حمله مسلحانه بامداد دیروز (یکشنبه) در یک کلوب شبانه استانبول دستکم ۳۹ کشته و ۶۹ زخمی بر جای گذاشت. به گفته فرماندار استانبول، یک تروریست به روی مردم آتش گشود و اکنون فراری است.
هنوز ساعاتی از پیام رجب طیب اردوغان، برای تبریک سال نوی میلادی در مورد اینکه «ترکیه با اتخاذ تدابیر لازم تمام سازمانهای تروریستی را از بین خواهد برد»، نگذشته بود که این اتفاق افتاد.
رئیسجمهوری ترکیه در پیام خود اعلام کرد: «سال ۲۰۱۶ با حوادث ناگواری همراه بود. ما مورد هدف چندین عملیات تروریستی خونین قرار گرفتیم، اما هیچیک از این اقدامات تروریستی نمیتواند ترکیه را از مسیرش برای دستیابی به اهداف ۲۰۲۳ منحرف کند.» اما ظاهرا سال 2017، آنچنان که از آغازش نیز مشخص است، به نظر نمیرسد که برای ترکیه، سال ناگواری نباشد.
تلویزیون ان.تی.وی. ترکیه از کشته و زخمی شدن چندین نفر در جریان حمله به کلوب شبانه «رینا» در منطقه اورتاکوی استانبول خبر داد. گزارشها از فرار فرد یا افراد مهاجم حکایت دارد. در هنگام وقوع این حمله بیش از ۵۰۰ نفر در این کلوب شبانه حضور داشتند. گفته میشود که در میان کشتهها و زخمی شدهها، افراد خارجی نیز وجود دارند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از «واسیپ شاهین»، فرماندار استانبول از کشته شدن دستکم ۳۹ تن ازجمله ۱۶ شهروند خارجی و زخمی شدن ۶۹ تن دیگر در جریان این حمله خبر داد. فرماندار استانبول گفت: «ساعت
۱۵: ۱ بامداد یکشنبه یک تروریست مسلح یک افسر پلیس و نیز تعدادی از شهروندان را در داخل این کلوب هدف قرار داد و کشت.»
گفته میشود که افراد مهاجم عربزبان بودند. شبکه تلویزیونی ان.تی.وی. نیز گزارش داد که مهاجمان دو تن بودند اما فرماندار استانبول از وجود یک تروریست سخن گفت. شبکه خبری سی.ان.ان. گزارش کرده که افراد مهاجم خود را به شکل بابانوئل درآورده بودند. همچنین گزارشهای تأیید نشدهای مبنی بر پذیرش مسئولیت این حمله توسط گروه تروریستی داعش منتشر شده است. این نخستین حمله تروریستی به ترکیه، در نخستین ساعت اولین روز سال نوی میلادی است. استانبول در چندین روز گذشته همواره با بالاترین هشدار امنیتی روبهرو بوده و حدود ۱۷هزار مأمور پلیس مشغول گشتزنی در این شهر بزرگ ترکیه هستند. بعد از پیام توییتری رئیسجمهوری ترکیه و پس از حمله تروریستی استانبول، اردوغان بیانیهای صادر و این حمله را محکوم کرد. رئیسجمهوری ترکیه با محکوم کردن این حمله مسلحانه گفت: «برخی تلاش میکنند کشورمان را به سمت بیثباتی سوق دهند. ما این تهدیدات تروریستی را از منشأ نابود خواهیم کرد و اجازه وقوع چنین بازیهای کثیفی را در کشورمان نخواهیم داد.»
