رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه سعودیها اخیرا اعلام کردند که حاضرند تمهیداتی فراهم کنند تا ویزای زائران در داخل کشور صادر شود، گفت: تفاهمنامهای که در آن عزت، کرامت و حرمت زائر حفظ نشده و تضمین برای تأمین امنیت در آن قید نشده امضا نخواهد شد. تا پیش از این ازسوی کمیسیون امنیت ملی مجلس و سخنگوی وزارت امورخارجه اعلام شده بود که درصورت ادامه کارشکنی مقامات سعودی در اعزام زائران ایرانی به حج تمتع، ایران اعزام حج تمتع را منتفی اعلام خواهد کرد. روز گذشته اما وزارت حج عربستانسعودی با صدور بیانیهای از برخی مواضعش در قبال ایران عقبنشینی کرد. روز گذشته سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت به انتشار بیانیه اخیر وزارت حج و عمره عربستان اشاره کرد و افزود: 3 موضوعی که سعودیها در این بیانیه به آن اشاره کردند، موضوعاتی نبوده که در مذاکرات اخیر به آنها پرداخته شده باشد. وی افزود: ما با طرف سعودی بیش از 20ساعت مذاکره داشتیم و ملاحظات ما در 3 صفحه و 11 بند به آنها ارایه شد، امیدوار بودیم که طرف سعودی در بیانیهاش به شرایط و ملاحظات ما که توقعاتی منطقی و عقلانی بود، پاسخ میداد. رئیس سازمان حج تصریح کرد: سعودیها در این بیانیه به موضوع صدور ویزای الکترونیکی برای حجاج اشاره داشتند؛ همچنین عنوان کردند که ما درخصوص انتقال حجاج پیشنهادی دادهایم که مغایر با قوانین بینالمللی صنعت هوانوردی است که خواسته ما درخصوص پروازها همان چیزی است که در سالهای گذشته انجام میگرفته و بهرهمندی زائران از خدمات پروازی کشور حق مسلم آنان است. اوحدی خاطرنشان کرد: البته در این بیانیه به درستی آمده که ما این تفاهمنامه را امضا نکردیم، ما اعتقاد داریم همانطور که عربستان اعلام میکند که حج از روابط سیاسی جداست، لذا شرایط مذاکره و تفاهمنامهای که بخواهد به امضا برسد، باید همانند سالهای گذشته باشد و به دلیل اینکه شروط ما در تفاهمنامه لحاظ نشد، از امضای آن امتناع کردیم. با این تفاصیل به نظر میرسد که هنوز امیدی به اعزام حج تمتع وجود دارد و شاید مقامات ایرانی با توجه به عقبنشینی سعودیها مذاکراتی جدید را آغاز کنند. در دیداری که علی جنتی با مراجع قم داشت، نیز بحث حج تمتع مطرح شده بود و مراجع نظرات متفاوتی را دراین خصوص ارایه کرده بودند. برای مثال، آیتالله جوادی آملی صراحتا اعلام کرده بود که درصورت برآورده نشدن خواستههای ایران و حفظ عزت مسلمین، واجدان شرایط حج در ایران تکلیف شرعی برگردن خود ندارند. در آنسو البته آیتالله سبحانی اعلام کرده بود که باید تلاش شود تا شرایط احرازشده و فریضه حج تا حد امکان بر زمین نماند.