آذر منصوری فعال سیاسی
کارآمدی مدیریت در سطح خرد و کلان، تابعی از روند دموکراتیک در یک کشور است. این امر البته در جوامع توسعهیافته معنا مییابد. جوامعی که به سطحی از توسعهیافتگی دست یافتهاند، به راحتی در مسیر دموکراسی گام برمیدارند و از این منظر در این جوامع ما شاهد مدیران لایقی هستیم که در عمل نیز توانایی و لیاقت خود را نشان میدهند. اتخاذ سازوکار دموکراتیک در درون خود نتیجهای را به همراه دارد که این نتیجه همانا، قدرت گرفتن وجه پرسشگری در میان مردم است. زمانی که مردم در یک جامعه این قدرت را دارند که بپرسند و مطالبه کنند، مدیران و مسئولان نیز در چنین جامعهای باید پاسخگوی خواستها و مطالبات مردم باشند و به همین دلیل نیز خود و فعالیتهایشان را با دقت و نظاممندی پیش میبرند. این امر درنهایت عاملی خواهد شد که مدیران نسبت به وقایع و فعالیتهای خود با حساسیت بیشتری جلو روند و کارآمدی بیشتری را شاهد باشیم. به همین دلیل نیز باید گفت که توسعهیافتگی از سویی و دموکراسی از سوی دیگر، ارتباط مستقیمی با کارآمدی دارد و هرقدر جوامع از قطار توسعهیافتگی عقب ماندهتر باشند، امکان رشد و پرورش مدیران لایق نیز در آنها کمتر خواهد شد و هرچه جوامع توسعه یافتهتر باشند، میتوان کارآمدی بیشتری را در آنها مشاهده کرد. اما آنچه میتواند یک جامعه را دارای مدیریت کارآمد سازد، همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره شد، مقوله نظارت است. زمانی که نظارت سازمان یافته، همهجانبه و در سطح خرد و کلان در جامعه وجود داشته باشد، مدیران برای پستی که در آن قرار گرفتهاند، اهمیت و ارزش بالاتری قایل میشوند. افراد جامعه نیز به عملکرد مدیران با دقت و وسواس نگاه میکنند و حرکت این دو قطب در کنار یکدیگر عاملی میشود که جامعه با قدرت به سمت کارآمدی حرکت کند. حرکت دو قطب جامعه یعنی مردم و مدیران در کنار یکدیگر عامل اصلاح
جامعه میشود.
اصلاحی که میتوان از آن تحت عنوان اصلاحات جامعهمحور نام برد. علیالقاعده در چنین جامعهای که در آن اصلاحات جامعهمحور وجود دارد، رویکرد دموکراتیک گسترش مییابد و شایستگان امکان حضور مییابند. حضور شایستگان نیز در مدیریت و اداره یک جامعه، نهتنها عامل افزایش همبستگی میشود، بلکه میتواند جامعه را به سمت بهبود زیرساختها هدایت کرده و از این منظر عامل افزایش کارآمدی در جامعه شود و چنانچه این اصول نادیده گرفته شود، بدونشک کشوری ناکارآمد خواهیم داشت که در آن مدیرانی نالایق هدایت جامعه را به دست گرفته و عامل به نابودی کشیده شدن جامعه را فراهم کردهاند. از اینرو باید توسعهیافتگی و حفظ اصول دموکراتیک در یک جامعه را پیش زمینه کارآمدی جامعه به حساب آورد.