موسسه کاهش آسیب سیمای سبز رهایی از سال 1385 بهعنوان نهادی غیرانتفاعی و غیردولتی بهعنوان وظیفه انسانی و در راستای اهداف و رسالت خود، فعالیتش را جهت حمایت، درمان و کاهش آسیب بیماران اعتیاد و افرادی که با اچ.آی.وی/ ایدز زندگی میکنند، آغاز کردهاست. موسسه کاهش آسیب سیمایسبز رهایی با کاهش آسیبهای ناشی از اعتیاد، اچ.آی.وی/ ایدز و رفتارهای پرخطر، امید به زندگی را بالا برده و سلامت جامعه را افزایش میدهد. این موسسه به منظور نیل به این مهم در سطح میهن عزیزمان فعالیت خود را با تکیه بر آموزش، فرهنگسازی، حمایت و توانمندسازی آغاز کرده است.
فعالیتها
باشگاه مثبت
باشگاه مثبت فضایی است جهت ارتباط و ارایه خدمت به افرادی که با اچ.آی.وی/ ایدز زندگی میکنند. از آنجا که این افراد بعضا بهدلیل ناآگاهی و نه ارتکاب جرم دچار این مسأله شدهاند، این مجموعه براساس رسالت خود، ارایه خدمات رفاهی، اجتماعی و آموزشی به ایشان را وظیفه خود میداند. هرساله و با توجه به نیاز اعضای باشگاه، خدماتی برای ارایه به آنها درنظر گرفته میشود که به تعدادی از این خدمات اشاره میکنیم:
- ارایه خدمات آموزشی: شامل برگزاری کلاسهای ارتقای آگاهی از بیماری ایدز و ویروس IdsuihsgduHIV، کلاسهای مهارت زندگی، مهارت فرزند پروری و آموزشهای جانبی برحسب نیاز اعضا، تهیه و اهدای لوازمتحریر به فرزندان اعضای باشگاه
- ارایه خدمات ورزشی: از قبیل تهیه فضای ورزشی و ارایه لوازمورزشی
- ارایه خدمات تفریحی: از قبیل برگزاری جشن، تهیه بلیتسینما، بازدید و گردش در مراکز تفریحی
- ارایه خدمات و مددکاری: نیازسنجی و توزیع لوازم موردنیاز ایشان در برنامه بازدید از منزل
- ارایه خدمات مشاوره و روانشناسی: اعضای باشگاه میتوانند جهت دریافت خدمات مشاوره به روانشناس باشگاه مراجعه کنند.
- ارایه خدمات پزشکیوبهداشتی: شامل پرداخت کمکهزینههای پزشکی و بهداشتی، ویزیت رایگان پزشکعمومی، خدماتپانسمان و...
امدادرسان سیار
یکی دیگر از خدمات مرکز گذریDIC، گشت امداد سیار است. امدادرسان سیار متشکل از تیمهای دونفره از گروه همسان است که توانایی برقراری ارتباط موثر با معتادان خیابانی را داشته و بهطور روزانه در محیطهای محل تجمع یا مصرف معتادان تزریقی اقدام به گشتزنی میکند.
در این گشتزنی؛ سرنگ و سوزنهای آلوده رها شده در سطح شهر جمعآوری میشود تا علاوهبر برقراری امنیت بهداشتی برای اعضای جامعه از استفاده مجدد آنها توسط معتادان تزریقی جلوگیری شود.
تیم سیار به معتادان خیابانی سرنگ، سوزن، پد الکلی ارایه میدهند و اعضای تیم با مصرف کنندگان درخصوص راههای انتقال اچ.آی.وی/ ایدز صحبت کرده و آنان را به مرکز گذری جهت دریافت خدمات تکمیلی کاهش آسیب ارجاع میدهند.
اعضای تیم در صورت مشاهده اماکن مصرف معتادان که عمدتا در مکانهای بیدفاع شهری و خارج از گذر عمومی جامعه است، سرنگ و سوزن یکبارمصرف قرار داده تا در صورت مراجعه معتادان به محلمصرف، سرنگ و سوزن نو در اختیار داشته باشند.
تیمهای سیار این مجموعه در خلازیر، تهرانسر و شهرقدس اقدام به راهاندازی تیم امدادرسان سیار کردهاند.
