شهروند| وضع تحصیلی دانشآموزان دیرآموز از سال آینده در دستورکار سازمان آموزشوپرورش استثنایی قرار میگیرد. این خبری است که رئیس این سازمان دیروز اعلام کرد. او خبرهای دیگری هم داشت ازجمله اینکه 60درصد کلاس اولیها در مدارس استثنایی دندان پوسیده دارند. دانشآموزان تک معلولیتی یا چند معلولیتی جزو گروههای کمتر شناخته شده در جامعه ایران هستند که آموزشوپرورش آنها به صورت تخصصی و با شرایطی متفاوت از دانشآموزان عادی دنبال میشود. دیروز رئیس سازمان آموزشوپرورش استثنایی درباره شرایط تحصیل و برنامههای این سازمان برای حمایت از این کودکان گفت. «مجید قدمی» که به مناسبت روز جهانی معلولان در یک نشست خبری پاسخگوی خبرنگاران بود، با تأکید بر اینکه ایجاد فرصت برابر تحصیل برای همه افراد و رویکرد فراگیرسازی زمینه تحصیل و شناسایی همه مخاطبان سازمان از برنامههای اولویتدار آموزشوپرورش است، آمار دانشآموزان استثنایی کشور را 127هزارو950نفر اعلام کرد و گفت: «54هزار به صورت تلفیقی فراگیر و 73هزار نفر در مدارس خاص سازمان آموزشوپرورش استثنایی تحصیل میکنند که بیشترین جمعیت دانشآموزی درحوزه آموزشوپرورش آسیبدیده ذهنی است. رئیس سازمان آموزشوپرورش استثنایی از فعالیت 400 مرکز دولتی و 60 مرکز غیردولتی ویژه اختلالات یادگیری در سال تحصیلی جاری خبر داد و افزود: براساس استانداردهای جهانی 10 تا 15درصد دانشآموزان با نوعی از اختلالات یادگیری مواجه هستند که درنظر داریم برای هر منطقه آموزشی حداقل یک مرکز ویژه به صورت تعاونی در سالهای آینده راهاندازی کنیم. او گفت: با همکاری وزارت تعاون، این تعاونیها راهاندازی خواهند شد و از طریق دریافت مجوز، آنها را فعال خواهیم کرد. هیأتامنای این تعاونیها، اولیای دانشآموزان هستند. اعلام نتایج طرح سنجش سلامت در تابستان امسال از دیگر بخشهای نشست خبری دیروز بود. در این طرح یکمیلیون و200هزار نوآموز مورد ارزیابی قرار گرفتند که 51درصد پسر، 49درصد دختر، 91درصد راست دست، 9درصد چپدست و 6/8درصد اولیا بیسواد، 4درصد دانشآموز چاق، 13درصد دارای اضافه وزن و 60درصد دانشآموزان دارای حداقل یک دندان پوسیده بودند. بالابودن آمار پوسیدگی دندان در کلاس اولیهای مدارس استثنایی کشور به گفته «قدمی» چیزی درحد یک فاجعه است و باید در مورد آن نگران بود.
