شهروند| درآمدهای نفتی 6ماه اول امسال،‌ سال گذشته پیش‌خور شد. این موضوعی است که محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه دیروز اعلام کرد و گفت: در 6ماه دوم‌ سال گذشته روزهای سختی داشتیم و قیمت نفت به زیر 25دلار افت کرد و درآمدها به شدت کاهش یافت، به همین خاطر قادر به پرداخت طرح‌های عمرانی نشدیم و درآمدهای نفتی در 6ماه نخست امسال که بیشتر از 2.5‌میلیون بشکه در روز بود، پیش‌خور شده است. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که دولت‌های مختلف بارها از کاهش وابستگی درآمدهای کشور به نفت گفته‌اند؛ به‌طوری که پیش از این اعلام شد، میزان وابستگی به درآمدهای نفتی تا 30‌درصد کاهش داشته است. با این وجود نوبت دخل و خرج و حساب و کتاب که می‌رسد، مشخص می‌شود که دولت‌های فربه همچنان پول‌های نفتی را می‌بلعند و برای توسعه کشور چیزی باقی نمی‌ماند. در لايحه بودجه‌ سال آينده قرار است 320‌هزار‌میلیارد تومان ازمنابع کشور یعنی  حدود 5.5برابر بودجه عمرانی، صرف امور جاری شود. همین موضوع کافی است که بدانیم دولت ایران همچنان فربه و پرهزینه مانده است. بهاءالدین ‌هاشمی اقتصاددان به «شهروند» می‌گوید: ادعای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی تنها روی کاغذ دیده می‌شود و درعمل دولت‌ها با علاقه شدیدشان به بنگاهداری و بدنه اداری عریض و طویل همچنان پول‌های نفت را می‌بلعند و چیزی برای توسعه زیرساخت‌های کشور باقی نمی‌گذارند.
دستور رئیس‌جمهوری برای پرداخت به‌موقع حقوق کارمندان
رئیس سازمان برنامه و بودجه که دیروز درجمع کارکنان مرکز آمار ایران حاضر شده بود، با اشاره به این‌که متوسط قیمت نفت در‌سال گذشته 42 تا 43دلار فروخته شد که در بودجه قیمت آن 40دلار بسته شده بود، عنوان کرد: فشاری که در 6ماهه اول به خاطر ‌سال گذشته بود، جبران شد و اکنون وضع مطلوب است و در ارتباط با عمرانی‌ها درسطح ملی و استانی اقداماتی انجام می‌شود و برنامه‌ریزی در ستاد ریاست‌جمهوری قبل از ماهی که به اتمام برسد، پرداخت حقوق کارمندان را خواهیم داشت.
این مقام مسئول همچنین  به دو فشار بزرگ مالی امسال اشاره و بیان کرد: خرید تضمینی گندم ١٤‌هزارو٧٠٠‌میلیارد تومان برای دولت هزینه داشت که گرچه در راستای خودکفایی بود، ولی بار مالی را به خزانه تحمیل کرد. همچنین قول داده بودیم که آذر به اتمام نرسیده، مطالبات فرهنگیان پرداخت شود که ٢‌هزارو٧٠٠‌میلیارد تومان با همکاری خزانه‌داری پرداخت خواهد شد.
2046 طرح ناتمام روی دستمان مانده است
نوبخت همچنین با اشاره به این‌که 2046 طرح ناتمام عمرانی روی دست دولت مانده است، تصریح کرد: ناچاریم به جای توزیع قطره‌چکانی به همه طرح‌ها، روی تعدادی از آنها متمرکز شویم، تا در 2‌سال آینده به اتمام برسد، بنابراین همه آنچه‌ سال گذشته پرداخت نکردیم، به همراه آنچه تا پایان 6ماهه اول باید پرداخت شود، دراین هفته اجرا خواهد شد که بخشی از آن با انتشار اوراق و پول نقد خواهد بود. دراین زمینه 2500‌میلیارد تومان اوراق و 1000‌میلیارد تومان پول نقد پرداخت شد.
