شهروند| حرف‌هاي تازه رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران نشان مي‌دهد كه هم‌اكنون حدود 720 كودك بي‌هويت در تهران زندگي مي‌كنند كه از هرگونه خدمات اجتماعي محرومند. منشور حقوق شهروندي كه رونمايي شد، يكي از مباحث جامانده در آن «حق بر هويت» بود كه همان زمان هم مورد اعتراض رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران بود. حالا فاطمه دانشور در نشست خبري خود در اين‌باره از آمارهايي حرف مي‌زند كه حتي وزراي دولت هم از آن تعجب مي‌كنند: «آنها تعجب مي‌كنند و مي‌پرسند كه آيا واقعا تا اين حد كودك بي‌هويت درتهران هست كه به سن 13 و 14سالگي رسيده‌اند؟» او در اين‌باره به «شهروند» توضيح داد: «ما يك طرح پايلوت در اين‌باره اجرا كرده‌ايم كه البته آمار آن قطعي نيست. براساس اين طرح، حدود 300 پرونده مادر و كودك درشهر تهران شناسايي شد كه هرکدام به‌طور میانگین، حدود 4 فرزند دارند و 60درصد آنها بدون شناسنامه هستند.» اين حرف‌ها نشان مي‌دهد كه حالا بيش از 720 كودك درتهران بدون شناسنامه هستند كه از هرگونه خدمات اجتماعي محرومند. رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران همچنين معتقد است كه نبود ساختاری نظام‌مند و قانونمدار برای حمایت از کودکان اتباع بيگانه موجب بروز مشکلات برای آنها شده است: «اين كودكان امکان تحصیل و گرفتن مدارک هویتی ندارند.»
نتايج بررسي از 16 استان كشور
گزارش درباره آسيب‌هاي اجتماعي تا پيش از اين تأكيد زيادي بر اعتياد كودكان و زنان درپايتخت داشته است، اما حالا بررسي‌هاي رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران از 16 شهرستان نشان مي دهد كه وضعيت دراين مناطق بسيار بدتر از شهر تهران است. فاطمه دانشور ديروز درنشست خبري خود حرف‌هاي زيادي درباره وضعيت آسيب‌هاي اجتماعي شهر تهران درحوزه زنان و كودكان داشت، اما درجريان ارایه گزارش خود به طرحي هم اشاره كرد كه به‌طور پايلوت در 16 شهرستان ازسوي موسسه مهرآفرين درحال اجراست: «به وضعيت اين شهرستان‌ها ورود كرديم، درحالي که مشكلات هركدام از اين شهرها با هم متفاوت است. متأسفانه ما در زمينه اعتياد كودكان و زنان شهرستان‌ها هم با يك انكارشدگي ازسوي مسئولان استاني روبه‌رو هستيم.» او از افزايش سقط جنين در سنين بالا در اين استان‌ها خبر داد كه بيشتر در دوره 6 تا 7ماهگي اتفاق مي‌افتد. البته بررسي وضعيت اين 16 استان هنوز به پايان نرسيده، اما دانشور گفته است؛ نتايج آن تا 4ماه ديگر دراختيار وزارتخانه‌ها قرار خواهد گرفت.
كمك به زنان زندانی؛ بلاتكليفي خانواده شهداي آتش‌نشان
براساس مصوبه شورای شهر دو‌میلیارد تومان بودجه برای کمک به آزادی زنان به دلیل جرایم غیرعمد اختصاص یافته است كه رئيس كميته درباره آن توضيح داد: «این عدد بابت آزادی این زنان با مصوبه شورای شهر و توسط شهرداری تهران کمک شد و در ادامه نیز رقم دو‌میلیارد را به سه‌میلیارد رساندیم.» اعضاي شوراي شهر بارها به رسيدگي وضعيت خانواده شهداي آتش‌نشان تأكيد كردند و حتي كميته پيگيري وضعيت بازماندگان را هم درشورا تشكيل دادند، اما این عضو شورای شهر گفت كه کمیته مربوطه هنوز گزارش خود را ارایه نکرده است: «پس از حضور در بهشت زهرا با همسر یکی از این شهدا ملاقاتی داشتم و مشخص شد این خانواده‌ها هنوز پیگیر مطالبات خود هستند.» او از افزایش میزان وام زنان سرپرست خانوار هم خبر داد: «درگذشته مبلغ سه‌میلیون تومان به زنان سرپرست خانوار وام ارایه می‌شد که با پیگیری‌های انجام‌شده این عدد به 5میلیون تومان افزایش یافته و در بودجه سال آینده نیز پیش‌بینی کرده‌ایم که وام‌های بلاعوض به این افراد داده شود.»