کلاسهای درس در آستانه بیمعلمی
«مجید قدمی» در نشست خبری دیروز یکی از مشکلات مهم مدارس استثنایی را کمبود نیروی انسانی متخصص دانست و گفت: بسیاری از معلمانی که اکنون در مدارس استثنایی تدریس میکنند، در سن بازنشستگی هستند. با سونامی بازنشستگی روبهرو هستیم و امسال و سال آینده ۸۰۰نفر بازنشسته میشوند درصورتی که سهمیه ما از استخدام آموزشوپرورش ۱۲۵نفر است. تعداد محدودی نیز سال آینده از دانشگاه فرهنگیان فارغالتحصیل میشوند. با هماهنگی وزیر آموزشوپرورش، از معاون راهبردی رئیسجمهوری درخواست ۸۰۰ ردیف استخدام کردهایم تا با برگزاری آزمون، لیسانسههای متخصص جذب کنیم. ناگزیر هستیم مجوز استخدام را دریافت کنیم تا کلاسها بدون معلم نماند. به گفته قدمی، یکی از نکات مهم در ارتباط با آموزش کودکان استثنایی این است که آنها باید در کلاسهایی با تراکم محدود (تک معلولیتی باید 6نفره و دو معلولیتی، سه نفره) درس بخوانند درحالی که اگر بحث کمبود نیروی انسانی مطرح باشد، راهی نیست جز اینکه تراکم کلاسهای درس افزایش یابد. «قدمی» همچنین درباره ارایه تسهیلات به معلمان مدارس استثنایی گفت: «قانونگذاران برای همکاران ما مزایایی درنظر گرفتهاند که هرسال ضریب 1.2درصد میگیرد. ۲۵سال سابقه همکاران ما ۳۰سال درنظر گرفته میشود. به دنبال این هستیم تا شرایط مادی بیشتری را فراهم کنیم و نظام جامع مدارس استثنایی کشور در مرحله تدوین است تا ضمن ارتقای کیفیت این مدارس، شرایط مادی معلمان نیز بهبود یابد.» به گفته او، درمحاسبه سنوات خدمت با ضریب 1.2درصد، اشکالاتی از سال ۸۶ تا ۹۱ ایجاد شد: «ما مشکلات سال ۸۶ تا ۸۷ را حل کردیم و احکام درحال صادرشدن است. همچنین درحال بررسی محاسبه سنوات سال ۸۷ تا ۹۱ هستیم تا به همکاران بدهیم.» قدمی دیروز همچنین از واریز 25هزارتومانی سرانه دانشآموزی به حساب مدارس خاصی در شروع سال تحصیلی خبر داد و افزود: این تخصیص به مدارس از جهت واریز سرانه منحصربهفرد است و امید است با فعالسازی تعاونیهای دانشآموزی بتوانیم شرایط اشتغال و ایجاد بازار کار دانشآموزان با نیاز ویژه را فراهم کنیم که در مرحله تدوین و تصویب اساسنامه آن هستیم. او ارایه خدمات حمایتی از دانشآموزان با نیازهای ویژه را جایگزین طرح معطل مانده «آتیه» در سالهای اخیر آموزشوپرورش استثنایی عنوان کرد و افزود: «در سال تحصیلی جاری درنظر داریم برای 97 دانشآموز آسیبدیده شنوایی با کمک خیرین کاشت حلزون را انجام دهیم تا آنها بتوانند مانند دانشآموزان دیگر در مدارس عادی تحصیل کنند.» رئیس سازمان آموزشوپرورش استثنایی اضافه کرد: «پرداخت هزینههای دارویی مستمر، پرداخت جراحیهای ضروری، تهیه سمعک و ویلچر و مراکز برای دانشآموزان از دیگر خدماتی است که سازمان آموزشوپرورش استثنایی در سال تحصیلی جاری در قالب طرح حمایتی از دانشآموزان ارایه میکند.» به گفته او، در طرح سنجش سلامت نوآموزان 6هزارو739نفر به مدارس خاص استثنایی و 29هزارو806 دانشآموز نیز دیرآموز تشخصیص داده شدند و به مدارس عادی هدایت شدند و سازمان آموزشوپرورش استثنایی با رصد شرایط تحصیل دانشآموزان دیرآموز میتواند سهم این دانشآموزان را در میزان افت تحصیلی دوره ابتدایی رصد کند. رئیس سازمان آموزشوپرورش استثنایی با اشاره به دانشآموزان دیرآموز گفت: دیرآموزان کسانی هستند که ۱۵ نمره هوشی از افراد عادی پایینتر دارند و ۱۵ نمره هوشی بالاتر از دانشآموزان استثنایی هستند که در مدارس عادی تحصیل میکنند. برای سال آینده بهطور ویژه این دانشآموزان را رصد خواهیم کرد و با قاطعیت خواهیم گفت چند درصد از آنان افت تحصیلی دارند. همچنین تعداد ۲۹هزارو۸۰۶ دانشآموز دیرآموز وجود دارد.