او خاطرنشان کرد: 6ماه پارسال و اول امسال در پرداخت برخی طرح‌ها مشکل داشتیم، اما هفته جاری تمام معوقات و همچنین مطالبات پیش‌رو را پرداخت خواهیم کرد؛ این درحالی است که از برخی ابزارها مثل اوراق و صکوک و اسناد خزانه استفاده خواهد شد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور  با اشاره به این نکته که رشد اقتصادی کشور در ۶ماهه اول امسال با احتساب نفت ۶.۵‌درصد و بدون آن ۴.۵‌درصد است، تصریح کرد: جزییات این نرخ به‌زودی درجلسه سخنگو اعلام می‌شود.
ادعاهای کاغذی
اما بهبود درآمدهای نفتی درشرایطی حاصل شده که دولتمردان از کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی سخن می‌گویند. ادعایی که اقتصاددان‌ها  آن را دور از واقعیت می‌دانند. به گفته‌ هاشمی، این اظهارات شاید در روی کاغذ درست باشد، اما واقعیت چیز دیگری است. دولت بگوید یا نگوید، اقتصاد ایران وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی دارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به برداشت‌های دولت‌ها از محل صندوق توسعه ملی به بهانه‌های مختلف، اعلام کرد:  به‌عنوان نمونه بخشی از منابع لازم برای خرید هواپیمای بویینگ قرار است که از محل صندوق توسعه ملی تأمین شود. هرچند که دولت با اخذ مصوبه مجلس به این اقدام وجه قانونی بخشیده است اما در اصل موضوع که همان برداشت از منابع صندوق توسعه ملی است، هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود.
زیرساخت‌های کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی فراهم نیست
به گفته بهاء‌الدین هاشمی، زیرساخت‌های لازم برای خروج از اقتصاد تک‌محصولی نفت و همان شعار قدیمی بسته‌شدن درِ چاه‌های نفت در ایران وجود ندارد. دولت برای این‌که وابستگی‌اش به درآمدهای نفتی کاهش یابد، باید ابتدا درآمدهای مالیاتی خود را افزایش دهد، اتفاقی که با توجه به رکود حاکم بر اقتصاد و وضع نامناسب کسب‌وکار در ایران امکان‌پذیر نیست. گزارش‌های موجود حاکی از آن است که درحال حاضر بنگاه‌های تولیدی قادر به پرداخت مالیات خود نیستند و بسیاری از آنها در آستانه ورشکستگی قرار دارند، درچنین شرایطی چطور می‌توان انتظار افزایش درآمدهای مالیاتی را داشت.
دولت فربه درآمدهای توسعه‌ای را می‌بلعد
او دومین زیرساخت لازم برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی را خصوصی‌سازی واقعی اعلام کرد و افزود: دولت فربه و ناکارآمد هزینه بسیاری را به اقتصاد ایران تحمیل می‌کند و بخش قابل توجهی از درآمدهای نفتی را که باید صرف توسعه شود، می‌بلعد.
او تأکید می‌کند: لايحه بودجه ‌سال آينده كل كشور به‌عنوان آخرين سند دخل و خرج سالانه دولت يازدهم درشرايطي تقدیم مجلس شد که قرار است 320 هزار‌میلیارد تومان از منابع کشور  یعنی حدود 5.5برابر بودجه عمرانی کشور، صرف امور جاری شود. حال آن‌که اگر دولت از حجم خود بکاهد، نه‌تنها مجبور به صرف چنین هزینه‌هایی نمی‌شود، بلکه درآمدهایش هم به نوعی افزایش می‌یابد.
به گفته ‌هاشمی، براساس برنامه‌ توسعه چهارم و پنجم قرار بوده دولت 5‌درصد از تعداد شاغلان دولتی خود را کم کند و از تعداد کارمندان خود بکاهد، اما براساس آمار موجود نه‌تنها دراین سال‌ها  تعداد کارمندان دولت کم نشده بلکه 14‌درصد هم به بدنه دولت اضافه شده است.  
