| مریم شکرانی | گروه اقتصادی شهروند |
ورزشهای لوکس و گرانقیمت به سرعت در ایران درحال گسترش است. در تهران کسانی هستند که سالانه 15 تا 20میلیون تومان هزینه میکنند تا دقایقی بر فراز ابرها زادگاهشان را تماشا کنند یا تابستان در دریاچه فشافویه با جتاسکیهای 120میلیون تومانیشان به امواجنوردی بپردازند و زمستانها در ارتفاعات ترکیه اسکی کنند. میگویند، این روزها تورهای« آفرود» نیز طرفداران زیادی به خود جذب کرده است. خودروهای دو دیفرانسیل 300- 400میلیون تومانی به جنگل و کوهستان میزنند و کورسی گرانقیمت بین پولدارها آغاز میشود. سوارکاری با اسبهای چند صدمیلیون تومانی هم یکی دیگر از تفریحات لوکس پولدارهای تهرانی است. اگرچه دامنه این ورزش یا تفریحات گستردهتر است اما در این گزارش به تعدادی از گرانقیمتترین ورزشهای لوکس در ایران پرداختهایم.
هر دقیقه پرواز در آسمان تهران
حداقل 10هزار تومان!
شور و هیاهویی خاص بر سایت جنتآباد حاکم است. یکی جلیقه میپوشد، یکی درحال آماده کردن بال چندمیلیون تومانیاش عکس سلفی میگیرد. عکاسان و فیلمبرداران نیز به حالت آمادهباش ایستادهاند و همهمه آنقدر بالا گرفته است که صدا به صدا نمیرسد. اینجا جمعیتی نزدیک به 5هزار نفر از بچه پولدارهای تهرانی گرد هم آمدهاند تا شاهد رقابت هدفزنی خلبانان باشند. خلبانان جوان با دوستانشان کنار بالگردها دوباره عکس میاندازند. قرار است آنها در ارتفاعی بیشتر از 750 متر از سطح زمین رها شده و هرکس با چتر گشوده خود در محلی هدفگذاری شده فرود آید. فرود دقیقتر خلبانان ماهرتر را مشخص میکند و به هرکدام از برگزیدهها یک بال 15میلیون تومانی تعلق میگیرد. پاراگلایدر یکی از ورزشهای لوکس یا شاید بتوان گفت تفریح بچه پولدارهاست. هزینه آموزش این ورزش حدود 8.5 میلیون تومان است. اما این مبلغ تنها برای دانشجویانی است که یادگیری سریعتری دارند و میتوانند تا آخرین مرحله آموزش را بدون نیاز به تمرینات و آموزش اضافه بگذرانند. دوره آموزشی شامل 6 مرحله است و تقریبا 2 سال طول میکشد تا بتوانید گواهینامه پروازهای بینالمللی را دریافت کنید. در مرحله مقدماتی آموزش که تنها 3 هفته طول میکشد، باید 1.5میلیون تومان بپردازید. در مرحله اول نیازی به داشتن بال پرواز ندارید و باشگاه بالهای خود را در اختیارتان میگذارد، اما همین که پرواز را یاد گرفتید برای ورود به مراحل بعدی آموزش ناچارید بال بخرید. بالها یا همان چترهای نجات از آلمان وارد میشود و تعداد واردکنندگان آن در سرتاسر ایران به شمار انگشتان دست نمیرسد. برای سفارش بال بهترین راه سفارش از طریق آموزشگاهتان است وگرنه گرفتار دلالان متعدد میشوید و خرید یک بال بیشتر از 15-14میلیون تومان برایتان آب میخورد. سایتهای پاراگلایدر، تورهای تفریحی مختلفی برگزار میکنند و خلبانان خود را به انواع اقلیمهای مختلف برده تا بتوانند تنوع جغرافیای زمین را از آسمان تجربه کنند. تورهای کوهستانی، کویر، دریا، شالیزار، جنگلو... این تورها شامل کشورهای مختلف نیز میشود که پرطرفدارترین تور پاراگلایدر ایران، مربوط به ترکیه و امارات است. حداقل قیمت هر تور داخلی نزدیک به 3میلیون تومان است و افراد میتوانند با آفیشکردن عکاس یا فیلمبردار اختصاصی تمام