در چندسال اخیر، بافت تابلو فرش در آذربایجانشرقی بهخصوص در سردرود افزایشیافته بهطوری که 500 کارگاه تابلو فرش در این شهر کوچک درحال فعالیت هستند و در بهبود وضع اقتصادی منطقه، افزایش صادرات و ریشهکن کردن بیکاری موثر واقع شدهاند.
بهگزارش مهر، سردرود یکی از شهرهای استان آذربایجانشرقی است که در بخش مرکزی شهرستان تبریز واقع شده است. طبق آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که در سال ۱۳۹۰ صورت گرفته است، این شهر با جمعیتی بالغ بر ۳۵هزار نفر، قدمتی در حدود 3هزار سال داشته و دومین شهر پرجمعیت شهرستان تبریز و یازدهمین شهر پرجمعیت استان آذربایجانشرقی محسوب میشود.
سردرود با سابقه طولانی و حجم عمده تولیدات این هنر، سالهاست که در بسیاری از جوامع با عنوان پایتخت تابلوفرش ایران و جهان شناخته میشود. تابلو فرشهای دستباف سردرود به دلیل وفور طیف رنگ و ظرافت به کار رفته در آنها از ارزش و مقبولیت بسیاری در سطح جهانی برخوردار است. این تابلو فرشها اغلب در قالب پرتره بافته میشوند، نقشهای هنری، نقاشی، منظره و آیات قرآن کریم دیگر طرحهای مرسوم به کار رفته در این تابلو فرشها هستند که درواقع با ابتکار و به روز شدن هنرمندان قالیباف، این صنایع بومی نیز با شرایط زندگی روز و سلایق خریداران انطباق پیدا
کرده است.
هنر بافت تابلوفرش در شهرستان سردرود قدمت
۸۰ ساله دارد بهطوری که ۸۰درصد از مردم این شهرستان بهطور مستقیم یا غیرمستقیم از این هنر کسب درآمد میکنند. تابلوفرش در فهرست آثار معنوی میراث فرهنگی کشور ثبتملی شده است. اولین و تنهاترین اتحادیه صنف تولیدکنندگان تابلوفرش کشور در سال ۹۰ در این شهر ایجاد شد. با توجه به شغلهای جانبی این صنف و گستره فعالیت تولیدکنندگان تابلوفرش سردرود در این شهر نرخ بیکاری در حد
صفر است.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان تابلوفرش سردرود در اینباره گفت: متاسفانه آن چنان که استانهای دیگر و حتی برخی از کشورهای آسیای شرقی و اروپایی به اهمیت تابلوفرش پی بردهاند برخی مسئولان استانی هنوز هم نسبت به این هنر ارزشمند و تقریبا منحصربهفرد کشور و جهان، نگرشی همراه با غفلت دارند.
کاظم صحتی با انتقاد از عملکرد شورای شهر فعلی سردرود در حمایت از این هنر ارزشمند اظهار داشت: بافت و تولید تابلو فرش در سردرود نهتنها منجر به ریشهکن شدن بیکاری در این شهر شده بلکه توانسته است موقعیتهای شغلی فراوانی برای جوانان دیگر شهرهای مجاور ایجاد کند.
وی در ادامه با بیان اینکه تاکنون بافت و تولید تابلوفرش و 22 شغل مرتبط با آن توانسته در بیش از
18 استان کشور اشتغالزایی داشته باشد، ادامه داد: درحال حاضر در سراسر کشور بیش از 300هزار نفر به صورت مستقیم از طریق این هنر و صنعت توانستهاند صاحب شغل شوند.وی رویکرد دولت تدبیر و امید و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان را مثبتتر از گذشته ارزیابی کرد و ادامه داد: امیدواریم با استقرار دولت جدید بتوانیم با استفاده از تسهیلات دولتی بیشترین نقش را در تحقق شکوفایی اقتصادی کشور که یکی از دغدغههای رهبر معظم انقلاب و دولتمردان است ایفاء کنیم.صحتی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه اتحادیه تابلوفرش سردرود اولین و تنهاترین اتحادیه در این هنر است، افزود: تابلوفرش سردرود در فهرست آثار میراث فرهنگی و معنوی ثبت شده و توانسته است نشان جغرافیایی ملی فرش را از آن خود کند. وی همچنین افزود: تا پایان سالجاری، نشان جهانی وایپو نیز برای تابلوفرش ثبت خواهد شد.
