گروه اقتصادی شهروند| خرید و فروش وام مسکن از بازار آزاد و در سال‌های گذشته دردسرهای حقوقی پیچیده‌ای ایجاد کرده بود. وام بانکی تا پایان پرداخت 12ساله به نام گیرنده ثبت شده بود و در صورت طفره رفتن خریدار از پرداخت اقساط یا فوت یکی از دو طرف و... مشکلات فراوانی به وجود می‌آمد. این دردسرها باعث شد برگه‌های بهاداری با نام اوراق امتیاز وام مسکن منتشر شود. این برگه‌ها به راحتی قابل خرید و فروش بود و مزیت بزرگ آن ثبت وام به نام خریدار به شمار می‌آمد که گره‌های حقوقی گذشته را ایجاد نمی‌کرد.
اوراق امتیاز وام مسکن چیست؟
این اوراق، برگه‌های بهاداری است که به شما این امتیاز را می‌دهد تا بدون سپرده‌گذاری بانکی و پشت سر گذاشتن نوبت چند ساله از وام مسکن بهره‌مند شوید. اوراق امتیاز وام مسکن، در برگه‌های 500‌هزار تومانی منتشر می‌شود. برای آن‌که بتوانید از 35‌میلیون تومان وام مسکن و 10‌میلیون وام جعاله برخوردار شوید، باید در مجموع 90 برگه از فرابورس خریداری کنید.  
قیمت اوراق نوسان دارد و برای خرید آن باید قیمت روز را از فرابورس یا اخبار اقتصادی رسانه‌ها جویا شوید. نرخ هر برگه امتیاز وام مسکن در اولین سال‌های انتشار حدود 120‌هزار تومان بود. این رقم بعدها تا حدود 38‌هزار تومان هم کاهش داشت اما میانگین قیمت آن در‌ سال گذشته حدود 67 تا 75‌هزار تومان بوده است. با افزایش مبلغ وام مسکن از 20 به 35‌میلیون تومان بازار اوراق، شرایط هیجانی را تجربه کرد و هر برگه آن به مرز 100‌هزار تومان نزدیک شد اما بانک مرکزی به موقع وارد عمل شد و بخشنامه محدودیت خرید اوراق را منتشر کرد. ایجاد محدودیت خرید اوراق باعث می‌شد از نفوذ دلال‌ها به بازار اوراق جلوگیری شود و قیمت آن به صورت حبابی افزایش نداشته باشد. این بخشنامه برای مدت کوتاهی اثرگذار بود و قیمت هر برگه را به حدود 76‌هزار تومان رساند. با شروع تابستان که معمولا به‌عنوان فصل رونق خرید و فروش در بازار مسکن شناخته می‌شود قیمت اوراق دوباره بالا رفت و درحال حاضر به 90‌هزار تومان رسیده است.
با این حساب برای برخورداری از وام 45‌میلیون تومانی مسکن باید 90 برگه 90‌هزار تومانی بخرید. به عبارتی قیمت تمام شده وام مسکن در فرابورس حدود 8‌میلیون تومان می‌شود.
از کجا و چطور بخریم؟
برای خرید اوراق وام مسکن باید به کارگزاری بانک مسکن مراجعه کنید. یادتان باشد حتما کارت ملی و شناسنامه و کپی آنها را با خودتان ببرید. آن‌جا باید چند برگه فرم پر کنید و بعد از آن یک کد معاملاتی برایتان صادر می‌شود. البته گرفتن کد معاملاتی چیزی بین 2 تا 4 روز زمان می‌برد. پس از گذشت زمان موردنظر باید برای دریافت کد معاملاتی و اوراق تان دوباره به همان کارگزاری مراجعه کنید. بعد از تحویل اوراق می‌توانید به نزدیک‌ترین شعبه بانک مسکن در محل سکونت تان بروید و تشکیل پرونده بدهید. زمان تشکیل پرونده و انجام مراحل بانکی بین دو هفته تا یک ماه است. با گذشت این زمان از بانک مسکن به شما اطلاع داده می‌شود که در یک تاریخ مشخص به همراه نماینده بانک مسکن به محضر بروید و وام 45‌میلیون تومانی خود را به صورت چک بانکی دریافت کنید.
دوره بازپرداخت و سود وام چقدر است؟
دوره بازپرداخت وام مسکن حداکثر تا 12‌سال است و کاهش این دوره با توافق بانک و مشتری امکان‌پذیر است. سود در نظر گرفته شده برای بازپرداخت وام مسکن به تازگی افزایش داشته است. با قوانین جدید اگر وام 45‌میلیون تومانی را از طریق سپرده‌گذاری و پشت سر گذاشتن نوبت وام دریافت کرده باشید سود وام‌تان 14‌درصد خواهد بود اما اگر از طریق خرید اوراق امتیاز وام مسکن اقدام کرده باشید باید 16‌درصد سود بپردازید.
شرایط فروش اوراق
اوراق امتیاز وام مسکن قابلیت خرید و فروش دارد. یعنی شما می‌توانید پیش از سررسید زمان انقضای دو ساله آن، اوراق‌تان را بفروشید. با محدودیت‌های جدید بانک مرکزی، خریداران اوراق تا 2 ماه پس از تاریخ خرید، حق فروش ندارند. اگر اوراق دست دوم خریده‌اید و 6 ماه به انقضای آن باقی مانده است این محدودیت شامل حال شما نمی‌شود و در صورت پشیمان شدن می‌توانید اوراق‌تان را بدون محدودیت دو ماهه به فروش برسانید.