شیوا سعیدی_ گروه اقتصادی شهروند| رقابت میان شرکت‌هایی که یک محصول را تولید می‌کنند، از دیرباز وجود داشته و این پدیده نوینی به حساب نمی‌آید. در این بخش رقابت میان خودروسازان، طراحان لباس و مد، لوازم خانگی و... تنها بخشی از رقابت‌های سازنده و منفی تجاری قرن بیستم بود که در قرن 21 با توسعه فناوری‌ها تغییر شکل داده است. حالا رقابت‌های متعددی میان غول‌های فناوری ایجاد شده تا ذهن خریداران را به سمت خود معطوف کنند و گاهی هم آنها را فریب دهند. این رقابت‌ها چنان گسترده شده که فقط به تلفن‌های هوشمند یا تبلت محدود نمی‌شود، از رایانه‌های خانگی، لوازم خانگی و فبلت گرفته تا ارایه خدمات در این حوزه دسته‌بندی می‌شوند. تازه‌ترین رخداد این حوزه هم درگیری هفته اخیر سامسونگ و اپل بوده است.
تحقیر آیفون توسط کلیپ‌های پرتعداد
دوجوان در کافه‌ای نشسته و یکی از آنها، با افتخار آیفون 6 خود را به دیگری نشان و به اصطلاح پز می‌دهد! اما جوان دیگر چندان توجهی ندارد. در شات دیگر این تبلیغ، نشان داده می‌شود که تلفن جوان دوم گوشی گلکسی نت4 سامسونگ است.  او با لبخندی بی‌تفاوت می‌گوید:  صفحه بزرگتر؟ من خیلی‌وقت است این امکان را دارم و از کافه خارج می‌شود. این خلاصه ضدتبلیغ شرکت سامسونگ است که چندی قبل در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد تا رونمایی آیفون6 شرکت اپل را به استهزا بگیرد. هرچند که این نخستین ضدتبلیغ سامسونگ علیه اپل نیست، اما پر تعداد بودن این نوع از تبلیغ‌های سامسونگ علیه اپل باعث می‌شود تا موضوع برای نقد جذاب شود و از خود بپرسیم با وجود دعوا‌های جهانی این دو شرکت که بسیار مشهور هم هست، چرا این رویه ادامه دارد و حقیقت ماجرا چیست؟ از این رو باید پرسید که دعواهای تجاری که در گذشته به اعلام صلح در هر دو طرف منجر شده، چرا به کینه و عداوتی عمیق میان دو شرکت بدل شده و آیا تنها میان این دو شرکت چنین وضعیتی برقرار است یا رقابت منفی میان برندهای دیگر هم در جریان است؟
در تحلیل ماجرا، شاید بتوان سرچشمه این ضدتبلیغات را درهمین عداوت تجاری جست‌وجو کرد؛ دشمنی‌ای که به انتخاب مشتریان لطمه وارد ساخته و گاهی گمراه‌کننده جلوه می‌کند؛ با ضد تبلیغات انبوهی که با ترفندهای بسیار جالب ساخته می‌شوند و گاهی در سایت‌هایی چون «یوتیوب» پربیننده هم می‌شوند.  
 عداوت کهنه سامسونگ و اپل
عداوت این دو شرکت دیرینه است. نخستین مرتبه، اپل از سامسونگ شکایت کرد. سامسونگ متهم شده بود، امتیاز برخی فناوری‌ها را از اپل کپی کرده است. در همان زمان اپل با شرکت موتورولا نیز درگیر یک دعوای قانونی دیگر بود. مجموعه این شکایات به «جنگ حق امتیازهای تلفن هوشمند» مشهور شد. در آگوست 2011 میلادی 19 دعوای قانونی میان این دو شرکت در 9 کشور جهان در جریان بود.  در اکتبر همان‌ سال دعوا‌ها به 10 کشور رسید و تا جولای 2012 میلادی، تعداد دعواهای آنان در سراسر جهان به 50 مورد می‌رسید. اپل برنده دادگاه‌های آمریکا و سامسونگ برنده دادگاه‌های کره‌جنوبی، ژاپن و انگلیس شد. این عداوت بی‌سرانجام دلیل خوبی هم دارد.  بله درست حدس زده‌اید، عایدی سرشار و سهم بیشتر از بازار مشتریان. براین اساس صرف بودجه‌های کلان برای ساخت ضد تبلیغات متعدد معقول به‌نظر می‌رسد. البته در این میان اپل نیز بیکار نمانده است.  شعارهایی مانند«به پلاستیک ارزان رضایت ندهید» را کاربران اپل منتشر کرده‌اند. در روز رونمایی آیفون 6، شرکت سامسونگ اقدام به توزیع گلابی میان شرکت‌کنندگان در نمایشگاه IFA کرد تا به این ترتیب جلب توجه کند و نماد سیب اپل را به سخره بگیرد.