توزیع شام
اغلب کودکان نیمهشب در خانههای خود میخوابند، اما در خیابانهای شهر تهران مادران و پدران بیخانمانی هستند که بیپناهی را میراث فرزندانشان کردهاند و مدتی است چشمانتظار شبهاییاند که دوستانی با دستان پر مهر، برایشان غذا، لباس، سرنگ و سوزن استریل و اقلام بهداشتی رایگان ببرند. داوطلبان و خیرین موسسه سیمای سبز رهایی، مهربانی را لقمه و بخشش را هدیه به بیخانمانان شهر تهران میکنند؛ خواب شبانه را زیرپا میگذارند و وارد پاتوقهای مصرفکنندگان مواد میشوند و به همدردان و همنوعان خود، امید به بهبودی و پیام پاکی میدهند و زنان و مردان مصرفکنندهای که در برابر اعتیادشان عاجز شدهاند را به صورت تمایلی به مراکز اقامتی میانمدت درمان اعتیاد (کمپ) مجاز بهزیستی میسپارند و هزینه درمان آنها را عهدهدار میشوند و آنان را تحتحمایتهای مادی و معنوی خود قرار میدهند. رسالت ما: «از دیدگاه ما زیستن در محیط سالم حق طبیعی همگان است و کسانیکه به هر طریق با آسیبهای اجتماعی درگیر شدهاند باید بتوانند بدون هیچ تبعیضی خدمات موردنیاز خود را دریافت نمایند». این موسسه در راستای رسالت خود، شبهایی در هفته بین کارتنخوابها و مصرفکنندگان مواد در پاتوقهای شهر تهران شام شبانه و اقلام کاهش آسیب توزیع میکند و این غذا بهانهای میشود تا بیماران مصرفکنندهای که تمایل به قطع مصرف مواد دارند، با افراد بهبود یافته تحتپوشش موسسه همراه شوند و جهت درمان اعتیاد مراجعه کنند.
کارآفرینی و اشتغال
بهمنظور افزایش انگیزه پایداری دوره سلامت بهبود یافتگان بهویژه خانمها و همچنین کمک به تأمین معیشت آنها و کمک به فراگیری یک حرفه با هدف توانمندسازی گروه هدف توانمندسازی، این موسسه اقدام به راهاندازی کارگاه اشتغال کردهاست.
درحالحاضر کارگاه خیاطی با در اختیار داشتن اساتید و پرسنل مجرب، به روش آموزش حین اشتغال، در فضایی مناسب، بهبودیافتگان را مشغول بهکار کرده است. در این راستا با برقراری ارتباط با سازمانها و شرکتهایی که نسبت به مسئولیت اجتماعی خود حساس هستند و با گرفتن سفارش پوشاک و کالاهای مرتبط از آنها، چرخه تولید را فعال نگاه داشتهایم.
عواید حاصل از این کار علاوهبر تخصیص به افراد شاغل در کارگاه، صرف اجرا و توسعه طرحهای موسسه میشود.
همچنین موسسه درصدد است با راهاندازی مشاغل دیگر نسبت بهافزایش ظرفیت پذیرش و افزایش سطح تخصص مددجویان اقدام کند.
کمپ ترک اعتیاد بانوان
مددجویان بهصورت اختیاری یا با دستور قاضی یا با معرفی از سوی خانواده یا معرفی از طرف ارگانهای دولتی، به مرکز وارد میشوند. با ورود هر مددجو، پروندهای ویژه آنان تشکیل میشود و به صورت روتین از تمامی مددجویان 3 آزمایش توسط کیتهای تشخیص بارداری، مورفین و متآمفتامین، انجام میگیرد.
پرونده مددجویان شامل فرمهای زیر است:
- اطلاعات فردی و سوابق رفتاری بیمار که توسط مدیر داخلی کمپ تکمیل میشود.
- تعهدنامه که توسط بیمار/معرف/خانواده تکمیل میشود.
- گزارش وضع بالینی بیمار که توسط پزشکعمومی تکمیل میشود.
- گزارش وضع روانی و اقدامات مشاوره و روانشناسی بیمار که توسط کارشناسارشد یا کارشناس روانشناسی مرکز تکمیل میشود
- گزارش وضع اجتماعی و خانوادگی بیمار که توسط مددکار اجتماعی مرکز تکمیل میشود.
