| دکتربهمن محمدی | متخصص تغذیه |
کاهش وزن اصولی و تناسب اندام ماندگار نیازمند زمان و ایجاد عادتهای غذایی مناسب است. این نوع کاهش وزن بدون گرسنگی و عوارض بوده و امکان چاقی مجدد در آن بسیار کم است.
درطرف دیگر کاهش وزن سریع با عوارض همراه است. ریزش موها، چین و چروک و شلی پوست صورت و بدن، ضعف اعصاب، افت فشار خون و ضعف و بیحالی، پوسیدگی دندانها، بروز سنگ کیسه صفرا، ورم و زخم معده، یبوست و حتی افسردگی از عوارض کاهش وزن سریع هستند.
همچنین کاهش وزن سریع، موجب مقاومت بدن در برابر لاغری میشود. کاهش وزن سریع که بهطور معمول در جریان کمخوری و ورزش شدید روی میدهد، بدن را تحت فشار قرار داده و بدن در برابر لاغری مقاومت میکند. بدین ترتیب، به تدریج سرعت کاهش وزن کند و بالاخره در جایی کاهش وزن متوقف میشود.
علت این امر نیاز بدن به حفظ بافت چربی بهعنوان ذخیره حیاتی انرژی بدن در مواقع گرسنگی و قحطی است و بدن تلاش میکند به هر صورت ممکن ذخیره چربی را حفظ کند.
شخصی که با انجام تمرینات ورزشی شدید و کمخوری لاغر شده است اگر به هر دلیلی نتواند به همان شدت سابق ورزش کند، ورزش را رها کرده یا غذای خود را افزایش دهد، بدن سریع واکنش نشان میدهد، مجددا وزن افزایش یافته و آن شخص چاق میشود. از طرف دیگر، کم خوردن و گرسنگی سرانجام مقاومت فرد را در هم شکسته و ممکن است باعث شود که حتی بیشتر از قبل غذا بخورد و چاقتر شود.
در دوران کاهش وزن باید عادات غذایی چاقکننده مانند خوردن غذاهای چرب و پرکالری و مواد غذایی کمخاصیت و چاقکننده، (نظیر هلههوله و شیرینیجات) را به تدریج کنار گذاشت و عادتهای غذایی مناسب، مانند خوردن غذاهای مفید و کمکالری، نظیر سبزیجات، سالاد و مواد پروتیینی را جایگزین آنها کرد و لبنیات، میوهها، نان و برنج نیز باید در حد متعادل مصرف شود. پیادهروی در کاهش وزن بسیار موثر است و اگر همراه با رژیم غذایی باشد، تأثیر آن بیشتر است. البته پیادهروی باید با سرعت متوسط و روزانه به مدت نیم تا یک ساعت انجام شود و تا دو ساعت پس از اتمام آن تنها آب نوشیده شود. نوشیدن یک لیوان آب هر نیم ساعت یک بار توصیه میشود و لاغرشدن را سرعت میبخشد.
بهترین زمان برای پیادهروی پس از صرف صبحانه است. کسانی که امکان پیادهروی در صبح را ندارند، میتوانند عصرها پیادهروی کنند. بهتر است مدت پیادهروی از یک ساعت بیشتر نشود؛ چراکه ممکن است در بدن ایجاد مقاومت کند. در این حالت باوجود کاهش وزن بدن اما پس از مدتی روند کاهش وزن متوقف میشود.
پیادهروی کمتر از نیم ساعت نیز تأثیر چندانی در لاغری ندارد. البته افرادی که وزنشان زیاد است و آمادگی جسمانی خوبی ندارند یا به کمر درد یا آرتروز مبتلا هستند، لازم است در ابتدا مدت و سرعت پیادهرویشان کمتر باشد و به تدریج بیشتر شود. اگر کسی امکان پیادهروی ندارد یا مایل است با ورزش و تمرینات ایروبیک وزن خود را کاهش دهد، لازم است برای حفظ وزن خود تمرینات ایروبیک را همواره ادامه داده و چنانچه به هر دلیل ورزش را قطع کند، لازم است از غذای مصرفی خود بکاهد. بدین ترتیب از افزایش مجدد وزن جلوگیری میشود.