المیرا اکرمی- شهروند| این روزها نمایندگی‌های بیمه روزهای شلوغی را می‌گذرانند. شرکت‌های بیمه‌ای می‌گویند كه بعد از حادثه پلاسکو تعداد مراجعات برای بیمه آتش‌سوزی سه تا چهار برابر شده است و بیشتر مراجعه‌کنندگان صاحبان واحدهای صنعتی و تجاری هستند. این موضوع در حالی رخ می‌دهد که علیرضا وطن‌دوست، ارزیاب بیمه مرکزی و کارشناس بیمه آتش‌سوزی به «شهروند» می‌گوید: در ایران ضریب نفوذ بیمه آتش‌سوزی کمتر از 2درصد است؛ به این معنا که کمتر از 2درصد اموالی که در کشورمان وجود دارد، تحت پوشش بیمه آتش‌سوزی است.
البته به گفته او این ضریب ناچیز هم بیشتر مربوط به واحدهایی می‌شود که از طریق اداره‌های دولتی یا نظامی بیمه شده‌اند.
کارشناسان بیمه به «شهروند» توضیح می‌دهند که ریسک آتش‌سوزی ساختمان‌های مسکونی در ایران مطابق با میانگین جهانی است اما بیشترین نگرانی‌ها برای واحدهای تولیدی و صنعتی و واحدهای تجاری است که با ایمنی پایین فعالیت می‌کنند.
کارشناسان شرکت‌های بیمه همچنین از کم‌اظهاری متقاضیان بیمه می‌گویند؛ اتفاقی که به گفته آنها درنهایت به زیان کسبه پلاسکو تمام شده است. بر اساس اعلام عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بیمه مرکزی ۱۴ شرکت بیمه به ساکنان ساختمان پلاسکو تعهد بیمه‌ای داشتند که تاکنون مشخص شده است حدود ۲۱۰ واحد از بیمه استفاده کردهاند و برآورد تقریبی رقم تعهدات ۴۹میلیارد تومان بوده است. به این ترتیب هر واحد تجاری پلاسکو از این حادثه سنگین به‌طور میانگین تنها حدود 233میلیون تومان دریافت می‌کند.
متقاضیان بیمه آتش‌سوزی
هیجان‌زده شده‌اند!
یونس مظلومی، مدیرعامل سابق بیمه رازی افزایش تقاضا برای بیمه آتش‌سوزی بعد از حادثه پلاسکو را یک رفتار هیجانی ارزیابی می‌کند و به «شهروند» می‌گوید: شاید تا اواخر بهمن‌ماه هم شاهد میزان تقاضای بالا برای بیمه آتش‌سوزی باشیم؛ اما ممکن است در ماه آینده دیگر شاهد چنین رفتاری نباشیم.
این موضوعی است که افشین نوری، سرپرست روابط‌عمومی بیمه پارسیان هم تأیید می‌کند و به «شهروند» می‌گوید: به نظر می‌رسد افزایش تقاضا برای بیمه آتش‌سوزی مقطعی است و شاید بعد از گذشت مدتي میزان تقاضا کاهش پیدا کند. تا زمانی که اخبار مربوط به ساختمان پلاسکو مطرح است، مردم این رفتار را از خود بروز می‌دهند اما به‌تدریج میزان آن کاهش پیدا می‌کند و بعید می‌دانم به این شکل ادامه پیدا کند.
البته به نظر می‌رسد اثر مثبتی که می‌تواند بر جا بماند این است که پیش از حادثه پلاسکو اگر نماینده‌های بیمه به واحدهای تولیدی و صنعتی مراجعه می‌کردند، معمولا برخورد مناسبی با آنها نمی‌شد، اما شاید از این به بعد نمایندگان بیمه کمتر با چنین برخوردهایی مواجه شوند و مردم و به‌خصوص مالکان واحدهای تجاری و صنعتی با دیدگاه منطقی‌تری به موضوع بیمه آتش‌سوزی نگاه کنند.
بیشتر مراجعان اصناف هستند
اما در حالی این روزها بازار بیمه آتش‌سوزی داغ شده است که به گفته یونس مظلومی، مدیرعامل سابق بیمه رازی در بیشتر شرکت‌های بیمه میزان مراجعه برای خرید بیمه آتش‌سوزی افزایش قابل توجهی یافته و بیش از چهار برابر رشد کرده است.
افشین نوری، سرپرست روابط‌عمومی بیمه پارسیان هم با بیان اینکه در یک هفته اخیر و بعد از حادثه پلاسکو میزان مراجعات برای بیمه آتش‌سوزی دست‌کم تا سه برابر افزایش یافته است، اظهار می‌‌كند: بیشتر مراجعان صاحبان اصناف و واحدهای تجاری هستند، بخشی از مراجعات هم مربوط به منازل مسکونی است. البته زمانی که فردی برای بیمه واحد تجاری خود مراجعه می‌کند، بیمه به او پیشنهاد می‌کند که خانه خود را هم بیمه کند.
