دانیال نوروزی| کمپانی اپل در ایران هیچگونه نمایندگی ندارد اما با توجه به اینکه اواسط شهریور امسال از جدیدترین گوشی خود رونمایی کرده، گوشی آیفون 6 و 6پلاس سروصدایی در کشورهای مختلف جهان ایجاد کرده است. همین واقعه در بازار ایران هم اثرگذار شده و با توجه به اینکه این شرکت در ایران نمایندگی ندارد با تلاش قاچاقچیان یکهفته تا 10روز بعد از رونمایی این کالاها به بازار ایران رسید و برای قیمتگذاری در انبار فروشندگان ذخیره شد.
رقابت فروشندگان داخلی برای قیمتگذاری، نرخ آخرین محصول اپل را در بازار ایران در روزهای ابتدایی حتی به 9میلیون تومان هم رساند. حال این در شرایطی است که قیمت آیفون 6 در بازار جهانی حداکثر 659 دلار نرخ دارد که با در نظر گرفتن دلار 3هزار تومانی معادل یکمیلیون و 977هزار تومان میشود. به این ترتیب ایرانیها آیفون6 را حدود 4.5 برابر نرخ واقعی آن خریداری کردهاند. هرچند اکنون با کاهش هیجان بازار قیمتها افت محسوسی یافته و قیمت آیفون6 حدود 3میلیون و 200 تا 2900هزار تومان نوسان پیدا کرده است، اما بازهم به نظر میرسد در این میان هستند سودجویانی که برای این بازار با سود حداقل 2برابری دندان طمع تیز کردهاند.
براساس اخبار رسانهها از بازار ایران، اولین فروشگاه عرضهکننده آیفون 6 در ایران یک مرکز تجاری در ولنجک بود که درست یک هفته پس از عرضه جهانی این محصول، گوشیهای آیفون6 را با قیمت 4میلیون و 900هزار تومان به فروش میرساند. این در حالی بود که سایر فروشندگان از عرضه آیفون6 خودداری و تنها به ثبتنام متقاضیان اکتفا کردند تا به محض بهدست آوردن برآورد قیمت در بازار ایران، اقدام به عرضه کالای نوبرانه خود کنند. پس از ولنجک برخی از فروشندگان در سایر نقاط شهر، گوشیهای خود را با قیمت 6میلیون تومان پشت ویترین گذاشتند و رقابت سودجویانه برای عرضه آیفون6 قیمت آن را تا 9میلیون تومان در بازار ایران بالا کشید. این موضوع در حالی رخ داد که در سایت رسمی شرکت اپل قیمتهای تعیینشده برای آیفون 6 تا یکچهارم قیمت این گوشی در ایران است.
استعلام سختگیرانه امنیت آیفون6
برای کاربران چینی
کمپانیهای بزرگ جهان برای عرضه گوشیهای خود دو روش قفل شده و باز دارند؛ لاک و آنلاک. در روش آنلاک یا قفل نشده آخرین مدل محصولات کمپانیهای تولید گوشی تلفنهمراه، با قیمتی بالاتر از گوشیهای لاک یا قفل شده به فروش میرسد. برای مثال آیفون۶ با نسخه ۱۶گیگابایتی طبق اعلام شرکت اپل، ۶۵۹دلار ارزشگذاری شده که با دلار 3هزار تومانی حدود یکمیلیون و 977هزار تومان میشود که درواقع حدود نصف قیمت این گوشی در ایران است. حال آنکه در بازار ایران به دلیل نبود شعبه رسمی اپل و نبود نظارت کافی و سازوکار مشخص برای تعیین قیمت گوشی تلفنهمراه، هرگز نمیتوان با این مقدار پول صاحب یک گوشی جدید شد و اگر نظارتی بر بازار بود، این گوشیها باید خیلی ارزانتر از این قیمت فروخته میشد؛ چرا که هیچ خدمات و پشتیبانی ندارند و در عمل گوشیهای لاک هم با عنوان آنلاک فروخته میشوند!
در این حوزه، بیشتر گوشیهای بازار ایران از طریق قاچاق وارد کشور میشوند و گوشیهای قاچاقی بدون برخورداری از هیچیک از خدمات پس از فروش و امنیت کافی با قیمتهای نجومی به ایرانیها فروخته میشود. این در شرایطی است که همین گوشی یک ماه پس از عرضه در بازار جهانی مجوز حضور در بازار چین را دریافت کرده است. وزارت ارتباطات چین درباره این تأخیر یکماهه اعلام کرده مشغول نامهنگاری و استعلام از کمپانی اپل بوده تا مطمئن شود سیستم عامل به کار رفته در آیفون 6 امنیت کافی دارد و اطلاعات شخصی کاربران چینی مورد سوءاستفاده قرار نمیگیرد.
