شاید بتوان گفت کمتر ایرانی است که تاکنون به مشهد نرفته باشد. سفر به این شهر برای بیشتر مردم اما به احتمال زیاد، زیارتی است. مشهد از نظر تاریخی پراهمیت است و اگر فرصتی دوباره دست داد می‌توان افزون بر بهره معنوی از آن، به مکان‌های تاریخی هم نگاه انداخت. خواندن کتاب‌هایی در این زمینه می‌تواند به ما کمک کند. از میان سفرنامه‌ها افزون بر « سفرنامه از خراسان تا بختیاری» که درباره آن سخن راندیم، می‌توان به سفرنامه «خراسان و سیستان» از کلنل چارلز ادوارد ییت نام برد. او که در سال 1896 میلادی برابر با 1275 خورشیدی سرکنسول بریتانیان در مشهد شد، شرحی مفصل از شهرهای مشهد، نیشابور و قوچان و تاریخچه و دیدنی‌های آنجاها داده است. او در سفرنامه خود اطلاعات ارزنده تاریخی درباره این شهر از کتاب‌های گوناگون مانند جغرافیای ابن حوقل، یاقوت حموی و ابن بطوطه آورده و نشان می‌دهد با این آثار آشنا بوده است.
«سفرنامه خراسان» هوتم شیندلر نیز اطلاعاتی سودمند از مسیرهای مسافرت به این شهر در دوره قاجار دربردارد. شیندلر در دوره ناصرالدین شاه مامور ایجاد خط تلگراف از تهران به مشهد بوده است. این سفرنامه را قدرت‌الله روشنی به همراه دو سفرنامه دیگر درباره مرو و هرات در یک کتاب گرد آورده و انتشارات دانشگاه تهران مجموعه را منتشر شده است. شیندلر در بخشی از کتاب سفرنامه آورده است «مشهد شهری بسیار بزرگ است، و جمعیت شهر از شصت هزار نفر کمتر نیست، بلکه بیشتر دارد، و زوار بسیار همیشه آنجا می‌باشد، و از جهت زیاد آمدن زوار همه چیز در مشهد گران است. در اینجا [منظور شریف آباد است] یک سنگ مرمر سیاه نصب کرده‌اند که روی آن سنگ زیارت‌نامه حضرت امام رضا علیه‌السلام را کنده‌اند. و از این تپه شهر مشهد با گنبد مقدس امام نمایانند».
حرم از قاب دوربین عبدالله خان قاجار
عکسی از حرم امام رضا (ع) در روز عاشورا در دوران قاجار به سال 1309 قمری. عبدالله قاجار پسر جهانگیر میرزا نوه فتحعلی شاه قاجار، این عکس را برداشته است. عبدالله قاجار فن عکاسی را ابتدا در دارالفنون آموخت و چون در این زمینه استعدادی فراوان از خود نشان داد، برای تکمیل معلومات در این زمینه از سوی دربار به اروپا فرستاده شد. او مدتی در پاریس و وین تحصیل کرد و پس از بازگشت به ایران، در حدود سال ۱۳۰۰ قمری به خدمت در دربار ناصرالدین شاه قاجار گماشته شد و لقب «عکاس مخصوص همایونی» گرفت. عکسی که از وی به یادگار مانده است حرم امام رضا (ع) را به گونه‌ای متفاوت از امروز به ما نشان می‌دهد. بعدها سقاخانه وسط صحن تعمیر شد و اطراف آن حوض‌هایی قرار دادند.
مقاله ملک‌الشعرای بهار در لزوم بنای آرامگاه فردوسی
آرامگاه فردوسی در شهر توس در سال 1310 خورشیدی. آرامگاه فردوسی با آنچه امروز می‌بینیم متفاوت بوده است. در گذشته به آن رسیدگی نمی‌شد. ملک‌الشعرا بهار که توس را زیارت کرده و تنها سکویی بی‌سقف و دیوار یافته بود، در ۱۲۹۹ در هفته‌نامه‌اش، نوبهار مقاله‌ای در لزوم بنای آرامگاه برای شاعر پرآوازه ایرانی نوشت. تنها پس از تاسیس انجمن آثار ملی در سال ۱۳۰۱ خورشیدی بود که به همت محمدعلی فروغی رئیس انجمن کوشش‌هایی برای ساختمان آرامگاه آغاز شد.