البته برای هر کسی که متقاضی بیمه آتش‌سوزی باشد، لزوما بیمه صادر نمی‌شود؛ زیرا بیمه آتش‌سوزی نیاز به کارشناسی دارد و باید کارشناسی ریسک شود. نوری در این رابطه می‌گوید: این کارشناسی از این جهت است که بیمه‌گذار ریسک آتش‌سوزی را بیمه می‌کند و نه خطر صددرصد را.
اما افرادی که برای بیمه آتش‌سوزی خانه یا واحد تجاری خود اقدام می‌کنند، باید از کم‌اظهاری خودداری کنند؛ زیرا در صورت بروز حادثه این کم‌اظهاری می‌تواند به ضرر آنها تمام شود. سرپرست روابط‌عمومی بیمه پارسیان در این ارتباط می‌گوید: در مورد اموال درون منزل و واحد تجاری حق بیمه بنا به اظهاری که فرد به شرکت بیمه اعلام می‌کند، تعیین می‌شود.
او ادامه می‌دهد: در مورد ساختمان پلاسکو یکی از مشکلات همین کم‌اظهاری در مورد اموال از سوی برخی از افرادی است که اقدام به بیمه واحد تولیدی و تجاری خود کرده بودند و می‌خواستند با این کم‌اظهاری حق بیمه کمتری پرداخت کنند؛ اما این موضوع درنهایت به ضرر آنها تمام شد.
ضریب نفوذ بیمه آتش‌سوزی
کمتر از 2درصد است
تمام اینها در حالی است که به گفته علیرضا وطن‌دوست، ارزیاب بیمه مرکزی و کارشناس بیمه آتش‌سوزی در ایران ضریب نفوذ بیمه آتش‌سوزی کمتر از 2درصد است؛ به این معنا که کمتر از 2درصد اموالی که در کشورمان وجود دارد، تحت پوشش بیمه آتش‌سوزی است.
وطن‌دوست در این رابطه به «شهروند» می‌گوید: این 2درصد هم بیشتر شامل کارخانه‌ها، مجتمع‌های مسکونی یا منازل کارکنان دولت که از طریق ادارات بیمه هستند و منازل کارکنان نظامی که از طریق ارگان‌های نظامی بیمه هستند، می‌شود و یک‌سری هم مرهونات بانکی است که می‌تواند کارخانه، منزل مسکونی و اموال موجود در آنها باشد.
او در ادامه به ضریب نفوذ بیمه آتش‌سوزی در دنیا اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد: این ضریب در جهان به‌طور میانگین 12درصد است اما در کشورهایی مانند ژاپن، سوییس و سوئد ضریب نفوذ بیمه آتش‌سوزی تا 90درصد هم می‌رسد و در مقابل در برخی از کشورها مانند عراق این ضریب نفوذ صفر است.
واحدهای صنعتی بیشتر در معرض خطرند
اما در شرایطی که به نظر می‌آید ریسک آتش‌سوزی در ساختار شهری ما بالاست، میزان این ریسک در منازل مسکونی شرایط بهتری دارد اما در مورد واحدهای تولیدی و تجاری این ریسک بالا است. وطن‌دوست با اشاره به اینکه باید سه گروه محل فعالیت شامل منازل مسکونی، واحدهای صنعتی و واحدهای غیرصنعتی را برای بررسی میزان ریسک آتش‌سوزی در نظر بگیریم، می‌گوید: در مورد منازل مسکونی ریسک آتش‌سوزی عادی است و فرق زیادی با استانداردهای جهانی ندارد اما در مورد واحدهای صنعتی و غیرصنعتی به این شکل نیست و از آنجا که شرایط ایمنی این واحدها پایین است، ریسک آتش‌سوزی این واحدها بالاتر از میانگین جهانی است.
این کارشناس بیمه آتش‌سوزی در عین حال به این موضوع اشاره می‌کند که میزان ریسک آتش‌سوزی بسته به رشته فعالیت واحدها و شغل به شغل متفاوت و متغیر است و بنابراین نمی‌توان به یک عدد یا میزان مشخص اشاره کرد.
به گفته وطن‌دوست در دنیا این موضوع را بر اساس پارامترهایی طبقه‌بندی کردهاند و براساس شرایط هر منزل مسکونی و واحد تجاری و صنعتی ریسک و نرخ حق بیمه آن را تعیین می‌کنند و هر چه نرخ بالاتر برود، نشان‌دهنده ریسک بالاتری است و معمولا هم در دنیا و هم در ایران، در بازدیدهای اولیه دقیقا شرایط و میزان ریسک بررسی و نرخ بیمه هم براساس آن تعیین می‌شود.