شهروند| ترافیک خیابان منتهی به سالن اجلاس سران در منطقه ولنجک تهران برای همه خستهکننده شده بود. برخی ترجیح میدادند از ابتدای خیابان بقیه مسیر تا در ورودی را پیاده بروند. مراسم رونمایی ازمدل قراردادهای جدید نفتی IPC بسیار شلوغتر ازحد تصور بود. 137 شرکت خارجی از 45 کشور جهان روز گذشته هیاتهای خود را به این کنفرانس فرستاده بودند. این درحالی بود که طی روزهای قبل 30 کشور برای حضور دراین کنفرانس اعلام آمادگی کرده بودند، اما تعداد شرکتهای شرکتکننده دراین کنفرانس از استقبال قابل توجه خارجیها حکایت میکرد تا درکنار یکدیگر هدفگذاری جذب 25میلیارد دلار سرمایه خارجی را در پروژههای نفت و گاز ایران محقق کند. در ابتدا قرار بود این رونمایی در لندن و سپس درتهران انجام شود، اما با تغییراتی که درنحوه رونمایی از این قراردادها اعمال شد، رونمایی اولیه از قراردادهای نفتی درتهران انجام شد و پس از آن قرار است در بهمنماه امسال لندن میزبان کنفرانس دیگری برای قراردادهای نفتی جدید ایران باشد. رونمایی از این قراردادها در آستانه لغوشدن تحریمها، شرکتهای بسیاری را به آغاز فعالیت دوباره درایران راغب کرده است. باتوجه به کاهش قیمت نفت و انبوه ذخایر«ایران بدون تحریم» سرمایهگذاری جذابی است که به راحتی نمیتوان از آن گذشت. بهخصوص آنکه فرصتهایی در همه بخشها وجود دارد. شل، توتال، انی، لوک اویل، وینترشال، سینوپک، کوگاز، دی ان او، تره وی، وود ساید، پتروناس، پرتامینو اندونزی، پیجیاس سی ازجمله شرکتهایی هستند که در این کنفرانس 2روزه شرکت کردهاند.
قراردادهای نفتی وسیلهای
برای ترمیم روابط با جهان
در آغاز این کنفرانس «سیدمهدی حسینی» رئیس کمیته بازنگری قراردادهای نفتی با اشاره به اینکه پس از روی کارآمدن دولت یازدهم و با امید لغو تحریمها کمیتهای برای بازنگری قراردادهای نفتی در وزارت نفت تشکیل شد، مهمترین اهداف کنفرانس تهران را گردهمایی شرکتهای داخلی و بینالمللی و توسعه ظرفیت موجود در بخش نفت و گاز ایران عنوان کرد. وی گفت: در این گردهمایی علاوه برآشنایی بیشتر با مدل جدید قراردادهای پروژههای بالادستی صنعت نفت و گاز ایران، فرصتهای سرمایهگذاری در بخشهای نفت و گاز ایران و تواناییهای فنی داخلی ایران تشریح میشود. او در ادامه افزود: مسئولیت بینالمللی، الزامهای اقتصادی و گسترش بازار و اثربخشی بینالمللی از ضروریات توسعه ظرفیت موجود در بخش نفت و گاز ایران است.
وی انتقال فناوریهای پیشرفته و اثباتشده و بومیسازی آنها، جذب اعتبار و سرمایههای لازم برای توسعه و ارتقای ظرفیتها دربخشهای نفت و گاز و بینالمللی کردن ظرفیتهای داخلی را از اهداف تدوین و معرفی مدل جدید قراردادهای نفتی عنوان کرد و افزود: مدل جدید قراردادهای نفتی وسیلهای برای ترمیم روابط با جهان صنعتی است.
تحریم نفت به ضرر مصرفکننده است
پس از سیدمهدی حسینی، «بیژن زنگنه» وزیر نفت کشورمان طی سخنانی اصول مهم برنامههای آتی وزارت نفت را تشریح کرد و گفت: گسترش اکتشاف، بالابردن ظرفیت تولید نفت و گاز، افزایش مستمر ضریب بازیافت از مخازن، ارتقای فناوریهای ملی و تقویت ظرفیتهای ایرانی غیردولتی برای حضور در فعالیتهای صنعت نفت، 5 اصل مهم حاکم بر برنامههای وزارت نفت خواهد بود. اکنون زمان مناسبی است که تحریمهای ستمگرانه علیه ایران برداشته و یکبار دیگر ثابت شود تحریمها علیه جریان نفت به ضرر مصرفکننده و تولیدکننده است و نفت را نباید با نگرش سیاسی مورد تهدید و تحریم قرار داد.
٧٠درصد نفت و گاز قابل استحصال
به تولید نرسیده است
«رکنالدین جوادی» مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز در ادامه این کنفرانس با اشاره به ٣٤٥میلیارد بشکه ذخایر نفت و گاز قابل استحصال درکشورمان بهعنوان بزرگترین دارنده منابع نفت و گاز جهان گفت: در این کنفرانس تلاش میشود سوالات و ابهاماتی که برای حاضران در زمینه قراردادهای جدید مطرح است، توضیح داده شده و موشکافی شود و همکاران در وزارت نفت آمادگی دارند پیشنهادهای اصلاحی را بشنوند، به بحث بگذارند و درنهایت آنها را جمع بندی کنند تا مجموعه این موارد در تکمیل و شفافسازی و اصلاح قراردادها به کار گرفته شود. او افزود: براساس قانون از سهم هر قرارداد 51درصد باید به شرکت ایرانی، تولید ایرانی و نیروی ایرانی داده شود. این درحالی است که هماکنون سهم ساخت داخل بالای 68درصد تاکنون تحقق یافته است. برهمین اساس ما از شرکتهای طرف قرارداد میخواهیم که سهم ساخت داخل را از حداقل 70درصد آغاز کنند و آن را به 80درصد برسانند.
