| فاطمه رحمدل |
اصول روزنامه‌نگاری
تألیف: بیل كواچ، تام رزنتیل
روزنامه‌نگاری را می‌توان رشته گردآوری، تجزیه، تحلیل، تأیید و ارایه اخبار مربوط به حوادث جاری، روند رویداد‌ها و مسائل مختلف مردم دانست. روزنامه‌نگاران اغلب به ثبت حوادث مهم، تولید مقالات خبری مختلف در رسانه و ارایه انواع گزارش و اموری از این دست می‌پردازند که فعالیت‌های آنان می‌تواند در حوزه‌های گوناگونی چون آموزش، سیاست، اقتصاد، ورزش و... صورت پذیرد. با توجه به این‌که مردم و شهروندان، مخاطب اصلی رسانه هستند، این حق را دارند که انتظاراتی را در چارچوب‌های تعیین شده، از مطبوعات و روزنامه‌نگاران داشته باشند، روزنامه‌نگاران نیز باید با رعایت اصول و عناصر اصلی حرفه خود این انتظارات را تا حد ممکن برآورده سازند. درواقع نبود شناخت و برداشتی درست از همین عناصر و ویژگی‌ها چه از سوی مردم و چه از سوی روزنامه‌نگاران و دست‌اندرکاران این عرصه است که باعث بی‌اعتمادی مردم نسبت به این حرفه و تضعیف و روند رو به افول روزنامه‌نگاری خواهد شد.
کتاب «اصول روزنامه‌نگاری» (آنچه دست‌اندرکاران باید بدانند و عامه باید توقع داشته باشند)، عنوان کتابی است که به همین موضوع یعنی بیان اصول و قواعد مهم و اولیه روزنامه‌نگاری به‌منظور حل مشکلات و کمک به پیشرفت روزنامه‌نگاری می‌پردازد. کتاب حاضر حاصل تلاش‌ها، بررسی‌ها، مصاحبه‌ها و طرح‌های 25 نفر از روزنامه‌نگاران دانشکده روزنامه‌نگاری هاروارد است که در 10 فصل گردآوری شده و هر فصل عنوان مرتبط با محتوای خود را دارد. برخی از این عناوین عبارتند از: هدف از روزنامه‌نگاری چیست؟، حقیقت، مهم‌ترین و مهم‌ترین اصل، روزنامه‌نگاران برای چه کسانی کار می‌کنند و...
این کتاب برای نخستین‌بار با عنوان «عناصر روزنامه‌نگاری» در سال 1389 منتشر و در‌سال 1393 تجدیدچاپ شده است. ترجمه این اثر 372 صفحه‌ای توسط حمیدرضا زاهدی انجام شده است.
روزنامه‌نگاری مشارکتی
تالیف: شاین بومن و کریس ویلیس، ترجمه محمود سلطان‌آبادی
ابزار انتشار وب به‌دلیل کاربرد آسان، ارتباط همیشگی و دستگاه‌های نیرومند محرکی که روزبه‌روز نیرومند‌تر می‌شوند، موجب می‌شود که مخاطبان آنلاین برای مشارکت فعال در ایجاد و پخش خبر و اطلاعات، ابزاری آسان در اختیار داشته باشد و این کار را روی اینترنت به سادگی انجام دهد.
«نیکولاس نگروپونته»، در کتاب خود با عنوان «دیجیتالی‌شدن»، که در‌سال 1995 منتشر شده، پیش‌بینی می‌کند که در آینده اخبار آنلاین، به خوانندگان این توانایی را خواهد داد که فقط عناوین و منابع مورد علاقه خود را از میان اخبار انتخاب کنند که این مدافعان روزنامه‌نگاری‌سنتی را نگران می‌کند. این‌که به خواننده امکانی داده می‌شود که قلمرو پوشش خود را فعالانه محدود سازد، به‌نظر بعضی می‌تواند موجب تضعیف مبانی فلسفی رسانه‌های سنتی شود. اکنون این چشم‌انداز که 16سال پیش پیش‌بینی می‌شد تا حدودی به حقیقت پیوسته است و باید به فکر شناخت و همراهی‌ای صحیح با این تحول عظیم در صنعت روزنامه‌نگاری بود.
موضوع کتاب «روزنامه‌نگاری مشارکتی» نیز این شکل جدید روزنامه‌نگاری یعنی، روزنامه‌نگاری شهروندان است، در این رابطه در این کتاب چنین می‌خوانیم که روزنامه‌نگاری‌مشارکتی عبارت است از عمل یک شهروند یا گروهی از شهروندان که نقش فعالی در فرآیند جمع‌آوری و گزارشگری، تجزیه و تحلیل و پخش و انتشار اخبار و اطلاعات ایفا می‌کنند. هدف از این مشارکت ارایه طیف وسیعی از اطلاعات مستقل، قابل‌اتکا، صحیح و مرتبط است که یک دموکراسی به آن نیاز دارد.
مطالعه این کتاب جامع می‌تواند ما را به دید صحیحی از این شکل روزنامه‌نگاری برساند.