شهروند| کسانی که درگیر گرفتن تسهیلات هستند در این خصوص بیشتر از سایرین صحبت می‌کنند. کافی است صحبت از تسهیلات و اعتبارات شود تا بیش از هر چیز دیگری به بدهکاران بانکی و مطالبات بانک‌ها (که معوق شده و کسی هم به سراغ آنها نمی‌رود و وصول نشده) اشاره کنند. اما نکته این‌جاست که شاید در عمل این چنین نباشد و مردم بیش از چیزی که در بانک‌ها سپرده‌گذاری کرده‌اند، دریافت تسهیلات گرفته‌اند!
براساس قوانین پولی بانکی، بانک به‌عنوان وکیل سپرده‌گذاران اجازه دارد تا پول‌‌های سپرده شده به بانک را فقط در محلی هزینه یا مصرف کند که سپرده‌گذار به وکیل خود یعنی بانک اجازه
داده است.
حال با اعلام این خبر که نسبت تسهیلات‌دهی بیشتر از سپرده‌ها شده است، این پرسش مطرح است که بانک‌ها از چه منبع دیگری اضافه پرداخت تسهیلات را تأمین کرده‌اند.
در سال‌های پیش از این، معمول بود که بانک‌ها با اضافه برداشت از حساب خود نزد بانک مرکزی این تسهیلات را پرداخت می‌کردند اما براساس اعلام‌های گذشته، این روند تا چندی پیش
متوقف شد. در این خصوص روز گذشته میرمحمد صادقی، مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی با بیان این نکته اشاره داشته که بانک‌ها در 5 ماه گذشته بیش از سپرده‌های دریافتی تسهیلات اعطا کرده‌اند. به این معنا که معادل 100درصد سپرده‌های دریافتی 106درصد تسهیلات ارایه کرده‌اند؛ یعنی در عمل مانده تسهیلات، رشد منفی 6.6درصد داشته است.
حالا همین اندازه که در 5 ماه از سال این اتفاق رخ داد هشدار مهمی برای بانک‌هاست. چراکه این روند همزمان و همراه با مطالبات معوق بانک‌ها نوسان داشته و درحال رشد است. آمارهای رسمی بانک مرکزی حاکی از آن است که تا پایان اسفندماه 1393 مطالبات غیرجاری بانک‌ها اعم از دولتی و خصوصی به رقم 93هزار میلیارد تومان
رسیده است.
مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی همچنین با اشاره به آمار 5ماهه گفته است: کل مانده تسهیلات پرداختی قرض‌الحسنه تا پایان خردادماه امسال 327هزار میلیارد ریال بوده است، کل منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها تا پایان خردادماه امسال پس از کسر سپرده قانونی 308هزار میلیارد ریال بوده است. بنابراین بانک‌ها بیش از منابع قرض‌الحسنه، تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت کردند و به عبارت دیگر، نسبت به تسهیلات قرض‌الحسنه به منابع قرض‌الحسنه 106درصد تا پایان خردادماه
امسال بود.
سیدعلی‌اصغر میرمحمد صادقی، با اشاره به رشد منفی 6.6درصدی سپرده‌های قرض‌الحسنه در
5 ماه اول امسال گفت: از ابتدای امسال تا پایان
30 مرداد 267هزار و 74 نفر تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج دریافت کرده و اعتبار اختصاص یافته برای آن 8هزار‌میلیارد ریال بوده است.
وی تصریح کرد: درحال حاضر 555هزار نفر در صف انتظار برای دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج هستند که حدود 60هزار نفر آن مربوط به سال گذشته است، البته به نظر می‌رسد بخش عمده این 60هزار نفر ناشی از دوگانگی آمارهای بانک‌ها است و افراد زیادی از‌سال قبل
باقی نمانده‌اند.
میرمحمد صادقی با بیان این‌که بانک‌ها سرفصل‌های دیگری برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه دارند، گفت: پرداخت تسهیلات به زندانیان، اشتغال مددجویان سازمان بهزیستی، اشتغال مددجویان کمیته امداد امام‌خمینی(ره)، وام خوداشتغالی، مشاغل خانگی، سایر نیازهای ضروری و ودیعه مسکن جزو تکالیفی بوده که بانک‌ها در سال 93 بابت آن 52هزار میلیارد ریال پرداخت کرده‌اند. در سال گذشته 39هزار میلیارد ریال تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج پرداخت
شده است.
وی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود بانک‌ها سپرده‌های قرض‌الحسنه را به سرفصل سرمایهگذاری منتقل می‌کنند، گفت: چنین چیزی تخلف است و بانک نمی‌تواند سپرده‌های قرض‌الحسنه را سرمایهگذاری کند.
مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی درخصوص این شائبه که بانک‌ها بخش عمده منابع قرض‌الحسنه را به کارکنان خود تسهیلات پرداخت می‌کنند، اظهار داشت: ما به بانک‌ها تأکید کردیم که باید به کارکنان خود از منابع داخلی و غیرسپرده‌ای تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت کنند که درحال حاضر بسیاری از بانک‌ها از همین منابع داخلی و غیرقرض‌الحسنه‌ای به کارکنان خود تسهیلات می‌پردازند.