جمشید رضایی| دیدار با دوستان قدیمی یکی از بهترین اتفاقات زندگی روزمره است و هرچه سن بالاتر میرود، این اتفاق کمتر و کمتر پیش میآید که شاید همین امر باعث غنیمت دانستن و ارزشمندترشدنش میشود. همه ما به خاطر روابط خانوادگی از بدو تولد معاشرینی داریم که در انتخاب آنها نقشی نداشتهایم ولی با گذشت سالها و به مرور ایام در حفظ یا کمکردن ارتباط با فامیل و دوستانی که به واسطه پدر و مادرمان آنها را میشناسیم، به مدل انتخابی خودمان میرسیم. حقیقت این است که تلاشهای عمه یا خاله یا عمو یا دایی و... در سنین بالاتر نقش چندانی در ارتباط میان فرزندان ایشان ندارد و اصرارهای ما هم در این زمینه روی فرزندانمان تاثیری نمیگذارد. دراین میان شاید آن مثل قدیمی که به «کشیدن خون» اشاره دارد، قدرت عمل بیشتری از خود نشان دهد و البته که در اکثر جوامع انسانی روابط فامیلی پایدارتر از دیگر روابط هستند، آن هم به یک دلیل واضح: «بله خب هرچه باشد از یک خون هستیم». تقریبا نخستین روابط دوستانهای که یک فرد به شکل مستقل و شخصی برقرار میکند، مربوط به دوران تحصیل است. این میان نباید از نظر دور داشت که توانایی کودک درحفظ این دوستیها وابسته به کمک و حمایت والدین است. پدر و مادر اگر ارتباط به وجود آمده را موجه دانسته و آن را به حال فرزندشان مفید بدانند، از حمایت کم نخواهند گذاشت و به شکل شاید دوستیهایی درازمدت آغاز شود که نمیتوان آن را با هیچ چیز دیگری جایگزین کرد.
تمام آنچه برشمرده شد، درحالت ایدهآل خود است زیرا با نگاهی به دور و اطراف متوجه میشویم امروزه پدر و مادرها چندان که بایسته و شایسته است به روابط فرزندانشان نظارت نمیکنند و گویی نمیدانند غفلت در این زمینه چه اثرات فاجعهباری را ممکن است درپی داشته باشد. متاسفانه مشغله زیاد یا حواسپرتی بیش ازحد ما باعث شده همین که فرزندمان از خانه بیرون رفته و سرش گرم باشد را کافی بدانیم. حذف صحبتها، کنجکاویها، غرزدنها، سروصداها، جنبوجوش و...، حتی برای ساعاتی در روز، به دلیلی لازم برای فاصله گرفتن (نگوییم دَککردن) پدرها و مادرهای خسته از کار روزانه از فرزندان خود تبدیل شده است. ماشینیشدن جزییات زندگیهای امروزی و حتی به نوعی دیجیتالیشدن بسیاری از ارتباطات دوستانه روابط میان اعضای خانواده را کمرنگتر ازپیش کرده است ولی آیا نباید برای حفظ ارتباط متقابل با فرزندان که در تعبیری کلیشهای میوه زندگی مشترک محسوب میشوند، بیشتر وقت بگذاریم؟ حفظ رابطه با فرزند یک اصل مهم تربیتی است و او حق دارد اگر نه بیشتر که درست به اندازه وقتی که در فضای مجازی صرف میکنیم، با ما بهعنوان پدر یا مادر ارتباط حسی و کلامی داشته باشد.
صحبت از کنارهگرفتن فرزندان از والدین و کشش آنها به ارتباطات بیرون از خانواده حرف امروز و دیروز نیست اما نکتهای که همواره مورد غفلت واقع میشود، این است که معمولا پدر و مادرهایی از بیمحبتی و بیخیالی فرزندان نسبت به روابط درون خانوادگی گلایه دارند که خود هیچ تلاشی برای جذب پسر یا دختر جوانی که فاصلهای بعید میان خود با پدر و مادرش میبیند، به خرج ندادهاند. من، شما، پدر و مادر عزیز، کافی است قدم اول را برداریم. اگر جوانمان به سمت ما نیامد، خب حداقلش این است که محبتی بیواسطه و بیچشمداشت را نثارش کردهایم و به قول معروف راه دوری نمیرود!