| رضا محمدی | متخصص ریه|
سرفههای مداوم و ترشح مقدار زیادی خلط سینه از علایم بیماری برونشیت مزمن ریه است. دخانیات عامل تخریب بافت ریه است و هر نخ آن باعث تخریب بیشتر میشود.
بیماری انسداد مزمن ریه از دو اختلال تنفسی شایع برونشیت مزمن یا التهاب نایژکهای ریه ایجاد میشود یا به دلیل التهاب کیسههای هوای ریه به وجود میآید این دو اختلال بیماریهای طولانیمدت و مزمنی هستند که عملکرد دستگاه تنفسی را با مشکل مواجه میکنند. هر کدام از این دو اختلال ممکن است به تنهایی ایجاد شود اما بسیاری از افراد و بیماران با هر دو اختلال درگیر میشوند به همین دلیل آنها را افراد مبتلا به بیماری انسداد مزمن ریوی شناسایی میکنیم. برونشیت مزمن و التهاب کیسههای هوایی بیش از سایر افراد در کسانی دیده میشود که دخانیات مصرف میکنند چرا که خطر ابتلا به این بیماری با مصرف هر نخ سیگار افزایش مییابد و افرادی که هر روز بیش از یک پاکت سیگار مصرف میکنند اغلب به این بیماری مبتلا هستند.
دلیل دیگری که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد استنشاق مواد آلاینده صنعتی در محیطهای شهری است البته عامل ژنتیک هم در ایجاد این بیماری موثر است چوندرصد کمی از مبتلایان به این بیماری دارای نوعی نقص ژنتیکی هم هستند.
با هر بار نفس کشیدن هوا از طریق دهان و بینی به درون نای کشیده میشود نای لولهای به طول 10 تا 12سانتیمتر است که در انتهای آن دو شاخه وجود دارد که هر شاخه به یک ریه وصل میشود. نایژه هرکدام از این شاخههاست که پس از ورود به ریه به شاخههای نازکتری به نام نایژک تقسیم میشود. این نایژکها کیسههای هوایی کوچکی دارند که از طریق آن اکسیژن به مویرگهای خونی منتقل شده و گردش خون در بدن انجام میشود.
در کنار این فرآیند دیاکسیدکربن از طریق همان مویرگها به کیسههای هوا منتقل میشود تا از طریق این نایژکها و درنهایت بینی یا دهان از بدن خارج شود که به این عمل بازدم میگویند.
نایژهها نازک شده، انعطاف خود را از دست میدهند و ورود و خروج هوا به ریه با مشکل مواجه میشود در نتیجه فرد به حالت نفس نفس زدن میافتد. افراد عادی دورههای کوتاهمدت را از این بیماری در زندگی خود تجربه میکنند که ممکن است حداکثر یک یا 2 هفته طول بکشد اما در برونشیت مزمن این وضع ماهها و سالها باقی میماند و بیمار برای مدت طولانی با مشکل سختی نفس و سرفههای مداوم درگیر است.
متأسفانه افراد سیگاری تصور میکنند مصرف سیگار ضررهای دایمی به ریههای آنها وارد میکند و راهی برای مقابله با آن وجود ندارد، درست است که تخریب بافت ریه قابل درمان نیست اما ترک دخانیات در هر سن و در هر مرحلهای از پیشرفت این بیماری میکاهد حتی قطع مصرف دخانیات میتواند تنگی نفس و علایم این بیماری را کاهش دهد. متأسفانه افراد مبتلا به این بیماری به عفونتهای ریوی مبتلا میشوند حتی در این مدت ممکن است سطح اکسیژن خون آنها کاهش یابد و به دلیل نارسایی گردش خون پا یا قوزک پای آنها متورم شود در مواردی هم درمانهای فوری و مقطعی در بیمارستان برای آنها تجویز میشود.