گروه اقتصادی شهروند| «بخش کشاورزی عمدهترین مصرفکننده آب در ایران محسوب میشود که حدود 92درصد مصارف را به خود اختصاص میدهد. حال آنکه متوسط مصرف جهانی در این بخش حدود 70درصد است»؛ این آمار رسمی وزارت نیرو بسیاری از کارشناسان آبخیزداری و مردم را در مقابل پیامهای کاهش مصرف آب شرب قرار داده تا تأکید ویژه بر بالا بودن مصرف آب بخشهای غیرشرب فراموش نشود. چرا که بخش کشاورزی با این اعداد در مظان اتهام است؛ بخشی که در همه کشورهای توسعهیافته، موتورمحرک و پشتوانه نگهداری از اقتصاد و امنیت غذایی است 22درصد بیشتر از متوسط جهانی مصرف آب دارد! زیرا طبق گزارش فائو راندمان آبیاری کشاورزی ایران تنها 40درصد است که از کشورهای مشابه خود (از نظر اقلیمی، اجتماعی و اقتصادی) از قبیل هند، چین، مصر، سوریه، پاکستان، عربستان، ترکیه و لیبی هم کمتر است تا بحران کمآبی رقم بخورد. چراکه این رخداد تنها به دلیل کاهش سطح بارشها نبوده و کمبود استفاده از اصول علمی و نوین در آبیاری زمینهای کشاورزی صدمات زیادی را وارد کرده است.
تحرک دولت برای جلوگیری از هدررفت آب
اما در راستای تغییر وضع و کاهش مصرف آب بخش کشاورزی اقدامهایی شروع شده و برای اشاعه طرح آبیاری تحتفشار، روز گذشته علاوه بر افتتاح 100طرح کشاورزی بهطور همزمان، آبیاری تحتفشار در هزار و100هکتار از اراضی کشاورزی استان تهران به بهرهبرداری رسید تا در مقوله هدررفت آب بخش کشاورزی اقدامی عملی انجام شود. دولت برای بهبود روند کار در بخش کشاورزی، یکصد طرح این حوزه را با اعتباری بالغ بر 830میلیارد ریال همزمان با مناطق مختلف استان تهران در روستای آراد شهرستان ری به بهرهبرداری رسانده است. محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی در مراسم بهرهبرداری از این طرحها گفت: با توجه به ظرفیتهای قابلقبولی که در کشور در زمینه طراحی و تربیت نیروی انسانی بخش کشاورزی ایجاد شده دستاندرکاران بیش از گذشته به ارزش بخش کشاورزی و دامپروری پیبردهاند. طی چندسال اخیر با جدیتر شدن بحران کمآبی مقدمات برای اختصاص بودجه 1000میلیارد تومانی آن برای سالجاری در مجلس فراهم شد. وی افزود: 200هزار هکتار دیگر نیز با در نظر گرفتن کمکهای اعتباری از طریق منابع ریاستجمهوری و مقام معظم رهبری در دستور کار قرار دادهایم که امسال جمعا 400هزار هکتار از اراضی کشاورزی تحت آبیاری تحت فشار قرار میگیرد. در همین ارتباط وزیر نیرو نیز در اظهاراتی جداگانه اعلام کرد: در صورت تغییر نوع آبیاری کشاورزان حوضه زاینده رود از سنتی به تحتفشار از حجم زمینهای زیرکشت و محصولات کاسته نمیشود. حمید چیتچیان گفت: معتقدیم با تبدیل سیستمهای آبیاری به آبیاری تحتفشار بیش از 30درصد در مصرف آب صرفهجویی میشود و آب صرفهجویی شده به زاینده رود میرسد.
مزایای آبیاری تحتفشار
براساس این گزارش احمد طاهری کارشناس بخش تحقیقات کشاورزی درخصوص بهینهسازی مصرف آب در این حوزه گفت: در حال حاضر یکی از مکانیزهترین سیستمها، آبیاری تحتفشار است که برای آبیاری در سطوح بزرگ و یکپارچه استفاده میشود. اجرای سیستم آبیاری تحتفشار در مزارع موجب افزایش کمی و کیفی محصولات خواهد شد. براساس آمارها، اجرای آبیاری قطرهای در هر هکتار، بهطور متوسط 30درصد به تولید محصول میافزاید.