رئیس اتحادیه تابلوفرش سردرود با بیان اینکه درحال حاضر بیش از 80درصد تابلوفرش کشور در سردرود تولید میشود، اظهار داشت: بهرغم تولید 20درصدی تابلوفرشهای داخل کشور در سایر استانها همچون خراسان، اصفهان و شیراز تولیدکنندگان این استانها نیز از خدمات مستقیم مردم سردرود از رنگرزی گرفته تا پرداخت استفاده میکنند.
وی ادامه داد: بارها شاهد بودهایم که استاندار آذربایجانشرقی یکی از مهمترین نگرانیهای خود را افزایش بیکاری در جامعه عنوان کرده و هم اکنون درخواست ما از وی این است که از تابلوفرش سردرود نیز در راستای افزایش اشتغال استانی و ریشهکن کردن بیکاری حمایت کند.
صحتی با بیان اینکه بهرغم عدم حمایت دستگاههای دولتی همچون سازمان صنعت، معدن و تجارت توانستهایم نقش بسیار خوبی در تولید، صادرات و بازاریابی تابلوفرش داشته باشیم، اظهار داشت: پیگیریهای متعدد ما در سالهای گذشته از سازمان صنعت، معدن و تجارت در راستای جذب تسهیلات برای افزایش تولید تابلو فرش و رفع مشکلات این حوزه ناکام ماند و پاسخ قانع کنندهای در مورد عدم حمایت این سازمان دریافت نکردهایم.
وی با ابراز نگرانی از تنزل جایگاه استان در زمینه فرش گفت: امسال در نمایشگاه بینالمللی فرش تهران ثابت شد که جایگاه تبریز و استان در حوزه فرش تنزل پیدا کرده است چرا که حتی جزو 10 استان برتر تولید و صادرات فرش نبودیم.
رئیس اتحادیه بافندگان تابلوفرش سردرود گفت: منافع بافت فرش و تابلوفرش به تولید کنندگان نمیرسد بلکه به متولیان و صاحبان اصلی این هنر و صنعت تعلق میگیرد.
صحتی افزود: برخی از مسئولان شهر و استان در جلسات متعددی از اسم تابلوفرش استفاده کردهاند و وعدههایی دادهاند ولی متاسفانه در مقام عمل، شاهد عدم حمایت همین مسئولان از فرش و تابلوفرش بودهایم.
کاظم صحتی در بخش دیگری از سخنان خود احداث شهرک متمرکز برای فعالیتهای مرتبط با تابلوفرش همچون تولید، طراحی، رنگرزی، پرداخت و پایانه تخصصی صادرات تابلوفرش را از مهمترین اهداف این اتحادیه در آینده نزدیک برشمرد و ادامه داد: متاسفانه شورای شهر و شهرداری سردرود آن چنان که باید و شاید از ما حمایت نمیکند و عدم حمایت از این صنعت موجود میتواند خسارات جبران ناپذیری نهتنها به آذربایجانشرقی بلکه به کل اشتغال کشور وارد کند.
وی از آغاز عملیات اجرایی احداث این شهرک در ابتدای سال 94 در صورت حمایت شهرداری و شورای شهر خبر داد و گفت: با تعدادی از نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی نیز مکاتباتی داشتهایم که ایجاد چنین شهرکی را ضروری دانستهاند. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان تابلوفرش سردرود به استقبال بینظیر بازدیدکنندگان داخلی و خارجی از تابلوفرش اشاره کرد و ابراز داشت: امسال بیشتر از سالهای قبل از تابلوفرش سردرود استقبال شد و گروههای مختلف تجاری از کشورهایی همچون چین و ژاپن از تابلوفرش سردرود حمایت کردند که نتیجه آن افزایش صادرات به کشورهای آسیایشرقی و حتی برخی از کشورهای اروپایی بود.
