استان قم در زمینه تولید دمپایی و کفش ماشینی رتبه اول را در کشور دارد ولی متاسفانه طی سالهای اخیر بیتوجهی به این صنعت موجب ایجاد رکود و دلسردی تولیدکنندگان شده است.
به گزارش مهر، استان قم قطب تولید کفش و دمپایی ماشینی در کشور است، تولیدکنندگان این استان در سال 92 بالغ بر 45میلیون دلار صادرات این محصول به خارج از کشور را تنها از گمرک استان قم داشتند و 50میلیون دلار نیز از گمرک سایر استانها به خارج از کشور صادر شده است.
این صنعت با تولید سالانه بالغ بر 100میلیون جفت کفش ماشینی توانسته 3 تا 5 هزار اشتغالزایی مستقیم و بالغ بر 20هزار اشتغالزایی خانگی را در استان ایجاد کند.
نزدیک به 250 واحد تولیدی در این زمینه در قم وجود دارد که نزدیک به 80درصد این واحدها درحال حاضر اقدام به تولید کفش و دمپایی ماشینی میکنند. عمده محصولات تولیدی نیز به کشورهای عراق، افغانستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان صادر میشود.
متاسفانه با توجه به تحولات اخیر منطقه بهخصوص در کشور عراق و از سویی دیگر بالا بودن هزینه تبلیغات برای بازاریابی و معرفی محصولات به بازارهای جدید و همچنین عدم توجه مسئولان به تولیدکنندگان این صنعت طی چند سال اخیر و بهخصوص در سالجاری بازار راکدی را تجربه میکند، بازاری که موجب شده تا برخی از تولیدکنندگان نهتنها تولیدات را کاهش دهند بلکه برخی از آنان با فروش دستگاهها و تجهیزات راه خروج از تولید را انتخاب کردهاند و این درحالی است که رقم صادرات این محصول نشان میدهد که توجه به آن میتواند ارزآوری خوبی را برای کشور داشته باشد.
محسن انارکی یکی از تولیدکنندگان کفش ماشینی و دمپایی در قم است که به گفته خودش 20سال است که در فروشندگی و تولید کفش فعالیت میکند. تولید کفش ماشینی را صنعت اول قم معرفی و میگوید: بازار این صنعت این روزها دچار رکود است.
این تولیدکننده کاهش قدرت خرید داخل کشور، همچنین افزایش هزینههای تولید را ازجمله عواملی عنوان کرد که در رکود صنعت کفش قم تاثیرات منفی داشته است.
وی به عدم اختصاص یارانه به صنعت تولید کفش ماشینی اشاره کرد و درعینحال از افزایش قیمت حاملهای انرژی به چند برابر قیمتهای گذشته خبر داد.
انارکی با بیان اینکه هزینههای تولید پس از هدفمندی یارانهها بیش از 200درصد افزایش یافته با ذکر مثالی در این زمینه گفت: در سال 90 مزد کارگران روزانه 17هزار تومان بود که این رقم در سال جاری به روزانه 50هزار تومان افزایش یافته و از سویی دیگر افزایش قیمت اجاره، آب ، برق وگاز را نیز باید در نظر گرفت که این امر موجب افزایش چند برابری هزینههای تولید و ایجاد مشکل برای تولیدکنندگان شده است. وی ادامه داد: برخی از تولیدکنندگان طی سالهای اخیر با توجه به وضع موجود اقدام به فروش دستگاههای خود کرده و از این صنعت خداحافظی کردهاند. عباس انارکی نیز در تولید و صادرات دمپایی و کفش ماشینی فعال است. وی نیز مانند همکار خود از رکود بازار کفش سخن میگوید.
وی که در زمینه صادرات نیز فعالیت دارد درباره دست رفتن برخی از بازارهای هدف خارج از کشور سخن میگوید.
انارکی ورود برخی از کشورها همچون ترکیه به بازار دمپایی و کفش ماشینی و برخی از تحولات اخیر منطقه را تأثیرگذار بر کاهش صادرات توصیف میکند.
وی در این زمینه میگوید: کشور ترکیه اگرچه از لحاظ کیفیت قادر به رقابت با محصولات ایرانی نیست اما به دلیل تنوع فراوانی که در تولید دمپایی و کفش ماشینی دارد توانسته قسمتی از بازار را در اختیار بگیرد.
