شهروند| تروریست‌های داعش در خاورمیانه و بیماری مرموز ابولا در آفریقا، گویی ماه‌هاست رقابتی را برای گرفتن جان انسان‌های بی‌گناه آغاز کرده و توجه جهانیان را معطوف خود کرده‌اند، اما همزمان با این وقایع، جهان به سرعت به سوی بحران هولناک دیگری پیش می‌رود که از نظر بسیاری از رهبران کشور‌های جهان پنهان مانده است؛ بحران تغییرات اقلیمی. روز سه‌شنبه در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، رهبرانی از 125 کشور دنیا فرصت می‌یابند تا برنامه خود برای مواجهه با چالش تغییرات آبوهوایی را شرح دهند. راهپیمایی گسترده روز یکشنبه که در پی آن مردمان بسیاری از کشور‌های جهان به خیابان‌ها آمدند و خواستار اقدامی درخصوص تغییرات آبوهوایی جهان شدند، مقدمه مناسبی برای اقدامی همه‌جانبه و گسترده برای جلوگیری از بحران‌های زیست‌محیطی فراهم کرد. به دنبال فراخوان این راهپیمایی نزدیک به 400هزار نفر به خیابان‌های نیویورک آمدند و استقبال مردم در دیگر شهر‌های جهان موجب شد تا بزرگ‌ترین راهپیمایی دوستداران کره‌زمین صورت گیرد. بانکیمون، دبیرکل سازمان ملل نیز از این فرصت استفاده کرد تا رهبران جهان را به یافتن راه‌حلی برای جلوگیری از بحران وادارد. در همین فاصله کوتاه شرکت‌های خصوصی نیز به سرعت وارد میدان شده‌اند تا همزمان با نشست سازمان ملل به انعکاس اخبار این بحران دامن بزنند. غول‌های تجاری جهان نظیر شرکت آمریکایی اپل، که در حوزه الکترونیک فعالیت می‌کند و شرکت سوئدی آیکیا، که مشهور‌ترین تولید‌کننده لوازم خانگی در جهان است در اقدامی داوطلبانه و با بکارگیری مجموعه‌ای از تدابیر از کاهش انتشار کربن در چرخه تولید محصولاتشان خبر دادند. در فهرست سخنرانان احتمالی نام باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز به چشم می‌خورد که در تلاش است دولت آمریکا را پرچمدار مبارزه با تهدید‌های زیست‌محیطی معرفی کند. کاخ‌سفید روز گذشته از صدور فرمانی اجرایی از سوی باراک اوباما در آینده خبر داد که به موجب آن آژانس‌های فدرال وظیفه دارند از سازگاری برنامه‌های سرمایه‌گذاری و توسعه بین‌المللی با چارچوب‌های اقلیمی اطمینان حاصل کنند و به جوامع در انطباق با شرایط زیست‌محیطی کمک کنند.
تکاپوی سازمان‌های اطلاعاتی
بحران تغییرات آبوهوایی به‌حدی جدی است که بسیاری از سازمان‌های اطلاعاتی جهان را به تکاپو واداشته است. اتفاقی که می‌تواند به تنش‌های بین ملت‌ها دامن بزند و حتی موجب در گرفتن اختلافات تازه‌ای بشود. ارزیابی و تحقیق پیرامون این رویداد شوم استراتژی تازه سازمان‌های امنیت ملی دولت‌هاست. بحث تا آن‌جا پیش رفته که جاسوس‌ها و ماموران اطلاعاتی عالیرتبه آمریکایی تصور می‌کنند چالش عمده امنیت ملی آمریکا در آینده به چنین موضوعی اختصاص یابد. هفته گذشته نیز از سوی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا اسنادی منتشر شد که به نوعی نقشه راه خطرات پیش‌روی جهان در آینده را مشخص می‌کرد. هدف از انتشار این اسناد کمک به تصمیم‌گیری سازمان‌های امنیتی آمریکا درخصوص مشکلات دنیا در 4سال آینده بود. بنا بر این اسناد کمبود آب، در کنار رقابت شدید بر سر مواد غذایی و انرژی جهان را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. در متن این گزارش عنوان شده است: «همزمان با تغییرات جمعیت، محدودیت منابع، تأثیرات اقلیمی و خطرات ناشی از شیوع جهانی بیماری‌های عفونی، بسیاری از دولت‌ها برای برطرف کردن نیاز‌های اساسی مردم خود با چالش‌هایی مواجه خواهند شد». فشار‌های ناشی از افزایش جمعیت جهان، همراه با تأثیرات آلودگی و تغییرات آبوهوایی بسیاری از منابع اصلی تأمین آب مورد نیاز مردم و کشاورزی را با خطر مواجه کرده است. بنا بر استراتژی اعلام‌شده از سوی دفتر مدیریت اطلاعات ملی آمریکا که نظارت بر تمامی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا را برعهده دارد، بحث کمبود منابع اکنون تهدیدی جدی برای امنیت جهان محسوب می‌شود و سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا نیز آن را در رده موضوعاتی مانند گسترش سلاح‌های کشتار‌جمعی، تروریسم، حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی قرار داده‌اند. نشانه‌های حرکت به سوی آینده‌ای تاریک از هم‌اکنون نیز قابل مشاهده است. در شرق آفریقا خشکسالی منجر به درگیری‌های مرگباری بین قبایل سومالی برای دسترسی به آب آشامیدنی شده است. بنا بر تخمین برنامه جهانی غذا در سازمان ملل متحد دستکم 650میلیون نفر در مناطقی زندگی می‌کنند که سیل و خشکسالی آنها را در مرز انفجار قیمت‌های موادغذایی قرار داده است.
