|  محمد شرافت  | 

اولين گروه گردشگران اروپايي كه با قطار به كشورمان سفر كرده‌اند مورد بي‌مهري و بي‌توجهي مسئولان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان زنجان قرار گرفتند. اين گردشگران كه از كشورهاي: آلمان، روسيه، سويیس، انگلستان، استراليا، ايتاليا، چين و ژاپن به منظور بازديد از اماكن مذهبي و آثار تاريخي شهرهاي زنجان، يزد، اصفهان، شيراز و تهران وارد كشور شده‌اند به دليل عدم‌برنامه‌ريزي مسئولان ذيربط در زنجان، كه اولين مقصد اين تور گردشگري بود حتي يك بروشور كه مربوط به آثار تاريخي استان باشد دريافت نكردند و پس از بازديد از رختشويخانه و گنبدسلطانيه و حضور در بازار زنجان، اين استان را دست‌خالي ترك كردند. يكي از مسئولان ميراث فرهنگي و گردشگري زنجان از برنامه سفر اين تور گردشگري به زنجان اظهار بي‌اطلاعي كرد و گفت: ما فقط نوازندگان محلي را براي خوشامدگويي به راه آورده‌ايم و تمامی برنامه‌ها برعهده اداره كل راه‌آهن شمال‌غرب  است1. جالب است بدانید که این میهمانانی که در اولین ایستگاه توقف خود با پدیده نام‌آشنای «بداستقبالی» مواجه شدند، نه بی‌دعوت آمده بودند و نه سرزده! روابط‌عمومی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در شهریورماه چگونگی ورود قطار حامل گردشگران اروپایی به کشور را تشریح کرده بود. در آن خبر آمده بود: طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته 4گروه بیش از 300نفر از گردشگران اروپایی در 2قطار متوالی طی ماه‌های مهر و آذرماه ‌سال‌جاری از مرز رازی استان آذربایجان‌غربی وارد کشور می‌شوند و پس از بازدید از شهرهای زنجان، یزد، اصفهان و شیراز به تهران وارد و به وسیله هواپیما از کشور خارج می‌شوند. گروه دوم نیز با پرواز وارد و به وسیله قطار از شهرهای مشهد، کرمان، شیراز، اصفهان و زنجان دیدن می‌کنند. مبدا حرکت گروه مذکور از طریق خطوط هوایی کشورهای مختلف اروپایی به مجارستان و سپس حرکت با قطار و عبور از کشورهای رومانی، ترکیه و سپس ورود به ایران در نظر گرفته شده است. 2 راقم این سطور اصولا با یکنواختی مخالف است و آن را کسالت‌بار و خسته‌کننده می‌داند. لهذا اگر این رویداد ناشی از تغییر عادت معهود، طریق معمول و شیوه مرضیه «خوش‌استقبالی و بدبدرقه‌ای» به روش نوین و بدیع و ابتکاری مسئولان استانداری، ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان زنجان یعنی «بداستقبالی و خوش‌بدرقه‌ای» باشد، باید مورد قدردانی و تشویق قرار گیرد. پس منتظر می‌مانیم تا ببینیم این گردشگرانی که از کشورهای مختلف به صورت دسته‌جمعی به دیدار کشور ما آمده و خاطرات خوب و بد آنها می‌تواند در شکل‌دهی افکار عمومی سطح وسیعی از کشورها و آینده صنعت توریزم ما موثر باشد در ایستگاه آخر توقف چگونه بدرقه می‌شوند.به ‌هر حال چون «استقبال بد» در حافظه دور و «بدرقه خوب» در حافظه نزدیک ضبط می‌شود و از طرفی بدرقه خوب می‌تواند به نوعی معذرت‌خواهی از استقبال بد محسوب شود، پدیده ابتکاری «بداستقبالی و خوش‌بدرقه‌ای» بهتر از روش قدیمی و نخ‌نما شده «خوش‌استقبالی و بدبدرقه‌ای» است، البته کشورهایی که به درآمد صنعت توریزم چشم داشته به مبادلات فرهنگی علاقه‌مند بوده و دوست دارند مردم دیگر کشورها با آداب و سنن و سجایای اخلاقی، عقیدتی و غنای فرهنگی آنان آشنایی پیدا کنند به روش «خوش‌استقبالی و خوش‌بدرقه‌ای» پایبند هستند. اگر ابتکار مسئولان استان زنجان با موفقیت اجرا شود ما در یک قدمی وضع ایده‌آل یعنی «خوش‌استقبالی و خوش‌بدرقه‌ای» خواهیم بود. بزرگان ما نیز از دیرباز ما را به روش‌های بهینه استقبال و بدرقه گردشگر توصیه کرده‌‌اند. مثلاً سعدی علیه‌الرحمه 700‌سال پیش در این مورد فرموده است:
بزرگان، مسافر به جان پرورند / که نام نکویی به عالم برند / تبه گردد آن مملکت عن‌قریب / کز او خاطر آزرده گردد غریب / غریب آشنا باش و سیّاح دوست / که سیّاح جلّاب 3  نام نکوست / نکو دار ضیف 4  و مسافر عزیز / وز آسیبشان برحذر باش نیز 5
 حال که پس از توصیه‌های نغز استاد سخن سعدی که به این روشنی و با فصاحت بلاغت به ما درس صنعت توریزم داده، 700‌سال طول کشیده تا ما یک قدم موثر در جهت بهبود این صنعت برداریم، تنها نگرانی این است که چند‌ سال طول خواهد کشید تا قدم بعدی برای رسیدن به وضع ایده‌آل را برداریم!
1-روزنامه جمهوری اسلامی 12/7/93
2-خبر آنلاین 24/6/93
3- بسیار جلب کننده
4- میهمان
5- بوستان سعدی، باب اول در عدل و تدبیر و رأی