حجتالاسلام والمسلمین «سیدمحمد خاتمی»، رئیس موسسه بینالمللی گفتوگوی فرهنگها و تمدنها، در هفتادونهمین نشست ماهانه بنیاد باران که به مناسبت سالگرد طرح گفتوگوی فرهنگها و تمدنها در محل دایرهالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد، با نام بردن از داعش، صهیونیسم و نومحافظهکاران غربی بهعنوان گروههایی که اهل گفتوگو نیستند و صلاحیت نمایندگی ادیان خود را ندارند، گفت: صهیونیسم نماینده و سخنگوی دین یهود نیست. داعش نماینده و سخنگوی تمدن اسلامی و مسلمانان نیست؛ چنانکه نومحافظهکاران نماینده تمدن غرب و فرهنگ مسیحیت نیستند. طبیعی است در این عرصه هنرمندان، متألهان، اندیشمندان و متفکرانِ «گشاده عالم» و صاحب عالم گشوده هستند که میتوانند گفتوگو کرده و نمایندگی ادیان و فرهنگها را داشته باشند. گفتوگوی تمدنها هم مورد اهتمام و توجه این بخش جامعه بشری قرار گرفت. به گزارش ایلنا، رئیسجمهوری اسبق کشورمان در ادامه گفت: اگرچه وجدان بشر امروز این را میخواست، بسیاری از سیاستمداران هم که اهل گفتوگو نیستند به ناچار گفتوگوی تمدنها را تأیید کردند؛ ولی در عمل، قدرتمداران و سیاستمداران به جنگ دامن زدند. آنچه بعد از 11 سپتامبر پیش آمده است، خود حجت موجهی است بر اصالت و درستی گفتوگو و نیاز جامعه بشری به آن. او ادامه داد: امروز بیش از پیش، هم نیاز جامعه بشری و هم لزوم گفتوگو برای رهایی از وضع فعلی قابل بحث است. به نظر من، وجدان بشری امروز بیش از گذشته مشتاق گفتوگو است و از خشونت، ناامنی و تحقیر انسان بیش از گذشته به ستوه آمده است. اگر بشر دقت کند و ما بتوانیم توضیح بیشتری بدهیم، به این نتیجه خواهد رسید یا به نتیجهای که رسیده است بیشتر ایمان خواهد آورد که زمان را باید با گفتوگوی معطوف به تفاهم تلطیف کرده، از خشونت آن کاسته و با طرح و دامن زدن به گفتوگو، سیاستمداران قدرتمدار و خودپرست را یا از صحنه بیرون کرده یا به انزوا کشاند یا دستکم آنها را وادار کند به حقیقت و زیبایی تن بدهند. خاتمی همچنین در بخش دیگری از صحبتهایش اظهار کرد: صاحبان هویت و عالم بسته، تکگو هستند؛ چراکه دیگری را نفی و حذف میکنند. آنچه را که میبینند و میدانند اوهام سنگواره شده آنهاست، یا منافعی است که در تضاد با منافع دیگران تعریف میشود. آنها سخن نمیگویند، حذف میکنند. اگر قدرت دارند سرکوب و اشغال میکنند و به بردگی میکشند. اگر قدرت کمتری دارند، ترور میکنند. خشونت از اینجا زاده میشود.