم به «کلاهسفیدها» اعلام کرده است که داوطلبان آنها حداقل 100 جسد را از محل انفجار خارج کردهاند. «ابراهیم الحج» یکی از اعضای کلاهسفیدها گفته است که درمیان اجساد، زنان و کودکان زیادی به چشم میخورد. تلویزیون ملی سوریه، در نخستین گزارش خود اعلام کرد که تعداد کشتهها، دستکم 39نفر هستند که شامل کودکان نیز میشود. دیدبان حقوق بشر سوریه که نزدیک به مخالفان است، این تعداد را 43نفر اعلام و تأکید کرد که به دلیل مقیاس بالای انفجار، تعداد کشتهها به سرعت درحال افزایش است. با این حال، گروه دیدبان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا شمار کشتهها را بیش از ۱۱۲نفر و تعداد زخمیها را هم ۵۰۰نفر گزارش کرده است.
تصاویر منتشرشده ازمحل حادثه تروریستی، اجساد زیادی را روی زمین و درکنار بقایای سوخته خودروها نشان میدهد و دود سیاه غلیظی نیز به هوا برخواسته است. یکی از مقامات ارشد مخالفان گفته است که 20 نیروی محافظ این اتوبوسها نیز کشته شدهاند. ساکنان شهرها درکنترل شورشیان که در اتوبوسهایی درمنطقه تحت کنترل دولت متوقف شدهاند، گفتهاند که آنها نگران حملات تلافیجویانه هستند و ازاین موضوع میترسند. آنها از سازمانهای بینالمللی، ازجمله سازمان ملل خواسته بودند که برای تضمین امنیت جان آنها، حفاظت لازم را تا زمان رسیدن این افراد به مقصدشان فراهم کنند. «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل، دربیانیهای این حمله را محکوم کرده و ازهمه طرفها خواسته تا «اطمینان حاصل کنند که امنیت و ایمنی جان افرادی که در انتظار جابهجایی هستند، حفظ شود.» وی دراین بیانیه اعلام کرده است: «کسانی که مسئول این حمله بودند، باید درجایگاه عدالت محاکمه شوند.» سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز این حمله تروریستی را محکوم کرده است. بهرام قاسمی این حمله را «جنایت شرمآور و ناجوانمردانه تروریستهای تکفیری» دانسته و «به خونکشیدن دهها زن و کودک بیگناه» را برگ «ننگین» دیگری در کارنامه «تکفیریها» خوانده است.
وزارت خارجه کشورمان اعلام کرده که دولتهای حامی این گروهها «برخورد دوگانه با جنایت دارند و جنایتپیشگان را به خوب و بد تقسیم میکنند» و اقدامات آنها باعث افزایش این «جنایات هولناک» شده است. وزارت خارجه عراق نیز، انفجار کفریا و فوعه را محکوم کرد و افزود: «انفجار و هدف قراردادن غیرنظامیان منعکسکننده قباحت برخی گروههای مسلح در سوریه است.» این وزارتخانه ضمن محکومکردن این حمله تروریستی تأکید کرد، عراق درکنار ملت سوریه دراین رنج کنونی است. وزارت خارجه عراق افزود: «برای جامعه جهانی این جنایت کافی است که برای حل مشکل سوریه به دور از تلاش برخی برای تحقق منافع سیاسیشان تلاش جدی صورت دهد.»
پاپ فرانسیس، رهبر مسیحیان کاتولیک جهان نیز این حمله تروریستی به اتوبوسهای حامل غیرنظامیان را محکوم کرده است. پاپ درسخنرانی به مناسبت مراسم «عید پاک» خطاب به دهها هزار تن از مردم درمیدان «سنت پیتر» شهر واتیکان اظهار کرد: «باشد که خدا تلاشهای کسانی که فعالانه برای التیام و آرامش غیرنظامیان درسوریه کار میکنند، محفوظ نگه دارد؛ سوریه محبوبی است که قربانی جنگی شده و همچنان به پاشیدن بذر وحشت و مرگ ادامه میدهد.» از روزجمعه، براساس یک توافق که با میانجیگری ایران و قطر به دست آمد، هزاران نفر از ساکنان کفریا و فوعه در انتظار بودند تا در ازای خروج ایمن شهروندان دوشهر تحت کنترل نیروهای دولتی درنزدیک دمشق، روستاهایشان را ترک کنند.
حدود 7هزار نفر ازمردم و جنگجویان، آخر این هفته دریک معامله پیچیده که توافق بر سر آن، ماهها طول کشید، جابهجا شدند. براساس این توافق قرار است 5هزار نفر از ساکنان فوعه و کفریا که در کنترل نیروهای دولتی، اما درمحاصره شورشیان هستند، با ترک این شهرها وارد راشیدین در غرب حلب شوند؛ و در اقدامی مشابه، 2هزار نفر از ساکنان مضایا و زبدانی در غرب دمشق که در کنترل شورشیان، اما درمحاصره نیروهای دولتی است، ازمسیرهای امن، از این شهرها خارج میشوند، اما وقوع این بمبگذاری انتحاری انتقال این غیرنظامیان را ازشهرهای تحت محاصره متوقف کرده است.
با این حال، چند ساعت بعد از این انفجار تروریستی، شبکه تلویزیونی «المنار» لبنان، نزدیک به دولت بشار اسد، تصاویری از اتوبوسهای جدید را نشان داد که برای جایگزینی با اتوبوسهای حادثهدیده و از سرگیری تبادل، وارد منطقه شدهاند. آوارگان دوشهرک کفریا و فوعه به این دلیل محاصره بودهاند که تکلیف شورشیان در دوشهر دیگر تحت محاصره نیروهای حامی دولت درنزدیکی دمشق مشخص و معلوم شود چه تعداد نیروی شورشی اجازه مییابند این دوشهر محاصرهشده را ترک کنند.
«احمد افاندر»، یکی ازساکنان انتقالیافته از شهر مضایا میگوید: «مردم خسته شدهاند و شرایط فاجعهبار است. همه این چند هزارنفر، تنها درمساحتی کمتر از نیمکیلومتر گیر افتادهاند.» انتظار میرود افراد تخلیهشده از مضایا، به ادلب که در کنترل شورشیان است و حدود 50کیلومتری جنوبغرب حلب قرار دارد، انتقال داده شوند. منتقدان میگویند که در 60روز آینده، حدود 30هزار نفر از خطوط جنگی منتقل خواهند شد و آنها را بهطور اجباری و به دلایل سیاسی و فرقهای جابهجا میکنند.
شهرهای فوعه و کفریا که اکثر ساکنان آن شیعه هستند، از مارس سال ۲۰۱۵ درمحاصره شورشیان و نیروهای القاعده قرار دارند. مضایا و زبدانی هم از ژوئن سال ۲۰۱۵ درمحاصره ارتش سوریه است. بیش از ۴میلیون غیرنظامی درمناطق تحت محاصره درسوریه زندگی میکنند که امکان دسترسی به آنها دشوار است.