شهروند| در 6 ماه اول امسال، 157 مادر در اثر بارداری و زایمان جانشان را از دست دادند. این آمار درسال 92، 291 مورد بود. یعنی در 18 ماه گذشته، 448 مادر ایرانی هنگام زایمان فوت کردند. این را معاون بهداشت وزارت بهداشت اعلام کرد. به گفته علیاکبر سیاری، خونریزی اولین عامل مرگ مادران باردار است. «مادر بارداری که کمخونی دارد خطر مرگ آن 8 برابر میشود، بنابراین لازم است که همه مادران قرص آهن مصرف کنند.» سیاری که در کنگره ملی راهکارهای ارتقای سلامت و کاهش مرگومیر مادران باردار صحبت میکرد، در توضیح بیشتر افزود: «اکلامپسی (فشار خون بالا وابسته به بارداری)، پره اکلامپسی (علاوه بر فشار خون بالا، وجود پروتیین در ادرار، افزایش ناگهانی وزن (بیش از 5/2 کیلوگرم در هفته) و ورم دست و صورت را به همراه دارد)، عفونت، بیماریهای قلبی، آمبولی و بیماریهای زمینهای به ترتیب دیگر عوامل مرگ در مادران باردار است.» معاون بهداشت وزارت بهداشت، با اشاره به اینکه مراقبت از مادران باردار در روستاها نسبت به شهر فعالتر است، ادامه داد: «با فعال کردن خدمات از طریق تغییر مأموریت کارشناس سلامت بهداشت خانواده در روستاها، درصدد هستیم که برای هر 3تا4هزار نفر یک کارشناس مراقب سلامت که کارشناس آموزشدیده بهداشت خانواده است در نظر گرفته شود.» معاون وزیر بهداشت در ادامه از تقویت نظام مراقبت مادران بهویژه در بارداریهای پرخطر خبر داد:«تقویت برنامه مراقبت مادران، اجرای برنامه سلامت باروری در یک الگوی صحیح، افزایش آگاهی خانواده در مورد عوارض بارداری و زایمان و شیوه برخورد مناسب با آن، افزایش پوشش مراقبتهای پیش از بارداری، و بارداری پس از زایمان از دیگر برنامههای تحول سلامت
مادران است.»
سیاری در بخش دیگری از سخنان خود، بر جلوگیری از سزارینهای بیمورد و رسیدن به شاخص مطلوب
25 تا 30درصد تأکید کرد. « براساس ثبت سامانه کشوری میزان سزارین درسال 92، 54درصد بوده و درسال
93 میزان سزارین در کشور به 52 درصد رسیده است.» به گفته او، درسال
92 شهر زابل با 21 درصد سزارین، کمترین و بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و استان گیلان با 75درصد سزارین بیشترین میزان سزارین را در کشور به خود اختصاص داده است. معاون وزیر بهداشت در ادامه یکی دیگر از بزرگترین تحولات برنامه سلامت مادران را توجه به تجهیز و تدارک بیمارستان ها به دارو و ملزومات برای فوریتهای مامایی و زایمان عنوان کرد: «شناسایی به موقع وجلوگیری از تأخیر در تصمیم گیری و ارجاع موارد پرخطر، عدم تأخیر در ارایه خدمات درمانی به مادران در بیمارستان ها و مراکز زایمانی و بهبود کیفیت خدمات بیمارستانی از دیگر برنامههای تحول سلامت
مادران است. »
11میلیون زوج در آستانه ناباروری
رئیس مرکز سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت نیز در این کنگره سخنرانی کرد. به گفته محمد اسماعیل مطلق، ۱۱میلیون زوج در کشور وجود دارند که جوان و در آستانه ازدواج هستند اما به دلیل بالا رفتن سن زمان باروری شان را از دست میدهند. به همین خاطر لازم است مشکل مسکن و شغل در کشور حل شود تا آنها بتوانند ازدواج کنند.
مطلق، به 10 بیمارستان دوستدار مادر اشاره کرد: « ارایه مراقبتهای مامایی براساس شواهد علمی، دسترسی به خدمات تخصصی مامایی، ارایه خدمات مراقبتی، آموزش کارکنان در مورد روشهای کاهش درد زایمان، آموزش آمادگی برای زایمان به مادر با همراه، رعایت حریم خصوصی، خودداری از مداخلات طبی روتین، ارایه روشهای دارویی یا غیردارویی کاهش درد زایمان، حضور همراه آموزش دیده به کنار مادر و اجرای اقدامات دهگانه بیمارستانهای دوستدار کودک جزو این برنامهها است.» مطلق ادامه داد: « هدف کلی از نظام مراقبت کاهش مرگومیر ناشی از بارداری و زایمان است و اهداف اختصاصی آن بهصورت تعیین دقیقتر میزان بروز مرگ، تعیین عوامل خطر مرتبط با مرگ و طراحی و اجرای مداخلات مناسب برای سلامت مادران است.» به گفته مطلق، براساس هدفگذاری کمی شورای سیاستگذاری میزان مرگ مادر در ایران تا پایان برنامه پنجم توسعه باید به 15 در صدهزار تولد زنده کاهش یابد همچنین براساس آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت رقم نسبت مرگ مادری درسال 2010 میلادی در کشور ایران بهطور متوسط 21 در صدهزار تولد زنده اعلام شده است. او تأکید کرد: «همچنین در شاخصهایی مانند انجام زایمان توسط افراد دوره دیده وضع ما 3/97درصد است، 3/96 درصد زایمانها در مراکز زایمانی انجام میشود، پوشش مراقبتهای دوران بارداری به صورت حداقل 6 بار 3/94درصد را به خود اختصاص میدهد و پوشش مراقبتها پس از زایمان بهصورت حداقل 2 بار 87درصد را به خود اختصاص میدهد.»