آرش ملکی مجد، نویسنده وبلاگ «هورشید»، درباره بازار و محله عودلاجان که یکی از قدیمیترین محلههای تهران قدیم به شمار میآید، توصیفی جذاب کرده است «در هنگام قدمزدن در خیابان ناصرخسرو اگر کمی حوصله بخرج دهید و بر در و دیوار این خیابان چشم بچرخانید حتما آثاری از تهران قدیم از گچبری گرفته تا کاشیکاریهای زیبا و یا ساختمانهایی مانند دارالفنون خواهید دید، پس این موقعیت را از دست ندهید. ساختمان مرکزی بانک تجارت در ضلع شرقی میدان امام خمینی (توپخانه) و یکی از شاخصترین ساختمانهای موجود در این میدان که به وسیله بادگیرهای برافراشته یادگار مانده از دوران قاجارش، بیش از بناهای دیگر میدان خودنمایی میکند. پس از آنکه تصمیم گرفته شد تا در ایران نیز بانک برپا شود، بانک شاهنشاهی برای افتتاح شعبه مرکزی خود در تهران، عمارت شرق میدان توپخانه را خریداری کرد. این ساختمان هم اکنون شعبه مرکزی بانک تجارت است. مسجد نظامالدوله نیز یکی از بناهای تاریخی قدیمی در خیابان ناصرخسرو تهران است. این مسجد مربوط به دوره قاجار و توسط دوستعلی خان معیرالممالک ملقب به نظامالدوله خزانهدار و رئیس ضرابخانه دوره ناصرالدین شاه ساخته شدهاست. همچنین باید از بنای زیبای خانه سلطانبیگم یاد کرد. آئینه در فرهنگ ایرانی نماد پاکی، راستی و صداقت است و به همین دلیل است که ایرانیان از آئینه در خانه، آئینها و مراسم و حتی معماری بسیار استفاده میکنند. از آئینه در معماری به منزله عنصری تزئینی و به دلیل جذب نور بیشتر و ایجاد محیطی دلانگیز استفاده شده است. استفاده از آئینه در تزئین بنا یا معماری ابتکار هنرمندان ایرانی و اوج شکوفایی این هنر مربوط به دوره قاجار میباشد. در محله عودلاجان تهران که یکی از محلههای قدیمی و با سابقه تهران محسوب میگردد، نمونههای بسیاری از اینگونه معماری را میتوان یافت. خانه سلطان بیگم هم اکنون در تملک سازمان فرهنگی و هنری شهرداری بوده و به نام «خانه فرهنگ محله بازار» شناخته میگردد. این خانه با قدمت 150 سال و به مساحت 800 متر مربع متعلق به خانم سلطانبیگم و منسوب به عمه ناصرالدین شاه است. زیرزمین آن به گالری تغییر کاربری پیدا کرده، سقف این زیرزمین دارای آجر کاریهای ظریفی است که توجه هر بینندهای را به خود جلب میکند. تالار آیینهخانه آن به همان صورت نگهداری میشود. میدان مشق نیز در زمان فتحعلی شاه قاجار بنیاد نهاده شده و در دوره ناصرالدین شاه تجدید و توسعه یافت. پس از آشکار شدن ضعف ایران در فنون نظامی و اعزام ژنرال گاردان به ایران، او را در زمین بزرگی بیرون از باروی آن زمان تهران که به میدان مشق معروف شد به آموزش ارتش ایران مشغول داشتند. در زمان ناصرالدین شاه با گسترش تهران، میدان مشق در داخل شهر قرار گرفت. بعضی مواقع ناصرالدین شاه از بالای آن به تماشای مشق نظامیان مشغول میشد. در نخستین سالهای حکومت رضا شاه این میدان با تغییراتی که در آن به وجود آمد به باغ ملی تغییر نام یافت و سردر ناصری نیز تخریب و به جای آن بنای جدیدی به نام سردر باغ ملی ساخته شد. این میدان وقایع تاریخی مهمی را به خود دیده است. از جمله آنها می توان به اعدام میرزا رضا عقدایی معروف به میرزا رضا کرمانی ضارب ناصرالدین شاه و همچنین اعدام شیخ فضلالله نوری اشاره کرد».
برگرفته از وبلاگ «گروه طبیعتگردی هورشید» به نشانی
hoorshid.persianblog.ir