با وجود اینکه در دهههای گذشته سالنهای نمایش و گیشههای فروش سینما بهویژه در سیستان و بلوچستان از استقبال مردم برخوردار بودند اما درحال حاضر با تعطیلی تمامی سالنهای نمایش در این استان، سینماگران با نگاهی حسرتآمیز به سالهای اوج و رونق در دهههای 60 و 70 مینگرند.
بهگزارش مهر، استان سیستان و بلوچستان که با وجود شاخصهای پایین توسعه پیش از این در سالهای 70 تا 80 دارای 6 سالن نمایش در شهرهای مختلف استان بود اما متاسفانه درحال حاضر حتی از داشتن یک سینما با استانداردهای روز محروم است و تنها آپارات فعال آن که به سالن اجتماعات اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی محدود شده است نیز رو به خاموشی است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران هنر هفتم در کشور جان تازهای گرفت و در همین راستا سینما فروردین زاهدان نیز درسال 1373 بازسازی و با 500 صندلی مجددا راهاندازی شد و به سینما فرهنگ تغییر نام یافت اما به سبب زیانهای مالی و عدم استقبال تماشاگران درسال 1384 باری دیگر تعطیل شد.
سینما مهربان زاهدان نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی دوباره فعالیت خود را از سر گرفت اما تاسال 81 بیشتر دوام نیاورد و به سبب تقلیل آمار تماشاگران به کمتر از 20 نفر طی روز بالاخره این دو سالن تعطیل شدند. سینما مهربان در خیابان آزادی زاهدان بهعنوان یکی از سالنهای نمایش و پررونق شهر زاهدان که برای بسیاری از شهروندان در دهههای 40 تا 70 یادآور خاطرات شیرین هنر هفتم بود در تیرماه 1389 به دلایل نامعلوم طعمه حریق و به خاکستر تبدیل شد.
سینماهای دیگری پس از انقلاب ازجمله سینما رسالت و سینما فرهنگ در زابل، سینما فرهنگ در زاهدان و سالن مربوط به جمعیت هلالاحمر در ایرانشهر، سینما ساحلی آزادی در چابهار با 450 صندلی و یک سالن از سوی جمعیت هلالاحمر بهعنوان سینما در سراوان گشایش یافتند که آنها نیز تا قبل از دهه 80 به علت زیانده بودن تعطیل شدند.
در سالهای گذشته سینماهای سیستان و بلوچستان بهطور متوسط روزانه 20 تا 30 تماشاگر داشتند و از آنجا که مالکان سینما قادر به تأمین هزینههای جاری نبودند، به ناچار تعطیل شدند.
مسئول امور سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان در پاسخ به این سوال که چرا اقدامی برای بازسازی یا راهاندازی سالنهای نمایش انجام نشد اظهار داشت: مالکان سینماها بهرغم مذاکرات مکرر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سالهای گذشته هیچ تمایلی برای بازگشایی سینما نشان ندادند.
سیروس قنبری اظهار داشت: بسیاری از سینماداران و مالکان آنها تلاش کردند تا ملک خود را بفروشند اما از آنجا که سینماها کاربری فرهنگی دارند وزارتخانه متبوع تاکنون دستورالعملی در این رابطه ابلاغ نکرده است. وی افزود: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان درسال 88 بهطور آزمایشی سالن نمایش مجتمع فرهنگی و هنری زاهدان با 210 صندلی را بهعنوان سینما اشراق راهاندازی کرد اما در هر سانس فیلم 10 تا 15 تماشاگر حضور دارند که آپارات این سالن چندمنظوره بهعنوان تنها سینمای استان به دلیل کمبود تماشاچی درحال خاموش شدن است.
سینما مهربان در خیابان آزادی و سینما فرهنگ در خیابان امام خمینی(س) زاهدان ازجمله سالنهای نمایشی بودند که بهرغم تمایل مالکان آنها مبنیبر تغییر کاربری برای احداث پاساژ اما ارشاد اسلامی اصرار بر راهاندازی این سالنها داشت.
سینما مهربان که سالها در کشمکش تبدیل به پاساژ تجاری و اصرار مسئولان ارشاد برای راهاندازی مجدد قرار داشت بالاخره درسال 1389 به دلایلی نامعلوم شبانه آتش گرفت تا دندان طمع مسئولان فرهنگی برای احیای مجدد آن کنده شود.
سینما فرهنگ نیز که پس از فوت مرحوم طوسی مالک آن مدت مدیدی توسط فرزندان خانواده اداره میشد به دلیل ناتوانی در بازپرداخت هزینههای جاری تعطیل شد و مالکان این سینما صندلیهای این سالن را به حراج گذاشتند تا دیگر جایی برای نشستن و تجدید خاطرات گذشته و هنر هفتم در زاهدان باقی نماند.
با وجود اینکه به گفته مسئول امور سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تغییر کاربری این فضاهای فرهنگی غیرممکن است اما سالن تابستانه سینما مهربان در شهر زاهدان درحال حاضر جای خود را به ستونهای سیمانی برای احداث واحدهای تجاری و پاساژ داده است.
