شهروند| مرد آهنگساز روی تراس مینشیند، به صدای خیابان گوش میکند بی آنکه از بوقها و شلوغی شهر آزار ببیند. نادر مشایخی میگوید اگر به صداها گوش کنید در آن صورت برایتان مزاحمت ایجاد نمیکنند.
حرفه اصلی نادر مشایخی موسیقی و آهنگسازی است با این حال او در یکی دو سال گذشته فعالیتهایش در زمینه پرفورمنس را هم بیشتر کرده است. او که فرزند جمشید مشایخی از چهرههای سرشناس سینما و تئاتر ایران است، چند سالی هم در کشور اتریش زندگی کرده است. مشایخی عقیده دارد آلودگی صوتی از لحاظ کیفی در شهرهای مختلف متفاوت است و با این مقدمه نگاهی به آلودگی صوتی در شهرهای اروپایی میکند: «آلودگی صوتی در اروپا مداوم است یعنی قطع نمیشود. این مسأله ممکن است به صورت مستقیم باعث افسردگی و تاثیر مخرب روی روان انسانها نشود اما امکان افسردگی را ایجاد میکند. به همین دلیل در شهرهای آلمان در کنار مناطق مسکونی که در نزدیکی بزرگراهها قرار دارند، دیوارههایی میسازند تا جلوی صدا کمی گرفته شود. این دیوارهها حدود 40 درصد صدای بزرگراهها را کمتر میکنند.»
از اروپا تا ایران
او به ایران که میرسد میگوید زندگی در اروپا با زندگی در اینجا فرق داد. در اروپا وضعیت طوری است که همیشه در حال طرح نقشه و برنامه و اجرای آن هستند بااین حال در کشور ما شرایط دیگری حاکم است. ما در ایران وابسته به اتفاق هستیم. اتفاقها هستند که زندگی ما را شکل میدهند، بنابراین ممکن است صداها در شهری مانند تهران همچون شهرهای اروپایی مداوم و بدون انقطاع نباشند. مشایخی تجربه خود از صداهای موجود در تهران را اینگونه روایت میکند: «برخلاف خیلیها من به صداهایی که در شهرمان هست به عنوان آلودگی صوتی نگاه نمیکنم. حتی صبحها نیم ساعت در تراس ساختمانی در خیابان ویلا (استاد نجات الهی) مینشینم و به صداهای مختلف گوش میکنم. شاید جالب باشد برایتان بگویم وقتی به سمت تالار وحدت میروم، گاهی در ترافیک چهارراه کالج گیر میکنم. اگر شیشههای تاکسی بالا باشد از راننده میخواهم شیشهها را پایین بیاورد تا بتوانم به صداهای موجود در ترافیک گوش کنم. البته بارها با تعجب رانندگان مواجه شدهام و به همین دلیل در این مورد با آن ها صحبت میکنم.»
بار عاطفی صداها
او که سال گذشته یکی از هنرمندان حاضر در رویداد «هنر ناگهانی» در موزه هنرهای معاصر تهران بود، حرف خود را اینگونه تکمیل کرد: «وقتی با رانندهها صحبت میکنم برایشان توضیح میدهم صداها از لحاظ کیفی چگونه هستند و چگونه با هم ادغام میشوند. اینها باعث میشود جنبه عاطفی صدا برایشان روشن شود و در نهایت گفتمانی شکل میگیرد که آنها دیگر صدا را به عنوان یک مزاحم نگاه نمیکنند. البته این را بگویم که صداهای بلند به خصوص در هنگام صحبت کردن آزاردهنده هستند و منظور من چنین صداهایی نیست.» مشایخی همچنین میگوید احتمالا گفتههایش با کسانی که معتقد هستند برخی از صداها در تهران آلودگی صوتی است، مغایرت دارد اما او طی این سالها با «گوش دادن» نه تنها جنبه آزار صداها برایش کم شده بلکه برایش بار عاطفی هم پیدا کرده است و به همین دلیل تاکید میکند وقتی به صداها گوش کنید، دیگر برایتان مزاحم نیستند.