| حسام خراسانی | خبرنگار|
در نیمه پایانی شهریورماه، گالری صلح موزه و مرکز اسناد ملی جمعیت هلال‌احمر میزبان آثاری ترکیبی از هنرمندان طراحی و چیدمان است که تصویری از دنیای آلوده به خشونت را در ذهن مخاطب نمایان می‌کند.
به محض ورود به گالری چشم‌هایت درگیر حس پریشانی و آشفتگی می‌شود که ریشه در آثار ملتهب و فضای خشن شکل‌گرفته از آثار را دارد به‌طوری که انگار در یک منطقه جنگ‌زده قدم می‌زنی.
آثار ترکیبی از طراحی چیدمان و نقاشی که به صورت متوالی در فاصله‌ای مناسب از هم روی دیوار قرار داده شده‌اند، با جریان رنگ‌ها درآمیخته شده و اغلب مایل به تیرگی و سوختگی هستند. این موج رنگ‌ها همراه با درهم‌پاشیدگی تصاویر، خط‌های مهیج، چشمان مخاطب را خیره به نمادهای انتزاعی می‌کند که احساس درد و عصبانیت و فریاد در آنها آشکار است. در این میان فضای ساکت نمایشگاه اسیر فریاد شکل‌گرفته از آثاری می‌شود که زاده روح هنرمندانی است که خسته از جنگ و جنگ‌طلبی گشته‌اند. خشونت، خون و آتش از خصوصیات آثار این هنرمندان است. هنرمندان با نامگذاری آثار خود موجب برقراری ارتباط میان «مخاطب» و «اثر» شده‌اند و در اکثر آثار ضدیت روح بشری با جنگ مشاهده می‌شود. هنرمندان این آثار، خسته از جنگ‌زدگی و دل‌مرده از خشونت سعی دارند در لایه پنهان نهیبی بزنند به انسان درگیرشده در زندگی روزمره، و پیام صلح و انسان‌دوستی را قرائت کنند، اما نه به گونه‌ای که بدل به شعار‌زدگی شود.
انسان‌مداری، محور اصلی هنرمندان
نمایشگاه حاضر شامل 40 مجموعه‌اثر است. عنوان نمایشگاه «سیبل سرخ» برگرفته از اثری چیدمانی از هنرمند طراح «فرهاد علی‌اکبری گاوزن» است که در توضیح آن بیان می‌گوید: «نام این اثر در ابتدا «اتاق سرخ» بود که در آتلیه شخصی خودم اجرا و عکس آن در نمایشگاه ارایه شده است. برای طراحی این چیدمان از افرادی دعوت کردیم که به حالت مُرده بر زمین دراز کشیده و ما حالت شکل‌گرفته در زمین را با رنگ سرخ پر می‌کردیم.» او ادامه داد: «این کار را به صورت متوالی انجام دادیم تا جایی که تمام اتاق پر از نقش انسان‌هایی شد که به حالت مرده روی زمین افتاده‌اند و این گونه اتاق سرخ خلق شد.» «فرهاد علی‌اکبری‌گاوزن» مسئول برگزاری گالری سیبل سرخ، انگیزه و هدف این نمایشگاه را ریشه در دغدغه هنرمندانی می‌داند که انسان‌مداری، محور اصلی زندگی‌شان است و آثارشان نیز بیانگر همین موضع است. او معتقد است: «این نمایشگاه برای مردم بی‌دفاع غزه، عراق و سوریه است، اما دقیقا با حول این محوریت شکل نگرفته است.»
او می‌افزاید: «مدت‌هاست که هنرمندان این مجموعه دغدغه ذهنی‌شان مسأله جنگ است. در سال‌های طولانی بر پایه این موضوع کار کردند. سال‌ها در خانه طراحی هنر در کنار هم به خلق آثار با این مضمون پرداخته‌اند و جنگ اخیر نهیبی دیگر بر ذهن هنرمندان این مجموعه بود تا برای چندمین‌بار پرچم اعتراض برافشانند و با آثارشان به دفاع از مظلومیت مردم بی‌گناه جنگ‌زده برخیزند.»
جنگ ،سوژه‌ای در میان همه زیبایی‌های طبیعت
«محدثه ابوالحسن» یکی از شش هنرمندی است که به خلق چنین آثاری پرداخته است. او متولد 1359 است و از‌سال 80 فعالیت خود را به صورت جدی آغاز کرده است. هنرمندی که سعی بر خلق آثاری آشفته دارد، اما برخلاف تصور عام این پریشانی برای او نماد زشتی و پلیدی نیست بلکه نماد انسان‌هایی است که متفاوت از انسان‌ها گرفتار عادت شده‌اند و آشفته از طبیعتی هستند که آرامش ذاتی خود را در خشونت شکل‌گرفته درجهان امروز گم کرده است. او در مورد آثارش می‌گوید: «الان نوع دیگر به طراحی نگاه می‌کنم. آنچه من در زندگی مدرن و معاصر می‌بینم خشونت، جنگ و انفجار است. کارهای من از حفره‌هایی درست شده که از درون یک انسان برگرفته است. من کارهایم را لایه لایه می‌سازم و بعد شروع به تخریب می‌کنم که برگرفته از زندگی معاصر ماست، یعنی بعد از شکل‌گیری با خشونت به تخریب کشیده می‌شود. این مسیری است که در زندگی معاصر طی می‌شود.» او معتقد است: «جنگ موضوع امروز ماست و چه ناگوار که در میان این همه زیبایی در طبیعت در عصر ما سوژه محوری بحث‌های آدم‌ها جنگ باشد.»