لحظات پرواز خود را از زوایای مختلف ثبت کنند. حداقل هزینه فیلمبرداری و عکاسی 100هزار تومان است و مبنا بر فریم عکسها و زمان فیلمبرداری گذاشته میشود. با این حساب حداقل باید 30میلیون تومان در جیبتان داشته باشید تا بتوانید این ورزش را یاد بگیرید، بال و تجهیزات پرواز را بخرید و حداکثر در یک تور تفریحی شرکت کنید. مبنا را هم بر این بگذارید که یادگیری بسیار قوی دارید و با حداقل جلسات تمرینی، پرواز را یاد میگیرید. البته در این میان افرادی هم هستند که بدون گرایش به یادگیری پرواز تنها میخواهند این تفریح را تجربه کنند. سایتهای پروازی این افراد را به همراه یک خلبان به آسمان میفرستند و برای یک ربع ساعت پرواز در آسمان نفری 150هزار تومان دریافت میکنند. «امیر حسینی» یکی از مربیان سایت پاراگلایدر تهران به «شهروند» میگوید: مشتریانی داریم که سالانه 15 تا 20میلیون تومان برای پرواز با پاراگلایدر هزینه میکنند، بدون آنکه علاقهای به یادگیری آن داشته باشند.
جت اسکی، ورزش تابستانه پولدارهای ایرانی
دریاچه فشافویه تهران پاتوق تابستانه بچهپولدارهایی است که به ورزشهای آبی علاقه نشان میدهند. اینجا جت اسکی، جت بت و کایاک سواری طرفداران خاص خود را دارد، اما جتاسکی به دلیل هیجان بیشتر، پرطرفدارتر است. این ورزش تابستانه جزو تفریحات لوکس شیخنشینهای امارات نیز به شمار میرود و اگر کسی بخواهد در دوبی جتاسکی را به صورت حرفهای و در سطح رقابتهای قهرمانی پیگیری کند، باید سالانه حدود 300هزار دلار هزینه کند. اما در ایران بچه پولدارها جتاسکیهای اختصاصی دارند که در انبارهای مجاور دریاچهها نگهداری میشود. «مجتبی ساجدی»، واردکننده جتاسکی به«شهروند» میگوید: جتاسکیهای وارداتی به ایران از 4 برند یاماها، کازاواکی، تیزو و سوزوکی تأمین میشوند و بین 45 تا 120میلیون تومان قیمت دارند. چیزی حدود 10 تا 20میلیون تومان نیز باید برای خرید تجهیزات جتاسکی سواری، بیمه، مجوز و آموزش صرف کنید و هزینه اجاره سالانه انبار برای جتاسکی سواران بین یک تا 2میلیون تومان است. «ذاکری»، مربی جتاسکی نیز به «شهروند» میگوید: این ورزش در ایران نوپاست اما روند استقبال از آن خوب است. کلاسهبندی آموزشی آن شامل 9 طبقه است که طبقه 4 تا 9 آن مربوط به سطوح مختلف مربیگری و داوری است. اما 3 سطح ابتدایی آن برای علاقهمندان به این تفریح است که هزینه آموزشی هر سطح حدود 350هزار تومان است به علاوه 50هزار تومان حق عضویت در انجمن ورزشهای دریایی. البته هزینه آموزش در باشگاهها و کلوبهای مرتبط با این ورزش ممکن است بالاتر باشد.
وی ادامه میدهد: عضویت در انجمن ورزشهای دریایی مزایای خاصی برای افراد دارد. بهعنوان مثال هزینه حملونقل جتاسکی برای شرکت در رقابتهای آبی برای اعضا، به عهده انجمن است. به گفته ذاکری با آموزش و آزمون مهارت، هر فرد میتواند مجوز و گواهینامه جتاسکی بگیرد و از جتاسکی خود در سایر آبهای جهان استفاده کند. پیش از این پروسه اعطای مجوز جتاسکی سواری پیچیدهتر بود و علاوهبر اداره بندر، دریابانی، سایر ارگانهای مرتبط با مدیریت آبها نیز باید مجوز را تأیید میکردند. اما درحال حاضر این پیچیدگیها درحال حذف شدن است و راحتتر میتوان مجوز جتاسکی سواری گرفت.
