نخستین دیدار میان بلندپایهترین مقامات دولتی ایران و انگلیس، پس از انقلاب، روز گذشته با دیدار حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، و دیوید كامرون، نخستوزیر انگلیس رقم خورد.
اين ديدار در مقر هيات انگليسي در سازمان ملل متحد انجام شد. دیداری که پس از سپری شدن بیش از سهسال تنش در روابط دو کشور انجام شد. در آذرماه سال 90 تعدادی تحت عنوان دانشجوی بسیجی به سفارت بریتانیا هجوم بردند و تلاش برای تسخیر این سفارت داشتند که این اقدام با واکنشهای شدید بینالمللی و حتی داخلی روبهرو شد و اگرچه وزارت خارجه ایران تلاش کرد با صدور بیانیهای از عواقب این ماجراجویی بکاهد اما بریتانیا روابط خود را با ایران بهطور یکجانبه قطع کرد. اقدام این دانشجویان حتی از سوی مقام معظم رهبری نیز مورد نقد قرار گرفت و ایشان در سخنانی صریح ورود دانشجویان به سفارت انگلیس در تهران را تقبیح کردند. پس از این اتفاق، دولت این کشور اعلام کرد که دیپلماتهایش را از خاک ایران خارج خواهد کرد و از دیپلماتهای ایران نیز خواست که ظرف 48 ساعت خاک بریتانیا را ترک کنند. پس از تعطیلی سفارتخانههای دو کشور، سفارت سوئد در تهران حافظ منافع دولت انگلستان و در مقابل، سفارت عمان در لندن، حافظ منافع دولت ایران شد. اما در سال 92 پس از روی کار آمدن حسن روحانی بهعنوان رئیسجمهوری جدید ایران، بسیاری بهخصوص کشورهای اروپایی برای وی پیام تبریک ارسال کردند. در میان این همه پیام تبریک، نامه دیوید کامرون نخستوزیر بریتانیا به روحانی در اواسط مردادماه مبنی بر بهبود روابط تهران - لندن در دولت جدید از اهمیت بالایی برخوردار بود زیرا این نامه اولین اقدام برای ازسرگیری روابط دو کشور بود و نکته مهم این بود که بریتانیا خود در این روند برای ازسرگیری روابط پیشقدم شده بود. بر همین اساس سال گذشته در همین روزها محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران و ویلیام هیگ، وزیر خارجه سابق بریتانیا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل دیدار کردند و یک گام رو به جلو برای بهبود روابط تهران لندن برداشتند و در 16 مهرماه در گفتوگویی تلفنی توافق کردند که ارتباطشان را به سطح کاردار غیرمقیم ارتقاء دهند.
اما یک ماه مانده به عید نوروز، اتفاقی مهم در جریان روابط تهران - لندن روی داد و باردیگر پس از دوسال و اندی از یکم اسفندماهسال 92 پرچمهای ایران و انگلیس در سفارتخانههای این کشورها برافراشته شد. در همین راستا مجید تختروانچی، معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه خبر داد که از این پس روابط ایران و انگلیس در سطح کاردار غیرمقیم و بدون حضور حافظ منافع از سر گرفته شده و با پایان کار دفاتر حفاظت منافع، مسئولیت ارتباطات دو کشور به کارداران غیرمقیم سپرده میشود. در این میان، همچنان قانون «کاهش سطح روابط تهران و لندن» که اول آذرماه سال 92 در مجلس تصویب و به دولت ابلاغ شده است، پابرجاست. اما درعینحال، رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و انگلیس میگوید: «بازگشایی سفارت انگلیس در ایران و ارتقای روابط دو کشور در حد سفیر، نیازی به مصوبه مجلس ندارد و آنچه در مجلس هشتم مصوب شده بود نیز دولت را موظف به کاهش سطح روابط با انگلستان کرده بود اما در همان مصوبه به دولت اجازه داده شده که اگر شرایط ایجاب کرد و تشخیص داد که منافع ما در گسترش روابط است، نسبت به ارتقای سطح روابط اقدام کند.» بر این مبنا شاید بتوان به نوعی این امر را چراغ سبز مجلس به دولت در زمینه ارتباط با انگلستان تلقی کرد. دیدار روز گذشته دیوید کامرون با حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران که اولین دیدار پس از انقلاب سال 57 ایران محسوب میشود نشانهای از منافع مشترک میان بریتانیا و ایران در موضوعاتی همچون امنیت منطقهای، روابط دوجانبه و مسأله هستهای است که میتواند منجر به حل مشکلات تاریخی و ایجاد پیامدهای قابل توجهی شود. دیداری که جک استراو، وزیر خارجه اسبق انگلیس در یادداشتهایی در روزنامه «دیلیتلگراف» از آن استقبال کرده و می نویسد: «من امیدوارم که نخستوزیر ما نقش اساسی ایران در تأمین امنیت و ثبات در سوریه، شمال عراق و لبنان را درک کند. همانطور که برخی از نمایندگان محافظهکار خواستار تشکیل یک گروه تماس جدید که ایران عضو کلیدی آن باشد، هستند.