صحتی ادامه داد: در سالهای گذشته رئیس سابق مرکز ملی فرش گفت که بیش از 90هزار باب تابلوفرش سردرود، در یکی از نمایشگاههای بینالمللی در دومین روز نمایشگاه به فروش رسید که این نشاندهنده ظرفیت بالای سردرود در تولید تابلوفرش و استقبال بینظیر مردم اقصی نقاط جهان از این هنر و صنعت است. وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه فقط در خود شهر سردرود، بیش از 500 کارگاه خانگی در زمینه تولید و طراحی تابلوفرش فعالیت میکنند، اظهار داشت: بهرغم وضع بیمارگونه اقتصاد کشور، 30 گالری موجود تابلوفرش در شهر سردرود تا آخرین ساعات شب، به فروش تابلوفرش مشغول هستند.
کاظم صحتی افزود: خوشبختانه توانستهایم تحریمها را دور زده و تابلوفرش سردرود را توسط کشورهای ثالث به آمریکا نیز صادر کنیم. وی در همین راستا از فروش تابلوفرشهای سردرود در رسانههای آنلاین کشورهای اروپایی همچون آمریکا خبر داد و گفت: حتی فروش تابلوفرش توسط این شبکه و رسانهها، با برند تابلوفرش سردرود به فروش میرسد.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان تابلوفرش سردرود در بخش پایانی سخنان خود گفت: آمارهایی که ارایه کردهام حداقل آمار ممکن در این حوزه است و امیدوارم مسئولان استانی و شهرستانی با خواندن این گزارش به اهمیت تابلوفرش و نقش آن در شکوفایی اقتصادی کشور پیبرده باشند.
مهدی سلطانی که سابقه فعالیت در زمینه عکاسی، طراحی، تهیه نقشه، بافت و تولید تابلوفرش را دارد، گفت: یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان تابلوفرش سردرود عدم ثبات بازار است و نوسانات قیمت ارز در کشور باعث شده که سرمایهگذاران این حوزه ندانند در قبال چه میزان سرمایهگذاری، به چه میزان سود دست خواهند یافت. وی در ادامه دومین مشکل تولیدکنندگان تابلوفرش این شهر را تولید تکراری تابلو فرش دانست و اظهار داشت: متاسفانه اکثر تولیدکنندگان در قالب واحدی به تولید تابلوفرش میپردازند که این امر باعث عدم خلاقیت، نوآوری و استفاده از طرحهای جدید در تولید تابلوفرش
شده است.
این هنرمند در ادامه سخنان بر لزوم افزایش تبلیغات کشوری و فراکشوری در این خصوص تأکید کرد و ابراز داشت: افزایش تبلیغات در جهت شناساندن هرچه بهتر تابلوفرش به مردم دنیا میتواند بیش از پیش نقش مهمی در شکوفایی اقتصادی کشور و کاهش بیکاری داشته باشد.
در عرض مدت زمان کوتاهی از تولید تابلوفرش در سردرود، تولیدکنندگان این هنر و صنعت نهتنها توانستهاند که تمامی جوانان و جویندگان کار این شهر را صاحب شغل کنند بلکه توانستهاند برای بیش از هزاران نفر در کل کشور چه به صورت مستقیم و چه بهصورت غیرمستقیم شغل ایجاد کنند.
به همین منظور بهنظر میرسد مسئولان استانی و کشوری با حمایت از افزایش تولید و بهبود کیفیت تولیدات تابلوفرش میتوانند در مدت زمان کوتاهی به یکی از دغدغههای اساسی مقام معظم رهبری و مردم درخصوص ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی پایان دهند.