این روزها دست به دامن شدن عده زیادی از افراد ساده لوح به رمالان و دعانویسان و پرداخت مبالغ هنگفت برای تکه‌ای کاغذ به معضل جدی اجتماعی تبدیل شده که در سطح شهر بیرجند روز به روز درحال گسترش است.
به گزارش مهر، در فضای جامعه به‌خصوص شهر بیرجند برخی از افراد كم اطلاع، مغرض و سودجو با جریان‌سازی‌های شبه عرفانی و دستورنامه‌هایی كه احیانا از آن طرف آب‌ها دریافت كرده و می‌كنند سخت در پی آنند كه سرمایه ایمان، عقیده و گرایش‌های زلال معنوی توده مردم را به تاراج ببرند.
این جماعت یاد شده با جعل مذاهب پوشالی می‌كوشند با همراه ساختن عناصر سست باور و رخنه در قلوب توده عوام، برای خود جایگاه و پایگاهی مذهبی یافته و از این رهگذر به اهداف پلید خود دست یابند.
امروزه روانشناسی رنگ‌ها هم در کنار کف‌بینی و فالگیری به رونق بازار رمالان یاری رسانده است و آنها به راحتی درباره آینده افراد اظهارنظر می‌کنند. در بین این عده، مسائلی هم وجود دارند که مقدس به شمار می‌آیند و برای رسیدن به خواسته‌های افراد کارگشا معرفی می‌شوند. دم روباه، مو، دندان و آب دهان مرده، پنجه گرگ، روغن گرگ، دندان سگ و گراز، مهره مار و ابزارآلات دیگر ازجمله ابزار رمالان و دعانویسان هستند.
در یکی از محله‌های قدیمی در شهر بیرجند خانه‌ای با در باز وجود دارد که روزانه پذیرای مراجعانی است که برای باز شدن گره کار و دستیابی به آرزوهایی که دست یافتن به آنها برایشان دشوار است به آن‌جا مراجعه می‌کنند. به‌طوری که روزانه حدود 20 الی 25 نفر از شهرستان‌های خراسان جنوبی برای حل مشکلات خود به این فرد مراجعه می‌کنند.
در شهر بیرجند هیچ نهادی وجود ندارد که از فعالیت این افراد سودجو جلوگیری یا سطح آگاهی مردم را در این زمینه افزایش دهد و این عامل باعث شده که روز به روز فعالیت این افراد در سطح شهر بیرجند افزایش یابد و هر روز افراد بیشتری به دام این افراد بیفتند به‌طوری که درحال حاضر خانه برخی از دعانویسان و دلالان از مطب دکترها نیز شلوغ‌تر است.
حجت‌الاسلام حسن عبداللهی یک کارشناس مذهبی خراسان جنوبی دراین‌باره اظهارکرد: متاسفانه درحال حاضر دعانویسی به سمت خرافه‌پرستی رواج پیدا کرده است چرا که دعانویسی درجه‌بندی خاصی ندارد.
وی با بیان این‌که درحال حاضر هیچ دستگاه و ارگانی بر فعالیت‌های دعانویسان نظارت و از کار آنها جلوگیری نمی‌کند، افزود: عملکرد دعانویسان به ورطه خرافه‌پرستی آغشته شده است.
این کارشناس مذهبی درخصوص نابسامانیهای اين‌گونه فعالیت‌ها در سطح جامعه عنوان می‌کند: فعالیت برخی از دعانويسان موروثی است از طرفی درآمد مطلوب اين فعاليت، زمينه را برای ورود افراد کم‌سواد در اين عرصه آماده می‌کند.
عبداللهی سوءاستفاده از گرايشات مذهبی مردم از سوی افراد سودجو را خلاف شرع و عرف می‌داند و می‌گوید: مسأله ادعيه مذهبی و دعا موضوعی دينی- مذهبی است که متاسفانه همواره اعتقادات اين چنينی مورد سوءاستفاده افراد سودجو قرار گرفته است.
این کارشناس مذهبی سست ایمانی، ساده‌لوحی، از بین رفتن رواج روح تحرک و تلاش، سوءاستفاده از شرایط مادی، شیوع انواع صدمات روحی و روانی و آسیب‌های شخصیتی را از مهم‌ترین صدمات مراجعه به مراکز دعا نویسی در جامعه عنوان کرد.
عبداللهی ادامه داد: استفاده از دعاها نياز به رمال و دعانويس ندارد هركسي مي‌تواند آيات قرآني مثل آيه‌الكرسي را بخواند يا بنويسد و همراه داشته باشد و از آثار آن برخوردار باشد که در این رابطه عده‌اي از جهالت مردم سوءاستفاده مي‌كنند و با نوشتن خطوط كج و معوج مردم را فريب مي‌دهند و جيب آنها را خالي مي‌كنند و به تصور نوشتن دعاها مردم را سر كار مي‌گذارند كه بايد مواظب بود. وی عنوان کرد: رجوع به دعانويس‌ها در سنت و سيره پيامبر(ص) و امامان(ع) نبوده و بزرگان دين هيچگونه توصيه‌اي دراين‌باره ندارند، لذا بهترين روش براي رفع مشكلات هم تعقل و تدبير شخصي و هم مشورت با خردمندان و توكل بر خدا و پرداخت صدقه و خواندن دعاهاي معتبر است.