رجب طیب اردوغان، با صدور بیانیهای گفت: «در درجه اول این حمله مسلحانه که در ساعات اولیه سال 2017 در منطقه اورتاکوی در استانبول اتفاق افتاده است را به شدت محکوم و با خانوادههای قربانیان و بازماندگان ابراز همدردی میکنم.» به گزارش رویترز، بعضی از مردم برای نجات جانشان، خود را به درون کانال آب انداختهاند. گرچه مقامات ترکیه میگویند که فرد حملهکننده، تنها بوده، اما گزارشهایی وجود دارد که بیش از یک نفر در این قتلعام، مشارکت کردهاند. این حمله تروریستی، بار دیگر ترکیه، این عضو ناتو را شوکه کرد؛ کشوری که بعد از کودتای جولای و یکسری بمبگذاریها و حملات انتحاری به استانبول و آنکارا، سعی در بازیابی شرایط خود کرده است. پیش از این، سرویسهای امنیتی، به دنبال حمله تروریستی یک فرد با کامیون به بازاری در برلین آلمان در کریسمس، هشدار داده بودند که ممکن است حملات مشابهی در اروپا و سایر نقاط جهان، صورت بپذیرد. تنها چند روز پیش از این حمله، یک گروه طرفدار داعش، در پیامی اینترنتی به «گرگهای تنها» (نامی که اعضای داعش در اروپا روی خود گذاشتهاند) گفته بود که به «گردهماییها» و «کلوبها» حمله کنند. روزنامه حریت ترکیه، از قول یک شاهد عینی گزارش داده که حملهکنندگان، به محض شلیک به مردم، شروع به فریاد زدن به زبان عربی کردهاند.
«سینِم اویانیک»، یکی از افرادی که در کلوب بوده، به این روزنامه گفته است: «بسیار لحظات خوبی داشتیم تا اینکه ناگهان دیدیم که بسیاری از مردم شروع کردند به دویدن و فرار؛ بسیار ترسیده بودم، شوهرم به من گفت که نترس و او برای محافظت از من، دستانش را دور من حلقه کرد؛ شوهرم از سه نقطه، مورد اصابت گلوله قرار گرفت». او ادامه داده: «من توانستم که با زحمت خود را از آنجا بیرون بکشم. صحنه وحشتناکی بود. مردم در خون میغلتیدند». حمله بامداد یکشنبه، ذهنها را معطوف به اتفاق مشابهی در پاریس میکند. حمله گروه داعش به سالن کنسرت باتاکلان در نوامبر 2015 که بهطور همزمان با چند حمله دیگر و انفجار بمب صورت گرفت و موجب کشته شدن 130 نفر شد.
«سلیمان سویلو»، وزیر کشور ترکیه میگوید که 15 یا 16 نفر از کشتهشدگان، خارجی هستند اما تاکنون 21 نفر از 39 کشته، شناسایی شدهاند. او گفته است که 69 نفر به بیمارستان منتقل شدهاند و 4 نفر از آنها، شرایط وخیمی دارند. آقای سویلو به خبرنگاران گفته است که پلیس به دنبال جنایتکاران است و امیدواریم که آنها بهزودی دستگیر شوند. ترکیه، بخشی از ائتلاف ضد داعش، به رهبری آمریکاست و از ماه آگوست 2016، حملاتی را در سوریه آغاز کرده است. ترکیه گفته بود که برای محافظت از مرزهایش و پاکسازی افراطگرایان دست به این اقدام زده است. این کشور همچنین برای آتشبس شکننده سوریه، با همکاری روسیه، کمکهایی کرده است. اردوغان در بیانیه خود گفته است که میداند اقدامات تروریستی سازمانهای مختلف تروریستی علیه ترکیه با حوادثی که در منطقه درحال رخ دادن است، بیربط نیستند، اما «ما منشأ این حوادث تروریستی را از بین خواهیم برد.» رجب طیب اردوغان همچنین اضافه کرده است: «بانیان اینگونه حملات تروریستی به دنبال بیثبات کردن کشور، برهم زدن آرامش ملت ترکیه و ایجاد بحران در کشور هستند، اما ما با حفظ خونسردی خود، بیش از گذشته در کنار هم خواهیم ایستاد و اجازه نخواهیم داد که چنین بازیهای کثیفی در کشورمان انجام شود.»
گرچه اردوغان با خونسردی، از «حفظ خونسردی» سخن میگوید، اما باوجود حملات تروریستی و ادامه آنها، بعید است که وی بتواند، مشروعیت و محبوبیتی که بعد از کوتای نافرجام جولای بدست آورده را حفظ کند.