افزایش 100 تومانی ارز در یک روز قابل تأیید نیست
اما افزایش نرخ ارز نیز از نشست دیروز بی‌نصیب نماند و مورد پرسش خبرنگاران قرار گرفت. نوبخت نیز درپاسخ به این سوال،  درحالی ‌که افزایش بهای دلار را روانی می‌دانست، نسبت به کاهش آن در روزهای آینده ابراز امیدواری کرد و گفت: افزایش 100تومانی قیمت ارز در یک روز قابل تأیید مسئولان نیست و ان‌شاءالله این نرخ کاهش یابد.
به گفته این مقام مسئول، افزایش قیمت ارز ممکن است به نفع صادرکننده باشد و آنها از این موضوع خرسند شوند، اما ارز درکشور ما فراتر از وسیله مبادله، به‌عنوان دارایی محسوب می‌شود.
وی گفت: بسیاری از مردم پول خود را تبدیل به دلار می‌کنند، درحالی ‌که در دنیا اینطور نیست.
سخنگوی دولت افزود: ازسویی افزایش نرخ برابری دلار درمقابل ریال در اقتصاد ما مضر است. این ارقام با هر انگیزه‌ای که شناخته شده، گویای قدرت خرید ملی است. دولت از این‌که نرخ ارز در یک روز 100تومان افزایش یابد، راضی نیست و همکاران ما در بانک مرکزی از همه ابزارها با منطق اقتصادی نسبت به تعدیل و واقعی‌کردن نرخ ارز تلاش می‌کنند.
مرکز آمار تنها نهاد رسمی کشور برای اعلام آمار است
معاون رئیس‌جمهوری با تأکید بر این‌که مرکز آمار تنها نهاد رسمی کشور برای اعلام آمار است، تصریح کرد: دیگر دستگاه‌ها نیز زحمت می‌کشند و حسب استمرار گذشته آمارها را منتشر می‌کنند، اما نظم و ترتیب مهم بوده و مشاهده می‌شود، گاهی 6ماه آماری وجود ندارد، اما مرکز آمار تمامی گزارش‌ها را ارایه می‌دهد.
وی افزود: همه باید درعزم ملی برای یک فعالیت عمومی مشارکت داشته باشند و نیازمند کمک درطرح سرشماری بودیم که به خوبی انجام شد، برای 5‌سال آینده هرتصمیم بخردانه‌ای که گرفته شود، با پایه آماری خواهد بود و ان‌شاءالله خروجی این طرح نیز بهنگام باشد.
به دنبال ارایه آمار ساختگی و سفارشی نیستیم
محمدعلی پارسا نیز دراین مراسم به دفاع از عملکرد مرکز آمار در ارایه صحت آمار پرداخت و گفت: به دنبال ارایه آمار ساختگی و سفارشی نیستیم، ولی کار آماری مبتنی بر نمونه‌گیری و خوداظهاری، خطاهایی دارد، ولی تأکید می‌کنم که مرکز آمار بر صحت اطلاعات‌شده متعهد است و گناه آمارسازی را برخود سخت‌تر می‌داند.
رئیس مرکز آمار ایران گفت: آمار جمعیت براساس نتایج اولیه سرشماری از مرز ۸۰‌میلیون نفر عبور کرده است، اما برای اعلام آمار قطعی و دقیق باید تا پایان دی‌‌‌ماه صبر کرد.
وی افزود: براساس آمارهای اولیه سرشماری نگرانی که رشد جمعیت در سال‌های اخیر کاهش یافته، به آن شکل وجود ندارد؛ چراکه رشد جمعیت 1.29‌درصد خواهد بود که به این ترتیب برای رشد جمعیت نگرانی جدی وجود نخواهد داشت.