این کارشناس مذهبی با بیان این‌که كسانى كه امروزه طالعبينى يا فالبينى و دعانويسي می‌كنند مدعيان دروغگو هستند و براساس حدس و تخمين چيزهايى مىگويند، افزود: مراجعه به آنان وجه درستى ندارد.
در این رابطه سرهنگ محمدرضا سرمد، معاون اجتماعی فرمانده انتظامی خراسان جنوبی در مورد شکایت مردمی از دعانویسان و رمالان گفت: خوشبختانه تاکنون در این زمینه هیچ‌گونه شاکی خصوصی از سوی مردم نداشتیم و درصورت وجود شکایت از سوی مردم با حضور در این مکان و تشکیل پرونده، به دادسرای عمومی جهت رسیدگی ارسال می‌شود. وی در پاسخ به سوال دیگر در رابطه با نحوه نظارت بر این مکان و اشخاص اظهار کرد: اگر زمانی از سوی مردم درخصوص فعالیت دعانویسان شکایت شود اقدام به رسیدگی از سوی نیروی انتظامی می‌شود.
وی به مردم توصیه کرد: درصورت وجود هرگونه کلاهبرداری در این زمینه مردم استان می‌توانند با پلیس 110 تماس بگیرند.
یک جامعه‌شناس و استاد دانشگاه بیرجندی با بیان این‌که رمالی و دعانویسی یک پدیده اجتماعی است، افزود: این عامل در نتیجه کارکردهای اجتماعی و رویکردهای روانشناختی در جامعه و درون شخصیت افراد ایجاد می‌شود. علی شریفی با اشاره به این‌که گرایش به رمالی و دعانویسی ناشی از کاهش سطح اندیشمندی و خردورزی در افراد مراجعه‌کننده است، افزود: رمالی، فالگیری و دعانویسی ناشی از سطح تفکر پایین در جامعه است. وی با بیان این‌که آثار دعانویسی درحال حاضر به دوره خرافات و جهل مربوط می‌شود، بیان کرد: دعانویسی با دعا متفاوت است چرا که دعا توکل به خدا و اعتقاد به آخرت است.
شریفی تصریح کرد: رمالی در دستورات دین اسلام هیچ جایگاهی ندارد و آنچه در باور افراد جامعه وجود دارد ناشی از نگرش‌های ضعیف نسبت به دستورات اسلام است. وی با اشاره به این‌که عدم تقویت باورهای دینی جامعه دلیل دیگر گرایش به رمالی است، عنوان کرد: متاسفانه صدور مجوز انتشار کتاب‌های طالع‌بینی به رونق رمالی دامن می‌زند.
وی با اشاره به این‌که عقب‌افتادگی در بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جدی‌ترین آسیب رونق رمالی و فالگیری در یک جامعه است، گفت: با وجود اطلاع‌رسانی درخصوص کلاهبرداری و سوءاستفاده رمالان روز به روز به تعداد قربانیان این آسیب اجتماعی افزوده می‌شود و متاسفانه ضعف‌های حقوقی و قانونی زیادی برای برخورد با رمالان و کلاهبرداران در کشور وجود دارد.
شریفی ادامه می‌دهد: ممکن است افرادی باسواد هم در بین دعانویسان وجود داشته باشند ولی همه آنها علمی را که باید درآنها نهادینه شود، ندارند.
وی در پایان یادآور شد: افراد دعانویس افراد کلاش و سودجو هستند که از جهل و نادانی مردم کیسه‌های خود را پر می‌کنند. یکی از شهروندان بیرجندی که برای حل مشکلات خود تاکنون 3 بار به دعانویس مراجعه کرده بود در این‌باره اظهار کرد: دعانویسی که به آن مراجعه کردم خانه محقر و به هم ریخته و کثیفی در یکی از محله‌های قدیمی شهر بیرجند داشت.
سمانه دارایی که به دلیل مشکل سردرد دایم مادرش به دعانویس مراجعه کرده بود، گفت: تاکنون 3دفعه برای حل مشکل مادرم مراجعه کرده‌ام که هیچ گشایشی در مشکل مادرم ایجاد نشده است.
وی اظهارداشت: وقتی مشکل مادرم را برایش توضیح دادم دعانویس به مادرم که در کنارم نشسته بود، نگاهی عمیق کرد و گفت: مادرت به تنهایی به جایی رفته که در آن مکان جن بوده و باعث ضربه او شده‌اند که ترس از جن باعث سردرد دایم او شده است. وی ادامه داد: از روی کتاب دعای قدیمی و بسیار کهنه‌اش، روی کاغذ کلماتی نوشت سپس کاغذ را چند تا کرد و به من تأکید کرد که آن را باز نکنم زیرا دوباره جن‌ها باز می‌گردند و حال مادرت خوب نمی‌شود. دارایی افزود: دعانویس همچنین گفت که دعا را به گردن مادرم بیاویزم و تا 3 ماه آن را از وی دور نکنم در صورت دور کردن لحظه‌ای مشکل او ادامه خواهد داشت. وی ادامه داد: دعانویس به من گفت بعد از 3 ماه دعا را آب بکش و آب آن را به مادرت بده تا بخورد.
وی درباره نتیجه کار گفت: هر چه دعانویس گفت انجام دادم که تأثیر در سردرد مادرم نداشت و مجددا مجبورشدم که مادرم را به دکتر ببرم که دکتر بیماری آن را میگرن تشخیص داده است.