تور ورزشی با وثیقه ملکی!
«آفرود» یا اتوموبیلرانی در خارج از جاده یکی دیگر از ورزشهای لوکس و تفریحات مورد علاقه پولدارهاست. در تهران و چند شهر بزرگ کشور، تورهای متعددی برگزار میشود تا بچه پولدارها با خودروهای دو دیفرانسیل خود طبیعتگردی کنند یا با هم به رقابت بپردازند. این خودروها که بیشتر شامل انواعی مانند نیسان پیکاب، افجیکروز، لندکروز سریهای 60 تا 100، تویوتاهایلوکس، نیسان سافاری، پرادو 120 و نیسان پاترول است با ورود به مسیرهای دشوار طبیعی مانند جنگل، کوهستان، کویر و... به کورس با یکدیگر میپردازند. تجهیزات هر خودروی آفرود بسیار گرانقیمت است، بهطوریکه تنها قیمت یک پرچم تزیینی کوچک برای خودروهای آفرود 100هزار تومان قیمت دارد. همچنین نرخ جک بادی آن به 600هزار تا یکمیلیون تومان میرسد. اگر خسارت طبیعتگردی تنها درحد آسیب به لاستیکها یا سپر باشد برای هر حلقه لاستیک بین یک تا 3میلیون تومان و برای سپرها یک تا 5میلیون تومان هزینه دارد. البته برخی تورهای تفریحی یا مسابقهای آفرود با حدود یکمیلیون تومان، هر خودروی آفرود را بیمه بدنه میکند. در صورتی که بخواهید از خودروهای آفرود متعلق به تور استفاده کنید، باید سند ملک یا سفته و چک به ضمانت بگذارید تا یک خودروی 350میلیون تومانی در اختیارتان بگذارند. تور خودروهای خارج از جاده یا آفرود تقریبا روزی 300هزار تومان برای هر نفر هزینه دارد. «علیرضا مداح»، مدیر یک تور آفرود به «شهروند» میگوید: تا 2سال پیش تورهای آفرود تنها در حد رقابتهای رالی برگزار میشد، اما با استقبال روزافزون ایرانیهای مرفه از این تورها، شمار تورهای آفرود قابل توجه شده است. بهطوری که علاوهبر شهرهای بزرگ شهرهای متوسطی (از نظر جمعیت) مانند کرمانشاه، ساری، اهواز و... نیز به خیل برگزارکنندگان اینگونه تورها پیوستهاند. این تورها دارای یک لیدر مسیر، یک لیدر تور و مدیر فنی و سرویس تعمیرات سیار است و هربار حدود 50 خودروی دو دیفرانسیل را به یک کورس تفریحی میبرند. علاوهبر تورها، پولدارهای تهرانی حدود 22 هکتار پیست ویژه آفرود در اختیار دارند. این پیست که در 35 کیلومتری تهران واقع شده است با الگوبرداری از پیستهای آفرود آمریکا، انواع موانع طبیعی را برای این رقابتها بازسازی کرده است.
اسکیبازان ایرانی در ارتفاعات ترکیه
اسکی ورزش زمستانه پولدارهاست که تنها هزینه خرید لباس و تجهیزات معمولی آن حداقل 3میلیون تومان هزینه دارد. «علی مرادی»، مربی و فروشنده تجهیزات اسکی به «شهروند» میگوید: اگر بخواهید لباسهای ارزانقیمت و ست بیکیفیت چینی تهیه کنید باید چیزی حدود یکمیلیون تومان هزینه کنید، اما این مدل خرید بیشتر مختص اقشار متوسط است و مرفهین حتما از فروشگاههای دارای برند خرید میکنند. اسکی با دو گرایش متفاوت آلپاین و اسنوبرد تدریس میشود و هرکدام ست تجهیزاتی مخصوص به خود را دارد که اگر بخواهید برای خرید یک ست معمولی و حداقلی هزینه کنید دست کم باید 3میلیون تومان صرف خرید کلاه، چوب و کفشها کنید. آموزش اسکی نیز حداقل 3 تا 4میلیون تومان هزینه دارد به علاوه اینکه باید دارای یک خودروی مناسب باشید تا بتوانید به پیست تمریناتتان رفتوآمد کنید. پیستهای دیزین و توچال معروفترین پیستهای اسکی تهران هستند که برای یک روز ورود به آن باید حداقل 50هزار تومان هزینه کنید. این هزینه به جز مخارج دیگری مانند هزینه تلهکابین برای انتقال به مبدأ حرکت، خورد و خوراک و... است. البته اقشار متوسط نیز به این پیستها علاقهمند شدهاند و با اجاره لباسها و ستهای اسکی از پیستها، تلاش میکنند خود را در تفریحات زمستانه پولدارها شریک کنند.