این تولیدکننده با تأکید بر اینکه تولیدکنندگان داخل کشور باید به شناخت بازارهای هدف و به روزآوری تولیدات خود توجه کنند، ادامه داد: تولیدکنندگان کشور ترکیه برخی از مواقع هر 10 روز مدل تولیدات خود را تغییر میدهند.
وی ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، عراق و افغانستان را ازجمله بازار محصولات دمپایی و کفش ماشینی ایران معرفی کرده و میگوید: به علت مشکلات اخیر که در کشور عراق رخ داده و ورود برخی از تولیدکنندگان افغانستان به تولید کفش بازار این دو کشور نیز بر تولیدات ایرانی تأثیر گذاشته و بازاریابی و تبلیغات نیز یکی از مسائل عمده است که مورد غفلت برخی از تولیدکنندگان ایرانی قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه ما باید به بازارهایی فراتر از منطقه همچون بازار آفریقا نیز توجه کنیم، گفت: متاسفانه این امر مورد بیتوجهی واقع شده و بازار کفش و دمپایی ماشینی با توجه به مشکلات پیش رو به رکود رفته است.
وی درعینحال کمتوجهیهای داخلی را نیز از دیگر دلایل رکود بازار این صنعت میداند و دراینباره میگوید: چند برابر شدن هزینههای تولید و از سویی دیگر افزایش بیرویه قیمتها و عدم پرداخت یارانه به بخش تولید موجب ضربه خوردن این صنعت شده است.
انارکی که دو سال بهعنوان صادرکننده نمونه استان قم انتخاب شده است، میگوید: برای دریافت یارانه تلاشی نکرده است زیرا تجربه دیگر هم صنفها و تولیدکنندگان نشان داده که رفتن به دنبال دریافت تلاشی بیهوده بوده و تنها وقت وی در این زمینه تلف میشده است.
وی نیز از دست کشیدن برخی همکاران خود از تولید خبر میدهد که به علت به صرفه نبودن و مشکلات پیش رو ترجیح دادهاند تولید را رها و با فروش دستگاهها سرمایه خود را در محلی دیگر هزینه کنند.
نایبرئیس انجمن کفش ماشینی قم دراینباره درد دلهای فراوانی را بازگو میکند. نکتهای که بارها در گفتههای خود بدان اشاره داشته و میگوید: سخنانی برای عدم توجه به تولیدکنندگان این صنعت دارد که گفتن آن شاید زمان بسیار زیادی را لازم داشته باشد.
مصطفی کرمانی که به گفته خودش هنوز جایزه صادراتی سال 89 خود را دریافت نکرده است، حذف جایزه صادراتی را ضربه بزرگی به این صنعت دانست و گفت: با توجه به طرح هدفمندی یارانهها و عدم پرداخت یارانه به بخش تولید و چند برابر شدن هزینههای تولید جایزه صادراتی میتوانست حداقل بخشی از این هزینهها را جبران کند که متاسفانه حذف شد درحالیکه کشور ترکیه که طی سالهای اخیر وارد بازار رقابت شده جوایز صادراتی خوبی را برای تولیدکنندگان خود در نظر گرفته است.
وی مالیات بر ارزش افزوده و دریافت آن از بخش تولید را یکی دیگر از مشکلات عنوان میکند و در این زمینه میگوید: باید در روند تولیدات خود و هنگامی که هنوز وارد مرحله فروش نشده مالیات ارزش افزوده را پرداخت کند و این درحالی است که هنوز وارد بازار فروش نشده و هزینهای است که بر بخش تولید تحمیل میشود.
وی که به 3 برابر شدن هزینههای تولید و افزایش قیمت حاملهای انرژی نیز اشاره کرده و از عدم پرداخت یارانه گلهمند است، میگوید: چند برابر شدن چرخه تولید درحالی است که افزایش قیمت دمپایی و کفش ماشینی در بازار به اندازه افزایش قیمت چرخه تولید نبوده است.
وی ادامه داد از ابتدای سال تاکنون مواد پتروشیمی که ساخت داخل است با 30درصد افزایش قیمت مواجه شده و این درحالی است که برخی از موادی را که از خارج وارد میکند طی 2 سال اخیر با قیمتی ثابت خریداری کرده و برای وی بسیار تعجب انگیز است که چرا روند افزایش قیمت تولیدات پتروشیمی داخل کشور با چنین سرعتی در افزایش قیمتها مواجه است.
کرمانی نیز یافتن بازارهای جدید و توجه مسئولان به این صنعت را راه نجاتی برای خروج از رکود در این صنعت میداند.