کره‌جنوبی علیه کره جنوبی
رقابت مخصوص سامسونگ و اپل نیست. سامسونگ و ال‌جی نیز رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند. آنها در زمینه تلفن‌های هوشمند، تلویزیون‌های ال‌ای‌دی و ال‌سی‌دی با یکدیگر اختلافات بسیار زیادی داشته‌اند. در آخرین رویارویی میان دو شرکت، سامسونگ، ال‌جی را متهم کرد، ماشین لباسشویی‌های هوشمند این کارخانه را در نمایشگاه IFA آلمان دستکاری کرده است. سابقه رقابت میان دو شرکت کره‌جنوبی بسیار زیاد است. در اخبار آمده بود مردی ناشناس وارد فروشگاه سامسونگ شده و ماشین لباسشویی‌های جدید و مجهز به فناوری نوین این شرکت را تخریب کرده است. مدیرعامل ال‌جی حاضر شد ماشین‌های لباسشویی را بخرد اما مشخص نبود این فرد کارمند ال‌جی بوده است یا خیر. دلیل این خرابکاری هم واضح است، میزان فروش محصولات لوازم خانگی این شرکت طی سه ماهه گذشته 79‌درصد افزایش یافته است.
رقابت این دو شرکت به 50‌سال قبل برمی‌گردد. آنها بارها یکدیگر را متهم به دزدی اسرار و خرابکاری کرده‌اند. این رقابت آن‌قدر سخت است که کارمندان هرکدام از شرکت‌ها تا پایان عمر کاری خود باید از کارمند شرکت دیگر دور بمانند. رقابت، کار را به آن‌جا رسانده که هرکدام از شرکت‌ها؛ رستوران، کافه و هتل‌های خاص خود را دارند. آنها برای به دست آوردن نیروهای جوان و مستعد فارغ‌التحصیل نیز رقابت تنگاتنگی دارند. سامسونگ به‌عنوان بزرگترین تولید‌کننده تلفن هوشمند و تلویزیون درحال افول است و درچند ماهه اخیر میزان فروش محصولات آن کاهش یافته است. اما فروش ال‌جی افزایش یافته است. آخرین تلفن هوشمند این شرکت با نام جی3 عملکرد خوبی داشته است. در ماه‌های اخیر نیز دو شرکت در جنگ «چه کسی اول اختراع کرده!» برای تلویزیون‌های OLED و تلفن‌های هوشمند منحنی درگیر بودند. در سایت‌های متعدد مقایسه‌های فراوانی میان محصولات دو شرکت انجام می‌شود. در هفته گذشته نیز آنها به فاصله چند ساعت از یکدیگر خبر ساخت تلفن‌های هوشمندشان را اعلام کردند.  
 اپل و رقبایش
 اپل به نوبه خود با شرکت‌های متعددی در داخل آمریکا رقابت داشته است؛ «مایکروسافت»، «گوگل»، «آی بی ام»، «سان میکرو سیستمز» و غیره.  «استیوجابز» بارها به طورعلنی مایکروسافت را متهم کرده بود که فاقد خلاقیت است. از سوی دیگر، مایکروسافت هم ادعا می‌کرد 10‌سال قبل از اپل، تبلت را اختراع کرده است یا شرکت مایکروسافت هنگام عرضه تبلت‌های آیسوس با سیستم عامل ویندوز8، آگهی بازرگانی ساخت که در آن آیپد با تبلت ایسوس مقایسه شده بود. این رقابت به جایی رسید که اپل یک تیزر تبلیغاتی ساخت و درآن به قابلیت‌های ویندوز تاخت تا مک‌بوک ساخت خود را ترویج کند. با این وجود بیل گیتس رابطه دوستانه‌ای با استیوجابز داشت و یکی از آخرین افرادی بود که قبل از مرگ جابز به ملاقاتش رفت. در ‌سال 1997 «مایکل دل» موسس شرکت کامپیوتری «دل» اعلام کرده بود: دوست دارم کارخانه اپل را تعطیل کنم و حتی پول آن را به سهامدارانش برگردانم!