تغییر نام سازمان آموزش و پرورش استثنایی
در نشست خبری دیروز، موضوعات دیگری هم مطرح شد ازجمله اینکه پیشنهاداتی برای تغییر نام سازمان آموزشوپرورش استثنایی هست. به گفته قدمی، اقداماتی آغاز شده تا نام این سازمان به سازمان «آموزشوپرورش دانشآموزان با نیاز ویژه» تغییر یابد.
در ادامه نشست دیروز رئیس سازمان آموزشوپرورش استثنایی در پاسخ به این پرسش که آیا طرح «آتیه» و پرداخت مستمری ادامه خواهد داشت، گفت: طرح «آتیه» درگذشته اجرا شد اما دیگر اجرا نمیشود و طرح حمایتی را برای دانشآموزان به جای این طرح پیشبینی کردهایم که عمدتا برای بخش محروم هستند و کسانی که نیازهای توانبخشی دارند؛ بنابراین رویکرد آتیه را به سمت ارایه خدمات توانبخشی و جراحی بردهایم. اولویت ما برای ارایه خدمات، نوآموزان ورود به دبستان هستند که ۹۷نفر نیاز به کاشت حلزون دارند، شناسایی شدهاند تا بتوانند در مدارس عادی تحصیل کنند. به گفته او،اسامی افرادی که نیاز به استفاده داروی مستمر دارند، تنظیم شده تا بهطور ثابت هزینه دارویی آنها پرداخت شود. همچنین اگر جراحی ضروری نیز داشته باشند، میتوانند از کمک هزینههای لازم استفاده کنند. او تأکید کرد که تهیه سمعک، ویلچر و کاشت حلزون با اولویت مناطق محروم انجام میگیرد و امسال بالغ بر 3میلیارد تومان اعتبار برای این موضوع تخصیص داده شده است. به گفته رئیس سازمان آموزشوپرورش استثنایی کشور، افراد با نیازهای ویژه باید یک مدیریت از لحظه تولد تا مرگ را داشته باشند و یک ارگان، مسائل را آسیبشناسی کند. قانون 3درصد اشتغال معلولان، توصیهای است؛ درحالی که باید ردیف استخدام در دستگاهها برای معلولان جدا گذاشته شود. قدمی با بیان اینکه بیش از ۲۰۰نفر از دانشآموزان با نیازهای ویژه رتبه دو رقمی در کنکور را داشتهاند، افزود: «اما آنان با مدارک تحصیلی بالا درجامعه بیکار هستند. باید یک ارگان پای کار آید و دقیق، مسائل را بررسی کند. البته سازمان ما مدعی است که درخصوص افراد با نیاز ویژه، خوب عمل کرده است؛ بهطوری که با کمک شهرداری و دولت، توانستهایم سرویس رایگان به دانشآموزان ارایه دهیم که اعتبار آن سالانه ۳۴میلیارد تومان است.» او درباره همیار دانشآموزان استثنایی نیز بیان کرد: «تعداد ۱۹۰۰ دانشآموز مشکل جسمی- حرکتی دارند و توانستهایم از بخش صرفهجویی اعتبارات، رقمی را به مدارس دهیم تا افراد را به صورت حقالزحمهای برای جابهجایی آنان جذب کنند، این درحالی است که برای سال آینده اعتباری برای این موضوع پیشبینی خواهیم کرد.» رئیس سازمان آموزشوپرورش استثنایی یادآور شد: تعداد ۳۸۰۰ دانشآموز بیسرپرست با نیازهای ویژه وجود دارد که در ارایه خدمات و توانبخشی در اولویت
هستند.