حال آنکه کمپانیهای تولیدی گوشی تلفنهمراه نهتنها چنین تضمینهایی به مشتریان ایرانی خود نمیدهند بلکه به خاطر سهم 85درصدی قاچاق در بازار گوشیهای همراه ایران، مشتری از هیچیک از خدمات پس از فروش نیز برخوردار نیست. این در حالی است که ایرانیها تولیدات کمپانیهای تولید گوشی تلفنهمراه را بیش از قیمت واقعی خود خریداری میکنند و امکاناتی هم نمیگیرند تا کلاه گشادی بر سر آنها برود.
بازار جهانی با 2سال امکانات ویژه
در روش لاک، کمپانیهای بزرگ تولید تلفنهمراه از طریق نمایندگیهای خود در سایر کشورها با اپراتورهای موبایل وارد قراردادی 2ساله میشوند تا با فروش تخفیفدار گوشیهای خود به یک سود دوطرفه با اپراتور برسند.در این روش مشتری گوشی جدید را تا حدود یکششم قیمت آنلاک میخرد اما مجبور است تا 2سال هزینه دریافت اینترنت پرسرعت از آن اپراتور را بپردازد، البته کاربر در ازای انتخاب این روش خرید از مکالمه و پیامک رایگان هم بهرهمند میشود. با این وجود آمریکاییها این روش فروش را فریب نامگذاری کردهاند!چون معتقدند هزینه اینترنت پرسرعت 2ساله در نهایت قیمت گوشی را بیشتر از گوشی آنلاک میکند اما این فریب آمریکایی در ایران میتواند برای کاربران بسیار مفید باشد زیرا در ایران مکالمه و پیامک و اینترنت پرسرعت بسیار گرانقیمتتر از کشورهای پیشرفته است و هزینه تمامشده را برای خریدار گوشی لاک بهصرفهتر از خریدار گوشی آنلاک میکند. آیفون6 از طریق سیستم فروش لاک بین 199 تا 299 دلار قیمت دارد که با دلار 3هزار تومانی معادل 597 تا 897هزار تومان میشود.
مشتری میتواند با پرداخت ۱۹۹دلار یک گوشی ۱۶ گیگابایتی آیفون ۶ خریداری کند و طی قراردادی 2ساله، باید از خدمات این اپراتورها استفاده کند. برای مثال، با انتخاب اپراتور «اسپریت» مشتری ۱۹۹دلار را به علاوه ۳۶دلار هزینه راهاندازی سرویس، پرداخت میکند و بعد یکی از طرحهای پیشنهادی از سه طرح مخصوص را باید انتخاب کند. این طرحها تمامی سرویسها مانند مکالمه و پیامک کوتاه به هر اپراتور دیگر را به کاربر خود به صورت رایگان ارایه میدهد. تنها کاربر باید از این اپراتورها اینترنت پرسرعت خریداری کند که در ازای آن باید ماهانه 20 تا 150 دلار بپردازد.
با این حساب اگر فرد اینترنت 20دلاری را انتخاب کند تمام هزینه او تنها 2میلیون و 37هزار تومان میشود و در ازای آن یک گوشی آیفون6، 2سال مکالمه و پیامک رایگان و اینترنت پرسرعت ماهانه را دریافت کرده است. حداکثر هزینه این فرد در ازای انتخاب اینترنت با بهترین کیفیت ممکن در چند سال حدود 10میلیون تومان میشود که در ایران قیمتی است که برای گوشی آیفون 6 بدون هیچگونه خدمات و گارانتی پرداخته میشود.
آیفونهای خمشده و قاچاق ایرانی
مرور حقایق این بازار در نهایت گویای این حقیقت است که مشتریان ایرانی بدون دریافت هیچ مزیت یا امکانی، بیشتر از مشتریان جهانی پول پرداخت میکنند و حتی اسیر تقلبهای قاچاقچیانی میشوند که مشخص نیست گوشی آنلاک به مشتری میدهند یا لاک! گوشیهایی که بعضا در سالهای گذشته با ترفندهای عجیبی «نوسازی» و پلمب و به مشتریان بيخبر ایرانی فروخته میشدند. مشتریانی که خواهان الحاق و همراهی با دیگر مردمان در دنیا بودند و حالا کلاه بر سرشان میرود. کلاهی که برای خریداران ماههای ابتدایی این کالا گشادتر از همیشه بود و در روزها و ماههای چندم عرضه، اندکاندک کوچکتر شد.
به هر حال با وقایعی که درباره خمشدن گوشیهای آیفون6 پلاس و آیفون6 در بازار جهانی مطرح است و بحث به روزرسانی نرمافزار این گوشی هم به مشکل خورده، باید دید واکنش بازار ایران به این مشکلات چیست و آیا اینبار هم قرار است گوشیهای مرجوعی بازارهای جهانی به نام «نو» به مشتریان ایرانی غالب شود یا بازار ایران هم در این حوزه از خرید آیفون 6 پلاس امتناع میکند و قیمتها خیلی زودتر از همیشه ریزش خواهد داشت. باید منتظر ماند و دید با مباحث قاچاق این محصول و بيتفاوتی مشهود برای واردات آزادانه این کالا چه رخدادهایی در روزهای آینده در پیش است.