مرادی به «شهروند» تأکید میکند: ورود اقشار متوسط به پیستهای اسکی و بعضی محدودیتهای اجتماعی باعث شده است، پیستهای اسکی تهران با وجود برخورداری از استانداردهای بالا، مشتریان مرفه خود را از دست بدهد و این افراد زمستانها برای اسکیبازی به پیستها و ارتفاعات ترکیه سفر کنند.
با اسب ارزان وارد نشوید!
میان ورزشهای لوکس، سوارکاری جایگاه خاص خود را دارد. این ورزش نه فقط در ایران که در سرتاسر دنیا یک ورزش لوکس به حساب میآید و هواداران آن به اندازهای زیاد است که اروپاییها، سالانه 20میلیون دلار تنها برای شرطبندی روی عملکرد اسبها هزینه میکنند. در باشگاههای ایران قیمت اسبها تا 300-200میلیون تومان میرسد و برخی از اسبهای خاص با نرخ 800میلیون تومان نیز معامله شدهاند. گفته میشود رکورد اسب 800میلیون تومانی متعلق به یکی از تاجران سرشناس تهرانی است و بیشتر این اسبها از روسیه و استرالیا وارد کشور میشود. حداقل قیمت اسب 2 تا 3میلیون تومان است اما مربیها اسب 2 تا 3میلیون تومانی را برای آموزش مناسب نمیدانند. این اسبها تربیت نشده و سرکش هستند و حداقل نیاز به 3سال تربیت دارند که تربیت آنها هزینه گزافی میطلبد. در این باشگاههای سوارکاری به شما میگویند که با اسب کمتر از 20میلیون تومان وارد نشوید! البته بعضی از 20میلیون تومانیها هم کلاهبرداری هستند و دلالها با سوءاستفاده از اطلاعات پایین خریدار اسبهای ارزان و سرکش را با رقمهای بالا میفروشند. برای خرید اسب حتما باید با یک مربی سوارکاری وارد عمل شوید. علاوهبر سن، نژاد و فیزیک اسب، مهمترین عامل برای قیمتگذاری آن آموزش و افتخارات اسب است. هرچه اسب شما آموزش و تعلیم بیشتری پشت سر بگذارد گرانقیمتتر میشود. اگر در مسابقات رتبهای کسب کرده باشد باز هم به قیمت اسب افزوده میشود. غیراز ملاکهای مالی برای انتخاب اسب، مهمترین فاکتور برای پرداختن به این ورزش مانکن بودن شماست. مربیان سوارکاری میگویند، بهترین سوارکاران افرادی هستند که وزن زیر 75 کیلوگرم دارند. غیر از هزینه خرید اسب، باید حدود یکمیلیون تومان برای خرید لباس و تجهیزات سوارکاری هزینه کنید. نرخ ورودی به باشگاههای اسبسواری خصوصی برای هر جلسه حدود 300هزار تومان است و برای حداقل آموزش توسط مربیان خصوصی طوری که بتوانید از اسبتان استفاده کنید، باید بین یک تا 2میلیون تومان هزینه کنید. نگهداری اسب در اصطبلهای باشگاه نیز ماهانه بین 300 تا 500هزار تومان هزینه اجاره دارد. این در شرایطی است که باید هزینه غذا و تمیز کردن و تیمار اسب را نیز بپردازید.