سیستان و بلوچستان در دهه 80 با وجود اینکه صنعت سینما در کشور به سمت تکنولوژی صدا و تصویر گام برمیداشت حتی یک سالن نمایش در خود نداشت و حالا خانوادههایی که تصمیم داشتند تماشای فیلم همراه با فرزندان خود را تجربه کنند میبایست رنج سفر به استانهای دیگر را به جان میخریدند.
وفور دستگاههای نمایش خانگی و تهاجم سیدیهای هالیوودی و رشد قارچگونه فروشگاههای عرضه محصولات فرهنگی و ارزان تمام شدن مشاهده فیلم با خرید یک حلقه سیدی و از همه مهمتر تهاجم امواج ماهوارهای موجب شد تا هر روز از سیل مشتاقان هنر هفتم و استقبال مردم به سالنهای نمایش کاسته شود. از آنجا که سالنهای نمایش در استان و همچنین شهر زاهدان یکی پس از دیگری به تعطیلی کشانده شد درسال 1388 اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بهطور آزمایشی سالن نمایش مجتمع فرهنگی و هنری زاهدان را با 210 صندلی با عنوان سینما اشراق راهاندازی کرد.
تولد سینما اشراق باری دیگر روزنه امید در دل علاقهمندان به هنر هفتم را زنده کرد و مسئولان انجمن سینمای جوان سعی کردند با نمایش دو فیلم به صورت روزانه و همزمان با سینماهای سراسر کشور طرفداران نمایش فیلم را به حضور در این سالن تشویق و ترغیب کنند اما دیری نپایید که این سالن نیز کمکم با رکود و بیعلاقگی تماشاچیان روبهرو شد و درحال حاضر به گفته مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی تعداد تماشاچیان آن به کمتر از 10 نفر در هر سانس رسیده است و در آستانه تعطیلی است.
در این رابطه مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان با بیان اینکه تنها سینمای استان با عنوان سینما اشراق در شهر زاهدان در آستانه تعطیلی قرار دارد، گفت: با وجود تلاش برای روشن نگه داشتن آپارات این سالن نمایش در استان و به نمایش گذاشتن جدیدترین فیلمهای اکرانشده در کشور اما همچنان آمار تماشاچیان رو به کاهش است و به تعدا انگشتان دست رسیده است.
حجتالاسلام عباس دانشی ابراز داشت: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با حمایت از این هنر و راهاندازی سالن نمایش فیلم در مجتمع فرهنگی و هنری زاهدان طی سالهای گذشته سعی کرده است تا از تعطیلی این صنعت در استان جلوگیری کند اما اگر استقبال تماشاچیان و شهروندان زاهدانی از این سینما به شکل موجود پیش برود چارهای به جز تعطیلی این سالن وجود ندارد. با تعطیلی سالنهای نمایش در سیستان و بلوچستان در دهه 80 احساس به راهاندازی این تماشاخانهها بیش از گذشته احساس شد و بالا گرفتن اعتراضات بهویژه در رسانهها موجب شد تا روزهای پایانی تیرماه سال 1390 معاون سیاسی و اجتماعی استاندار وقت سیستان و بلوچستان از احداث عملیات بزرگترین پردیس سینمایی در زاهدان به دستور رئیسجمهوری دولت نهم امید تازهای در دل مردم استان زنده کرد. ابراهیم عزیزی در زمانی که حیات سینما و سالنهای نمایش فیلم در استان به شمارش افتاده بود با اعلام این خبر جان تازهای به دوستداران هنر هفتم بخشید اما این وعده با اتمام عمر دولت نهم و دهم هیچ گاه رنگ واقعیت به خود نگرفت. وی در آن زمان اعلام کرد: طبق مصوبه شوراي عالي سينما، پرديس سينمايي زاهدان در گستره پنج تا هشتهزار متر مربع شامل سه سالن سينما با ظرفیت 500، 200 و 100 نفره به همراه مجتمع بزرگ تجاري ايجاد مي شود اما احداث این مجتمع سرابی بیش نبود.
حبیبالله کاسهساز یکی از توليدكنندگان و تهيهكنندگان معروف سينماي ايران نيز در همان زمان با سفر به زاهدان اعلام کرد: در راستاي پيشبينيها در تلاشيم پرديس سينمايي كه شامل سه سالن سينما، مجتمع تجاري، شهر بانوان و مكانهای تفريحي است در مركز شهر زاهدان به منظور توجيه سرمايهگذاري ايجاد شود. کاسهساز در آن زمان با بیان اینکه مطابق استانداردهاي روز جهان، فيلمها به صورت متمركز و همزمان در 30 سينما پخش ميشود و ديگر نياز به كپيرايت فيلم و آپارات نخواهد بود ابراز اميدواري كرد اين طرح عظيم فرهنگي تا پايان عمر دولت دهم در زاهدان مركز بزرگترين استان كشور مورد استفاده عموم قرار گيرد اما این امیدها هیچ وقت رنگ واقعیت به خود نگرفت.