عروسک در جنگ
«محمدرضا عباسی» هنرمند دیگری است که محوریت کارهایش انسان است. او 17سال سابقه طراحی دارد، تکنیکش هم مشخص است. انسان موضوع اصلی کار اوست. استفاده از عناصر اغراق‌آمیز در فضای کار او قابل مشاهده است. عروسک سمبل و نماد آثار اوست که در هر اثر یک کارکرد دارد. در یک جا عروسک سوخته می‌شود، در یک جا اسیر هیولا می‌شود و در یک جای دیگر پناهگاه.
در بخش دیگری از نمایشگاه، آثاری با طراحی مداد روی مقوا می‌بینیم. آثاری از «امین تیمار»، هنرمند 31ساله که درباره آثارش می‌گوید: «به صورت متعارف کار نمی‌کنم. استفاده از تکنیک مداد روی مقوا، کندن، سوختن، پاره کردن از ویژگی‌های آثار اوست.» او ادامه می‌دهد: «سعی دارم به بیان خشونتی که در دنیای امروز دیده می‌شود بپردازم.»
اشیا برای نقد اشیا
یکی دیگر از هنرمندان این نمایشگاه «حسین طادی» است. او متولد 1363 است. این اولین تجربه او با یک نهاد سازمانی است. طادی، دلیل همکاری با جمعیت هلال‌احمر را اهداف بشردوستانه جمعیت هلال‌احمر می‌داند و درباره آثار خود می‌گوید: «در آثارم به صورت مستقیم به مسأله نمی‌پردازم. بلکه سعی کرده‌ام به صورت غیر‌مستقیم مسأله شکل‌گرفته در ذهنم را نقد کنم.» او با تأکید بر این‌که در کارهای خود از اشیا برای نقد اشیا استفاده کرده‌ام، می‌گوید: «خنجر، خشاب کُلت و فشنگ انتهای خمپاره در آثارم کارکرد اصلی خود را از دست داده‌اند و خود به ابزاری تبدیل شده‌اند برای نقد جنگ.»
تاثیرپذیری از جنگ
«مهدی دندی» متولد 1366 نزدیک به 8سال به صورت جدی فعالیت می‌کند. حوزه فعالیت او جنگ و صلح است. «دندی» براین باور است که جنگ مسأله امروز جهان ماست. او می‌گوید: «ما امروز بیشتر اخباری که در پیرامون خود می‌شنویم اخبار جنگ است و مسلما این اخبار بر انسان تأثیر می‌گذارد. هنرمند نیز با توجه به تاثیرپذیری از این حادثه به خلق اثر می‌پردازد. یک نقاش با طرحش، یک آهنگساز با موسیقی‌اش و یک کارگردان با فیلم خود.» او ادامه می‌دهد: «هنرمند برگرفته از مساله‌ای که در ذهن دارد، هنر خود را خلق می‌کند. آثار من نیز برگرفته از تاثیرپذیری من از جنگ است؛ استفاده از علایم و نمادهای جنگ مانند رنگ خون، زخم و پانسمان از ویژگی‌های آثار من است. دود و خاکستر نماد آن چیزی است که در پایان جنگ می‌ماند.»
«سیبل سرخ» نمایشگاهی است که اشاره به روزگاری دارد که انسان سیبل خشونت و ظلم قرار گرفته است. سرخ کنایه از خون است، مایه حیاتی که در تن هر جانداری جریان دارد و با کوچک‌ترین خراش یا زخمی قابل دیدن است. از میان زخم‌هایی که تا‌کنون بر تن ایجاد شده است هیچ زخمی نتوانسته است عمیق‌تر از زخمی باشد که با گلوله ایجاد می‌شود. سیبل سرخ با نشان دادن مرگ، انسان را به زندگی دعوت می‌کند و خون نماد جریان‌دهی به زندگی است.»
نمایشگاه با آثاری رمز‌آلود که نیاز به رمزگشایی بازدید‌کننده را می‌طلبد. بیننده و مخاطب باید تاملی بیش از یک نگاه گذرا داشته باشد و همین عامل، دلیلی بر شلوغی و استقبال هنردوستانی است که در هفته دوم شهریور گالری صلح را برای بازدید انتخاب می‌کنند.
این نمایشگاه که در پی جنگ‌های اخیر در خاورمیانه، با هدف دفاع از مردم بی‌گناه غزه، عراق و سوریه برپا شده، تا 30 شهریور میزبان هنردوستانی است که به دنبال نهیبی به دنیای خشونت‌طلب عصر ما هستند.