این اقدامات جهت بررسی وضع جسمانی، روانی، خانوادگی و اجتماعی مددجویان صورت میگیرد تا بیماران طی مدت اقامتشان در مرکز، مبتلا به بیماری خاصی نباشند، روانشناس مرکز بتواند فعالیتهای رواندرمانی خود را ادامه دهد و مددکار مرکز بتواند بیمار را درصورتیکه امکان اتصال به خانوادهاش وجود داشتهباشد، جهت آن اقدام یا او را به مراکز حمایتی متصل کند.
پایگاه مددکاری
مركز گذري (Drop in Center) مکانی است که به کاهش و كنترل آسیبهای ناشی از اعتياد میپردازد و مصرفکنندگان مواد دارای رفتارهای پرخطر و تزریقکننده که در معرض ابتلا به بيماريهاي عفوني نظير (ايدز و هپاتیت) هستند، از خدمات رايگان این مرکز استفاده میکنند.
مرکز کاهش آسیب تهرانسر براساس مجوز شماره 1923/717/197 سازمان بهزیستی استان تهران در مورخ 30/10/1393 با همکاری شهرداری منطقه21 که فضای ساختمانی آن را در اختیار موسسه قرار داد، افتتاح شد. از خدمات مراكز گذري كاهش آسيب میتوان به مواردی همچون ارایه خدمات بهداشت و درمان، اطلاعرسانی و افزايش آگاهي مصرفكنندگان مواد و خانوادههایشان، برقراری ارتباط مصرفکنندگان مواد با گروههاي خودياري همچون معتادان گمنام، آموزش نحوه تزريق صحیح و بهداشتی و ارایه سرنگ و سوزن استریل، ارجاع به مراكز درماني و ارایه خدمات رفاهی اشارهکرد. همچنین در این مراکز مصرفکنندگان مواد کارتنخواب و بیخانمان میتوانند از سرویس بهداشتی و حمام (شوینده بدن و لباس) استفاده کنند. انجام مصاحبه انگيزشي، تامين يك وعده غذای گرم، پوشاك و ارجاع به مراکز مشاوره و كلينيكهاي مثلثي براي انجام آزمایشهای هپاتيت و ايدز از وظايف دیگر مراكز گذري است. تمامی خدمات قابلارایه در این مراکز رایگان است.
خانه میان راه
خانه میانراهی، سرپناهی امن جهت اقامت زنان و دختران بیسرپرست و دورمانده از کانون گرم خانواده است که درحال سپریکردن دوره بهبودی از اعتیاد هستند. این مرکز مجال بازگشت مجدد این افراد به جامعه و زندگیدوباره را فراهممیسازد. موسسه کاهش آسیب سیمای سبز رهایی در خردادماه 1393 با همکاری سازمان بهزیستی استان تهران، نخستین مرکز توانمندسازی و جامعهپذیری بانوان بهبودیافته از اعتیاد را با مجوز رسمی از آن سازمان در شهر تهران، راهاندازی کرد. طی دوره اقامت رایگان زنان و دختران درحال بهبودی از اعتیاد در این مرکز، مددکاران و روانشناسان و کادر پزشکی به رسیدگی وضع روانی، جسمانی ایشان میپردازند و در عین حال سعی در فراهمکردن فرصتهای شغلی و زمینهسازی جهت زندگی مستقل برای ایشان میکنند و در صورت لزوم از سازمانها و ارگانها و خیرین و موسسات دولتی و غیردولتی جهت ارجاع و کمکرسانی استفاده میکنند.
خدمات قابلارایه:
- تشکیل پرونده و انجام آزمایشهای ویژه عدم اعتیاد و بارداری
- خدمات بهداشت و درمان
- اقدامات روانشناسی، مددیاری اعتیاد و مددکاری
- اسکان شبانهروزی به همراه غذا
- آموزش روانی افراد آسیبدیده درحالبهبودی از اعتیاد در زمینههای پیشگیری از وسوسه و عود مجدد، تابآوری، درمانهای شناختی رفتاری، آموزش مهارتهای زندگی، شناخت بیماریهای مقاربتی و چگونگی پیشگیری از ابتلا به آنها
- ارتباط موثر، اتصال افراد آسیبدیده درحال بهبودی از اعتیاد بهگروههای خودیاری و انجمن معتادان گمنام (NA)
- کارآفرینی و حرفهآموزی
- ایجاد اشتغال
- حمایت جهت صدور شناسنامه
- دفترچه بیمه سلامت
- کمک به تحصیل
- ایجاد محیط تفریحی و ورزشی مانند پخش موسیقی و فیلم، اردوهای زیارتی و تفریحی
کلینیک درمان سوءمصرف سلامتیاران
کلینیک درمان سوءمصرف سلامتیاران با مجوز شماره ش/ب/1392/899 وزارت بهداشت، درمان و آموزشپزشکی دانشگاه علومپزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی شهیدبهشتی در مورخه 25/02/1392 با مسئولیت فنی آقای دکتر محمدعلی صالحیفر و با هدف درمان سوءمصرف مواد با شیوه داروهای شبهافیونی و درمان روانشناختی در شهرستان قدس افتتاح شد. کلینیک هماکنون در شیفت عصر فعال است و از امکانات پرستاری و روانشناسی با متدهای درمان شناختی، رفتاری و ماتریکس برخوردار است.