درسال گذشته، چندین حمله تروریستی در ترکیه صورت گرفت. آخرین مورد آن، مربوط به 10 دسامبر (21 روز پیش) بود که طی آن، دو انفجار ساعتی بعد از پایان مسابقه فوتبال در استانبول به کشته شدن ۲۱ نفر و زخمی شدن دست کم ۱۶۰۰ نفر انجامید.
واکنشهای جهانی
حمله تروریستی و غیرانسانی به استانبول، واکنشهای جهانی را به همراه داشته است. «بهرام قاسمی»، سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان، با محکومکردن این حمله گفت: «ادامه و استمرار اقدامات تروریستی درکشور دوست و همسایه ترکیه و دامنزدن به موج خشونت و ناامنی دراین کشور موجب تأسف و نگرانی عمیق است».
آقای قاسمی همچنین گفت: ایران «همواره آمادگی دارد تا با همکاری همه کشورها اقدامات لازم را برای مقابله همهجانبه با تروریسم و افراطیگری به عمل آورد».
«ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهوری روسیه نیز، گفته است: «بسیار سخت است که بتوان جنایتی خودخواهانهتر از حمله به افرادی که شب سال نو را جشن میگیرند، تصور کرد». آقای پوتین تأکید کرد که «درمبارزه علیه تروریسم، روسیه شریکی قابل اعتماد برای آنکارا خواهد بود.» «فدریکا موگرینی»، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به این حمله، درصفحه توییتر خود نوشت: 2017 با حملهای در استانبول آغاز شد. با قربانیان و عزیزان آنها همدردی میکنیم. وی ادامه داد: ما به اقدامات خود برای جلوگیری از چنین فجایعی ادامه میدهیم. «اریک شولتس»، سخنگوی کاخسفید هم گفت: باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا جانباختن افراد بیگناه را تسلیت گفته و تیم خودش را مسئول ارایه کمکهای مناسب به مقامهای ترکیه کرده است. «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) درصفحه توییتر خود نوشت: «آغاز تراژیک ۲۰۱۷ در استانبول. با مردم و ترکیه و همه افرادی که قربانی این حمله شدند، همدردی میکنم؛ حملهای که در آن شهروندانی مشغول جشن سال نو بودند، هدف قرار گرفتند».
«ند پرایس»، سخنگوی شورای امنیت ملی دولت آمریکا در بیانیهای با محکومکردن حمله به کلوب شبانه در استانبول گفته است: «آمریکا حمله وحشتناک به کلوب شبانه شهر استانبول ترکیه را که در آن دهها تن کشته و چندین تن دیگر زخمی شدند، محکوم میکند». پرایس تصریح کرد، اینکه چنین حمله بیرحمانهای افراد بیگناهی را که مشغول جشن سال نو هستند، هدف قرار میدهد، تأکیدی بر توحش مهاجمان آن است.
سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا افزود: با خانوادهها و عزیزان افرادی که دراین حمله کشته شدند، همدردی و برای زخمیها آرزوی بهبودی میکنیم.
پرایس خاطرنشان کرد: ما برحمایت آمریکا از ترکیه بهعنوان یک همپیمان در ناتو در راستای عزم مشترک خود برای مقابله و از میانبردن تروریسم در انحای مختلف تأکید داریم. «اریک شولتز»، سخنگوی کاخسفید هم دربیانیهای اعلام کرد: باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا ضمن ابراز همدردی با قربانیان، دستور داده که درصورت نیاز، همکاریهای لازم با مقامهای ترکیه درخصوص این حمله به عمل آید.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، هم ضمن ابراز همدردی با بازماندگان و بستگان قربانیان و مجروحان حمله استانبول گفت: «تروریستها حملهای غیرانسانی و شیطانی علیه مردمی که قصد داشتند سال نو را جشن بگیرند، انجام دادهاند». فرانسه، اتریش، بلژیک، کانادا و چند کشور دیگر، درپیامهای جداگانهای، این حمله تروریستی را محکوم کردهاند.