| اصغرکیهان نیا | روانشناس |
پرخاشگری به شکلهای فعال و منفعل و به ۲ صورت کلامی و غیرکلامی خود را نشان میدهد، در این میان ترس از بیکاری، اتفاقات روزمره و درگیری با دیگران موجب خشم پنهان میشود و گاهی خود را با گریه و پرتاب اشیا نشان میدهد.
خشونت عوامل متعددی دارد که در چند جمله نمیتوان به آن پاسخ داد. فروید معتقد است خشونت ویرانکننده زندگی است و با دو صفت درشتگویی و تندخویی آن را تعبیر میکنیم. یعنی خشونت، ضرب و شتم نیست و گاهی تمسخر، تحقیر و مجازات نیز جزء خشونت ها محسوب میشود.
برخی مدیران آمرانه معتقدند که به دلیل افزایش سن، تجربه و تحصیلاتی که دارند دیگران باید از آنها حرفشنوی داشته باشند بنابراین به یکطرفهگویی میپردازند.
متأسفانه این رفتار در روابط بین فردی اثر سوئی میگذارد مثلاً فرزندان تا 14 سالگی میتوانند از دستورات والدین بی چون و چرا اطاعت کنند اما بعد از آن ممکن است عصیان کنند و مقابل آنها بایستند.
انسانها یکسری خشمهای پنهان مانند ترس از بیکاری، اتفاقات روزمره و درگیری با دیگران در مغزشان دارند و وقتی با فردی جدید یا موقعیتی تازه مواجه میشوند خشم پنهان خود را با گریه، پرتاب کردن اشیاء و رفتارهای کودکانه بیرون میریزند زیرا احساس میکنند با این روش به آرامش میرسند.
در این مواقع فرد به دلیل خشم زیاد کنترل زبانش را از دست میدهد. مولانا میگوید که ای زبان هم رنج بیپایان تویی، ای زبان هم گنج بیپایان تویی یعنی میتوان پرده را به شرط کنترل کردن زبان با خود همراه داشت.
بعضی از افراد با مجازات اقتصادی و ندادن پول خشم خود را بروز میدهند برخی دیگر افراد را از محبت خود محروم میکنند یا اجازه نمیدهند آنها فعالیت مورد علاقهشان را نشان دهند این رفتارها به پنهانکاری منجر میشود و صمیمیت را بین اعضای خانواده از بین میبرد.
این افراد معتقدند که به دلیل عادت کردن به رفتارهای پرخشونت نمیتوانند با شیوه دیگری با موقعیتها روبهرو شوند و با راهانداختن سر و صدا کار خود را پیش میبرند.
نمیتوان به آدمها گفت خشم خود را کنترل کنید اما باید کاری کنید میزان صمیمت خود را بالا ببرند. وقتی پای علاقه به میان آید کسانی که دوستشان داریم را کمتر مورد خشونت قرار میدهیم. نوشیدن آب خنک و ترک محلی که در آن خشونت انجام شده است راهکاری سنتی اما موثر است. همیشه باید به این نکته فکر کنیم که بعد از عصبانیت و خشم ممکن است پشیمان شویم و خود را سرزنش کنیم که چرا دیگران را رنجاندهایم.
به مجرد اینکه با فرد خشمگین مواجه شدیم باید در مقابل او سکوت کنیم اما سکوت ما معنای بیاعتنایی ندهد. اجازه دهیم خشم خود را تخلیه کند و 3 تا 5 دقیقه او را تحمل کنیم این رفتار موجب میشود تا او علاوه بر تخلیه هیجانی، تخلیه اطلاعاتی نیز شود و بدانیم که موضوع از چه قرار است.
متأسفانه در اغلب محاورات طرف مقابل مکان را ترک میکند اما این ترک ناشی از قهر و بیاعتنایی است که این موضوع میتواند خشم طرف مقابل را بیشتر کند. باید بدانیم خشم گاهی ناشی از ترسی است که فرد از موقعیت اجتماعی خود دارد.