روزانه 2 نوزاد معتاد متولد مي‌شود
موضوع فروش نوزادان و نوزادان معتاد نخستین‌بار در‌سال گذشته ازسوي اين عضو شورا گفته شد. حالا هم بررسي‌هاي او نشان مي‌دهد روزانه دو نوزاد معتاد درتهران متولد مي‌شود: «یکی از نتایج اين فعالیت‌ها در زمینه نوزادان معتاد ابلاغیه سال گذشته وزارت بهداشت درباره سم‌زدايي اين كودكان بود. حالا هم بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه تحويل نوزادان معتاد كه خطر فروش آنها وجود دارد، به مادران معتاد حدود 70درصد كاهش يافته است. رسوب كودكان دربهزيستي نگراني ديگري بود كه با پيگيري‌ها طول اقامت به زير 6ماه كاهش يافت.» براساس گفته‌هاي رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران حالا براي نوزاد سم‌زدايي‌‌شده، 7 متقاضي سرپرستي وجود دارد. البته همچنان يك خلأ جدي هم در اين‌باره وجود دارد كه دانشور درباره آن مي‌گويد: «كودكان معتاد حتما بايد براي طي دوره درمان با حكم قاضي به بيمارستان‌ها فرستاده شوند و وزارت بهداشت بايد براي اينها فكري كند.»
زنان معتاد كارتن‌خوابي را به‌عنوان سبك زندگي قبول كرده‌اند
رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران در ادامه به بازدیدهای خود از کمپ ترک اعتیاد شفق اشاره كرد: «ما به این نتیجه رسیدیم؛ برای زنانی که اعتیاد خود را در این مراکز ترک می‌کنند، باید برای دوره پس از ترخیص هم چاره‌اندیشی شود و به همین علت با پیگیری‌های انجام‌شده مرکز بهاران درمنطقه 2 ویژه این زنان ایجاد شد.» او راه‌اندازی 70 مرکز اجتماعی فعال درسطح شهر تهران را ازجمله دستاوردهای پیگیری‌های انجام‌شده در کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران دانست: «22 مرکز بهاران و مراکز فوریت‌های اجتماعی و 17مرکز پرتور و سامان سرای لویزان و چیتگر و کمپ‌های ترک اعتیاد راه‌اندازی شده است.» با وجود اين، همچنان مركز ترك اعتياد ويژه زنان بسيار محدود است؛ انتقادي كه به اعتقاد دانشور درست است، اما او اين را هم مي‌گويد كه تمایل به ترک اعتیاد در زنان کم است: «درمرکز بهاران زنانی که به اجبار ترک داده شده بودند، در ابتدا 45نفر دراین مرکز پذیرش شدند، اما پس از مدتی حدود 10نفر دراین مرکز باقی ماندند. درنهايت من به اين نظريه رسيدم كه زنان معتاد كارتن‌خوابي را به‌عنوان سبك زندگي خود قبول كرده‌اند، به همين دليل تمايل به ترك آنها زير 5درصد است و براي كمك به آنان بايد خدمات كاهش آسيب را افزايش داد.» اين عضو شورا البته توضيحات ديگري هم در اين‌باره ارایه كرد: «آمار اولیه ما درخصوص زنان کارتن‌خواب 1000 تا 1500نفر بود، درحالي كه برای مردان معتاد گرمخانه و سامان‌سرا وجود دارد اما برای زنان، سامان‌سرا و گرمخانه‌ای نیست و این نشان می‌دهد که مدیریت شهری نگاه مردانه دارد و اگر یک زن مدیر وجود داشت، قطعا نسبت به ساماندهی زنان کارتن‌خواب و معتاد رهاشده در سطح شهر حساس بود.»
رئيس ستاد سمن‌ها بايد پاسخگو باشد
كمك به سازمان‌هاي مردم‌نهاد يكي ديگر از موضوعاتي بود که دراين جلسه مطرح شد؛ سازمان‌هايی كه به گفته دانشور ثبت شده بودند، اما حتي شركت‌هاي خدمات مسافرتي هم درميان آنها وجود داشت: «شوراي طرح و برنامه ايجاد شد كه اينها درخواست‌هايشان را براي بررسي اعلام مي‌كردند. بودجه ستاد توان‌افزايي حدود 4ميليارد تومان است. عدد 8میلیارد که سال گذشته یکی از اعضای شورا گفته بود، حساسیت‌هایی را ایجاد کرد و باعث شد 4میلیارد آن مجددا به خزانه شورای شهر تهران برگردانده شد و مابقی آن را هم باید از رئیس ستاد بپرسید، اما این افراد عنوان کردند که 4میلیارد باقیمانده را به NGOها کمک کرده‌اند اما هنوز ریز نام و جزییات کمک به این NGOها که باید روی سایت شورا و دراختیار اعضا قرار بگیرد، هم ارایه نشده است. در هرصورت رئیس اين ستاد بايد دراین‌باره پاسخگو باشد.»