حاشیههای اجلاس و استقبال اروپاییها
درحاشیه رونمایی از قراردادهای جدیدIPC صنعت نفت ایران، «رضا پدیدار» رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران سرمایهگذاری در ایران را بسیار جذاب خواند. او درباره میزان استقبال شرکتهای خارجی از کنفرانس IPC به «شهروند» گفت: بیشترین میزان استقبال از کنفرانس ازسوی شرکتهایی انجام شده که در اتحادیه اروپا فعالیت میکنند. دراین کنفرانس بالاترین استقبال ازسوی شرکتهایی از آلمان، فرانسه و ایتالیا صورت گرفته است و کشورهای اسکاندیناوی، انگلیس، اسپانیا و یونان از نظر استقبال در رتبههای بعدی قرار میگیرند. همچنین کشورهای دیگری مانند ژاپن، کره و چین استقبال خوبی از این کنفرانس کردهاند.
پدیدار در پاسخ به این سوال که همکاری با چه کشورهایی به سود ماست، به «شهروند» گفت: امروز دستاوردهای بشر بهطور متناسب توزیع شده است. یعنی اگر فناوری خاصی مورد نظرتان باشد، در هر نقطهای از جهان میتوانید آن را بیابید. بنابراین نمیتوان بهطور دقیق گفت که همکاری با کشور یا شرکت خاص به سود ماست. برد ما انتخاب مناسب برای کار مناسب است. دوم عملیکردن به تعهدات و سوم بحث نظارت مداوم است. درصورتی که این نظارت باشد، تفاوتی نمیکند از کدام کشور سرمایهگذار در ایران همکاری کند. رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران همچنین درجمع خبرنگاران گفت: بهدلیل کاهش قیمت نفت هزینه سرمایهگذاری درکشورهای تولیدکننده بسیار کاهش یافته است. همین امر ظرفیت اجرای عملیات و ساخت درکشورهای تولیدکننده نفت وگاز را افزایش داد و باعث شد ظرفیت شرکتها آزاد شود. او با اشاره به فرصتسازی کنونی در صنعت نفت و گاز اظهار کرد: بهدلیل همین فرصتهای ایجادشده، خارجیها اکنون با بهترین پیشنهادها آمدهاند. شرکتهای خارجی برای اجرای پروژه مشتاق هستند. ما نیز خواهان رقابت هستیم و نمیخواهیم اصل رقابت از بین برود، زیرا ممکن است کارهای پست و کوچک را به ما بدهند. به همین دلیل گروههای کالاییمان را طبقهبندی کردیم. ظرفیت تولید و ساخت پیچیدهترین کالاها و تجهیزات صنعت نفت در داخل کشور وجود دارد که البته این ظرفیتها متفاوت است. در گروههایی که ظرفیت تولیدمان کم است، قصد افزایش آن را داریم و در گروههایی که ظرفیت تولیدمان بالاست، تمایل داریم آن را بهبود بخشیم و شاخصهای نوآوری خلاقیت و استانداردها را به آنها اضافه کنیم.
تیغ دولبه سرمایهگذاری در ایران
در همهمه جمعیتی که در سالن سران اجلاس بودند، مرد خارجی با موهای کمپشت سفید، جلوی دوربین خبرگزاری خارجی ایستاده بود و به سوالات گزارشگر پاسخ میداد. او «بیون اورسین هولم» نام داشت و رئیس شرکت نروژی Global Gas services بود. این شرکت بین سالهای 2000 تا 2005 در پروژهای مشترک واقع در خلیجفارس و دریای عمان با شرکت نفت ایران همکاری داشته اما به دلیل تحریمها مجبور به رهاکردن فعالیتهای خود شده بود. به گفته اورسین هولم، این شرکت اکنون به 19 شرکت بینالمللی خدمات ارایه میکند که همه آنها تمایل به سرمایهگذاری در ایران دارند.
او درباره کنفرانس و مدل جدید قراردادهای نفتی ایران اعتقاد دارد که تابستان امسال درکنفرانسی در لندن تا حدودی با قراردادهای جدید آشنا شدم. این سیستم جدید بسیار مورد قبول است، زیرا این قراردادها شباهت زیادی با قراردادهای مشارکتی دارد که در اروپا اجرا میشود و برای شرکتهای پیمانکار بسیار جذاب است.
او درباره تیغ دولبه سرمایهگذاری خارجی در ایران به «شهروند» گفت: با توجه به قراردادهای جدید تصور میکنم ایران کموبیش میتواند به سرمایه مورد نیاز خود دست یابد. این درحالی است که برخی شرکتهای بزرگ خدمات مهندسی تصور نادرستی از این قراردادها دارند. آنها تصور میکنند وارد ایران میشوند و پس از سرمایهگذاری میتوانند دستمزد خود را به دلار دریافت کنند. اما این تصور تا حدودی نادرست است. تصور من این است که سرمایهگذار میتواند مثلا مبلغ یکمیلیارد یورو در ایران سرمایهگذاری کند، اما باید فناوری و پول جهت اجرای پروژه را نیز فراهم کند. در این حالت دولت به او پول نقد پرداخت نمیکند بلکه به صورت کالا به کالا با او معامله میکند. دولت به جای دستمزد به آنها نفتخام میدهد.