برنامههای مرکز:
- درمان نگهدارنده با متادون
- درمان نگهدارنده با بوپره نورفین
- مشاوره و درمان روانشناختی
- درمان محرکها از طریق برگزاری جلسات ماتریکس
فرآیند درمان کلینیک سلامتیاران:
- مراجعه بیمار داوطلب قطع مصرف مواد به مرکز
- مصاحبه اولیه و تشکیل پرونده توسط روانشناس مرکز
- ویزیت پزشک و بررسی وضع مصرف مانند نوع، شیوه و مقدار مادهمصرفی
- تعیین نوع درمان، دارو و میزان آن توسط پزشک دورهدیده
- انجام درمان دارویی و غیردارویی توسط تیم درمانی
- پیگیری درمان بیماران مرکز
- ارجاع بیماران به گروههای خودیاری(NA)
پایگاه خدمات اجتماعی
با توجه با انواع آسیبهای اجتماعی، ضرورت وجود پایگاهی جهت پیشگیری، کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی غیرقابلانکار است.
پایگاه مددکاری اجتماعی با شناسایی انواع مشکلات و آسیبهای اجتماعی از قبیل اعتیاد، کارتنخوابی، کودکانکار و زنانبیسرپرست و... از طریق مددکار، ضمن مشاوره نسبت به ارجاع این اقشار آسیبدیده به سازمانهای دولتی و غیردولتی ارایهدهنده این خدمات درجهت کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی و پیشگیری از بروز مجدد این آسیبها اقدام میکند. در این راستا و با توجه به مسئولیت اجتماعی خطیر در حوزه آسیبهای اجتماعی، موسسه کاهش آسیب سیمای سبز رهایی اقدام به راهاندازی و تأسیس پایگاههای خدمات اجتماعی به منظور کمکرسانی به اقشار آسیب دیده، کرده است.
جامعه هدف:
- افراد آسیبدیده اجتماعی شهر تهران
هدف کلی:
پیشگیری، کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی و مشارکت از طریق مشاوره، مددکاری، ارجاع و آموزش
اهداف اختصاصی:
- تشکیل بانک اطلاعاتی از آسیبهای اجتماعی، آسیبدیدگان و نقاط آسیبخیز
- ارتقای سطح اطلاعات و دادههای علمی از آسیبهای اجتماعی و نقاط ویژه اجتماعی
- افزایش سطح دسترسی مردم به خدمات اجتماعی
- ظرفیتسازی و جلب مشارکت نهادهای دولتی و غیردولتی
- تشکیل هستههای مداخلهگر مردمی درجهت حل مشکلات محله
- کاهش آسیبپذیری شهروندان در نقاط آسیبزا
- ارتقای آگاهی شهروندان در حوزه آسیبهای اجتماعی
- ارایه خدمات اجتماعی به آسیبدیدگان دارای نیازهای ویژه
- ایجاد فضای مشارکت برای خیرین
مددسراهای اضطراری یا شلتر
مددسراهای اضطراری یا شلتر سرپناه امنی جهت استقرار شبانه بیسرپناه و بیخانمان شهر است که علاوهبر جلوگیری از تمرکز و تجمع افراد آسیبدیده اجتماعی در رفع نیازهای این قشر آسیبدیده نیز اقدام میکند. از خدمات این مرکز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پذیرش و شناسایی اولیه مددجویان
- خدمات نگهداری و اسکان
- خدمات مددکاری
- خدمات بهداشتی
- خدمات تغذیهای.
ساعت کاری مددسرا از ساعت 5 بعدازظهر تا 8 صبح است.