شهروند| هماکنون به دلیل گرانی، تأمین دشوار و از همه مهمتر آلایندگی بسیار بالای بنزین، کشورهای زیادی به فکر جایگزین کردن سوختهای ایمنتر به جای بنزین هستند که در این ستون شناخته شدهترین سوختهای جایگزین معرفی میشود.
دي متيل اتر ( DME)
دير زماني نيست كه «دي متيل اتر»یا «دی ام ای» بهعنوان سوخت براي خودرو مطرح است ولی پاک بودن آن باعث شده است تا مورد توجه زیادی قرار گیرد. این سوخت از گاز طبيعي یا زیست توده بهدست ميآيد و این ماده را میتوان مانند LPG بهکار برد. اشتعال این ماده شبیه گاز طبیعی است و در این ماده مقدار NO2 و مشتقات سولفور بسیار پایین و کمتر از 15ppm است. این نشانگر مزیتهای زیست محیطی DME است و به عبارتی دوست محیطزیست است. مصرف انرژی آن در خودروهای سبک بهطور قابل ملاحظهای کمتر از بنزین است و روش تولید آن بسیار شبیه به روش تولید متانول و ذخیرهسازی آن در خودرو مانند LPG است.
دی متیل اتر از بنزين گرانقيمتتر است اما در درازمدت ممکن است به لحاظ قیمت با گازوئیل رقابت کند. این سوخت براي انسان مسموميت ايجاد نميكند ولي موجب تحريك چشمها و سيستم تنفسي ميشود. يكي ديگر از سوختهاي پيشنهادي در خودروها بوده ولی جهت نگهداري آن نياز به مخازن حجيم و سنگين است.
DME دارای مزیت زیستمحیطی است که یک انرژی چند منظوره پاک (تمیز) برای قرن21 به شمار میرود. درحال حاضر بهعنوان ماده سرمازا و مولد فشار بهعنوان جانشینی برای کلر و فلوئور کربن استفاده میشود.
ویژگیهای خاص DME سبب شده است که بهعنوان جذابترین جایگزین LPG (گاز مایع) و نفت کوره و بهعنوان یک سوخت پاک و بدون دود شناخته شود. مهمترین ویژگی DME علاوه بر خصوصیات شیمیایی آنکه منجر به ایجاد بازارهای متعدد برای آن خواهد شد هزینه سرمایهگذاری کمتر آن نسبت به پروژههای LNG و GTL است.
استفاده در خودروهای سنگین
در حال حاضر، نفت کوره مورد استفاده در کامیونها و اتوبوسها در شهرهای بزرگی چون توکیو، عامل اصلی آلودگی هوا محسوب میشود از اینرو تحقیق و توسعه روی موتورهای DME، بهعنوان جایگزین موتورهای دیزلی شروع شده است البته عرضه تجاری این موتورها در بلند مدت امکان خواهد یافت.
مصرف DME در نیروگاهها
نشر آلايندهها در دیامای بسيار شبيه گاز طبيعی است. نرخ گرما يا Heat rate آن از گاز طبيعی پايينتر است و میتوان نتيجه گرفت كه كارآيی انرژي DME از گاز طبيعی بالاتر است. مقدار برق ايجاد شده توسط DME از گازطبيعی در مقادير يكسان بالاتر است. فناوری DME، اثبات شده است و كارخانههای تبديل گاز طبيعی به DME بسيار مشابه كارخانههای توليد متانول هستند. به عبارتی هيچگونه مشكل فناوری برای تولید آن وجود ندارد.
در حال حاضر بسياری از كشورهای درحال توسعه ازجمله هندوستان، درصدد استفاده از اين سوخت نوين هستند و در عين حال شركت ملی نفت ايران نيز در اين زمينه فعاليتهايی را آغاز کرده است.
كاربردهای DME در بازار
يكی از مواردي كه برای بكارگيری انرژي مورد توجه است جنبههای تجاری آن و وجود بازار است. يكی از مهمترين بازارهای مصرف DME نيروگاهها هستند. درحال حاضر پيشبينی میشود كه اين سوخت بتواند در يك نيروگاه 900 مگاواتی مصرف شود. تمام انتخابها برای LPG (گاز فشرده مايع) را میتوان به DME تغيير داد و به عبارتی در حملونقل نيز میتوان از آن استفاده کرد.
سوخت نيروگاهها
در حال حاضر، در ژاپن ازLNG، LPG و نفت خام و زغالسنگ بهعنوان سوخت در نيروگاهها استفاده میشود. نفت خام و زغال هر دو
آلوده كننده محيطزيست هستند و استفاده از آنها به اقدامات جبراني براي كاهش آلودگي هوا نياز دارد. به عبارت ديگر، آلودگي دیاكسيدكربن حاصل از نفت و زغال به مراتب بيشتر از LNG است. LNG و LPG سوختهاي پاكي محسوب ميشوند، اما از يك طرف هزينههاي سرمايهگذاري LNG بالا است و از طرف ديگر، عرضه LPG خاورميانه به آسياي جنوب شرقي و كشورهاي خاور دور محدود است. در مقابل، DME يك سوخت پاك است، همچنین كل هزينه سرمايهگذاری آن، به خاطر وجود زيرساختهای LPG كه با اندك تغييراتی قابل استفاده برای DME هستند، بسياركم است. از سوی دیگر منابع DME محدود به منطقه و كشور خاصي نيست و ذخاير كوچك گاز طبيعي با هزينه اندكي قابل استفاده برای توليد DME است. بنابراين، به نظر ميرسد كه DME سوخت آينده نيروگاهها خواهد بود.