جان‌کری، وزیر امور خارجه آمریکا همچنین در روز دوشنبه، جزییات دیگری را از سخنرانی احتمالی باراک اوباما در نشست سازمان ملل مطرح کرد. کری در این خصوص گفت: «ایالات متحده آمریکا در طول 5سال گذشته اقدامات زیادی را در راستای کاهش تهدید تغییرات آبوهوایی در داخل کشور انجام داده است. این اقدامات که با کمک شرکای بین‌المللی ما صورت گرفت در طول 20سال گذشته بی‌سابقه است.» کری در ادامه گفت: آمریکا در مسیر تعهدات بین‌المللی خود برای کاهش 17درصدی گاز‌های گلخانه‌ای قرار دارد که براساس سیاست‌های زیست‌محیطی اوباما تا سال 2020 محقق خواهد شد. 2 غایب بزرگ این نشست سازمان ملل «شی جی پینگ»، رئیس‌جمهوری چین و «نارندرا مودی»، نخست‌وزیر هند هستند که به ترتیب اولین و چهارمین تولید‌کننده گاز‌های آلاینده گلخانه‌ای در سراسر جهان هستند.
در جست‌و‌جوی واکنشی سیاسی
نشست سازمان ملل در حقیقت به منظور دستیابی به واکنشی سیاسی در نشست 2015 پاریس شکل می‌گیرد که با هدف دستیابی به توافقی درخصوص تغییرات آبوهوایی انجام خواهد شد. به گفته «کانی هدگارد»، عضو هیأت تغییرات آبوهوایی اتحادیه اروپا، بانکیمون با برگزاری این نشست درحالی‌که هنوز 16ماه به مهلت نشست پاریس باقی مانده است، می‌کوشد مقابله با بحران تغییرات آبوهوایی را در صف سیاست‌های اساسی تمامی کشور‌ها قرار دهد. به گفته هدگارد «با توجه به کمک‌های مورد نیاز ما در این زمینه، مشارکت وزرای خارجه بسیار ضروری است.» این مقام اتحادیه اروپا در ادامه از دیدار جان‌کری و همتای فرانسوی خود، لوران فابیوس در حاشیه نشست 17 کشور بزرگ استخراج‌کننده انرژی در روز یکشنبه استقبال کرد و آن را نشانه اولویت این موضوع در برنامه‌های سیاسی دانست. با این حال هدگارد و فابیوس به موانع احتمالی توافق نهایی در پاریس نیز اشاره کردند. مذاکره‌کنندگان آمریکایی اذعان کرده‌اند که با وجود اختلاف آرا کنگره تصویب یک پیمان الزام‌آور بعید به نظر می‌رسد. فابیوس روز دوشنبه در سخنانی صریح عنوان کرد: «ما باید به توافقی قانونی دست‌یابیم و در غیر این صورت چیزی به غیرحرف نخواهد بود.» بانکیمون نیز در توصیف این نشست گفت که نسبت به گرد‌همایی 2007 در نیویورک و 2009 در کپنهاگ، «نگرانی» بیشتری درخصوص این موضوع به چشم می‌خورد. دبیرکل سازمان همچنین روز دوشنبه درخصوص خطر سقوط این توافق هشدار داده بود.