رئيس جمهوري در گفتوگو با شبكه پيبياس : فاصله و شكاف بين ايران و آمريكا به نفع دو ملت نيست
رئیس جمهوری همچنین عصر سهشنبه در گفتوگو با «چارلی رز» مجری شبکه pbs آمریکا تأکید کرد که اگر 1+5 واقعیتها و حقوق ملت ایران را بپذیرند، شرایط به سرعت عوض خواهد شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت ،حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در پاسخ به سوالی درباره رابطه ایران و آمریکا، گفت: اگرچه بین آمریکا و ایران در طول سی و چند سال گذشته، «تنش» و «تخاصم» فراوانی بوده است اما باید روزی این مشکلات حلوفصل شود؛ معتقد نیستیم که بین ایران و آمریکا همیشه باید این فاصله، شکاف، اختلاف و تنش وجود داشته باشد و این به نفع دو ملت نیست. رئیسجمهوری در پاسخ به سوالی مبنی بر گمانهزنیها برای مذاکره بین ایران و آمریکا، خاطرنشان کرد: اکنون بین ایران و آمریکا مذاکرات مستقیم هم است و در زمینه هستهای دو وزیر خارجه با یکدیگر گفتوگو میکنند؛ یک روز ممکن است لازم باشد که در سطح بالاتر نیز گفتوگو شود؛ پس ابتدا باید ببینیم که چه زمانی و در چه شرایطی و با چه موضوعی این گفتوگو میتواند مفید انجام شود. دکتر روحانی با بیان اینکه "راه حلوفصل مشکلات بین دو کشور میز مذاکره است و نه استفاده کردن از ابزار نادرست"، تأکید کرد: بین ایران و آمریکا مسائل بسیار زیادی وجود دارد که اگر روزی قرار باشد مذاکره در سطح بسیار بالایی صورت گیرد، باید مقدمات لازم فراهم شود؛ این درحالیست که امروز نه تنها مقدمات این مذاکرات بلکه دستور مذاکرات در دو طرف نیز مهیا نیست.
رئیسجمهوری افزود: باید به آیندهای نگاه کنیم که نفع دو ملت و نفع دو کشور در آن بهتر ترسیم شود؛ نه مردم ایران و نه مردم آمریکا، کار نمایشی را دوست ندارند بلکه میخواهند مسئله حل شود؛ بنابراین بحث درباره مذاکره را بگذاریم برای زمانی که در آن زمان، مذاکره بتواند برای حل مشکل مفید باشد. ما هم اهل دیدارهای نمایشی نیستیم و آن را مفید نمیدانیم.
دکتر روحانی در پاسخ به سوال نماینده شبکه pbs درباره بمباران اخیر سوریه گفت: برای ما روشن نیست که هدف مقامهای آمریکایی از بمباران سوریه چیست؛ آیا گرفتار فشار افکار عمومی شدهاند و میخواهند نمایشی عمل کنند یا فکر میکنند با چند بمباران میتوانند به تروریسم لطمه بزنند و آنها را از بین ببرند.
رییسجمهوری افزود: اما میدانیم که هیچ گروه تروریستی با بمباران هوایی از بین نمیرود. راه مبارزه با تروریسم این نیست که یک گروه تروریستی را در برابر یک گروه تروریستی دیگر ایجاد کنند.