شهروند| «30هزار هکتار از اراضی کشاورزی جنوب تهران با آب‌های آلوده آبیاری می‌شود.» سال‌هاست، سلامت سبزیجات و صیفی‌جات اراضی جنوب تهران زیر سوال است. سلامتی محصولاتی که در پایتخت میلیونی توزیع می‌شوند و تهدیدی جدی برای سلامت تهرانی‌ها به حساب می‌آیند.
این تهدید چند‌سال پیش با شیوع بیماری وبا، شکل جدی‌تری به خود گرفت و حساسیت‌ها نسبت به آبیاری این اراضی با آب‌های آلوده را بالاتر برد. در آن روزها، در باره نحوه مصرف سبزیجات توصیه‌های بهداشتی بسیاری می‌شد و شست‌وشوی سبزیجات را دارای مراحلی می‌کرد تا آلودگی‌ها را از سبزیجات دور کند و احتمال ابتلای مصرف‌کنندگان به بیماری را کاهش دهد. افزایش حساسیت به سلامت سبزیجات و صیفی‌جات جنوب تهران، تنها به اظهارنظرهای مسئولان شهری و بهداشتی محدود ماند و کاری برای رفع معضلی به نام آبیاری سبزیجات اراضی جنوبی تهران با آب‌های آلوده و فاضلاب انجام نشد.
حالا خبری نگران‌کننده‌تر از ماجرای قدیمی که پایتخت‌نشینان هر از گاهی با اظهارنظرهای مسئولان شهری در جریان آن قرار می‌گیرند، شنیده می‌شود، آبیاری 30هزار هکتار از اراضی کشاورزی جنوب پایتخت با آب‌های آلوده. این خبر را رئیس ستاد محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران می‌دهد. علی‌محمد شاعری در نظارت دوره‌ای از وضع محیط‌زیست منطقه 20 با بیان این‌که سالانه بیش از 300میلیون مترمکعب از روان آب‌های خروجی شهر تهران به مصارف مستقیم کشاورزی می‌رسد، این خبر را داد و گفت: «به‌طور کلی حدود 30هزار هکتار از اراضی کشاورزی جنوب تهران با آب‌های آلوده آبیاری می‌شود.»
او با تأکید بر این‌که اگرچه با تلاش شهرداری منطقه 20 و همکاری کشاورزان، بخشی از زمین‌های کشاورزی با آب سالم آبیاری می‌شوند، ادامه داد: «هنوز بخش عمده‌ای از اراضی محدوده جنوب تهران آلوده به پساب‌های فاضلاب است که امیدواریم در آینده‌ای نزدیک این اراضی نیز عاری از مواد آلاینده زیست‌محیطی شود.»
رئیس ستاد محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران یادآوری کرد: «در شهر تهران روزانه بالغ بر 2میلیون مترمکعب فاضلاب تولید می‌شود که هم‌اکنون حدود 40درصد فاضلاب تولید شده به تصفیه‌خانه‌های فاضلاب انتقال داده می‌شود و 60درصد دیگر آن در چاه‌های جذبی و آب‌های سطحی دفع می‌شود.»
او با بیان این‌که حجم خروجی آب‌های سطحی از شهر تهران سالانه معادل 420میلیون متر مکعب است، افزود: «درحال حاضر سالانه به‌طور متوسط بیش از 300میلیون مترمکعب از روان آب‌های خروجی از شهر تهران به مصارف مستقیم کشاورزی می‌رسد.»
به گزارش روابط‌عمومی ستاد محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، او بیان کرد: «از نظر وظایف سازمانی جلوگیری از آلودگی محصولات کشاورزی در اثر آبیاری با روان آب‌های آلوده در حیطه وظایف شهرداری تهران نیست با این حال به دلیل حساسیت موضوع و احساس وظیفه در قبال سلامت شهروندان تهرانی، شهرداری در بخش‌های مختلف به انجام فعالیت‌هایی برای کاهش آلودگی محصولات و خاک‌های جنوب شهر تهران اقدام کرده است.»
شاعری به برخی از اقدامات شهرداری تهران درخصوص رفع آلودگی محصولات و زمین‌های کشاورزی جنوب تهران اشاره و تصریح کرد: «تصویب ماده 27 برنامه 5ساله دوم شهرداری تهران با هدف ایجاد همکاری با سازمان‌های متولی در شورای اسلامی شهر تهران، تهیه سند همکاری جهت جلوگیری از آلودگی اراضی جنوب تهران و ارسال به شورای اسلامی شهر، اجرای پروژه بازچرخانی و استفاده مجدد از روان آب‌های آلوده در مصارف عمومی و فضای سبز در برخی مناطق، همکاری با شرکت فاضلاب تهران برای تسریع در روند احداث شبکه فاضلاب تهران و... ازجمله اقداماتی است که توسط شهرداری تهران برای کمک به تصفیه فاضلاب و کاهش آلودگی از جنوب شهر تهران انجام شده است.»
او اظهار امیدواری کرد که «با تخصیص اعتبار و تسهیلات کافی از سوی دولت به وزارت نیرو جهت تکمیل و کمک به مردم به منظور خرید انشعاب هرچه سریع‌تر شاهد بهبود وضع فاضلاب شهر تهران و بازچرخانی و استفاده مجدد آن توسط شهروندان باشیم.»
در سال‌های اخیر، هرگاه خبر آبیاری زمین‌های کشاورزی جنوب تهران با آب‌های آلوده به میان آمده، توصیه‌هایی از سوی کارشناسان حوزه بهداشت مطرح شده تا آلودگی را از سبزیجاتی که با آب‌های آلوده آبیاری شده‌اند، دور کند. آنها همواره توصیه می‌کنند که سبزیجات در چهار مرحله شست‌وشو شود. اولین مرحله شست‌وشو با آب و زدودن خاک یا مواد زائد همراه سبزی است، مرحله دوم اضافه کردن مایع ظرفشویی به سبزی است که در آب خیسانده شده، در این مرحله انگل‌زدایی صورت می‌گیرد. مرحله سوم باید سبزیجات را با یک قاشق پرکلرین یا محلول ضدعفونی‌کننده سبزیجات به مدت 3 تا 5 دقیقه با آب بخیسانیم. آخرین مرحله آبکشی سبزی با آب است.
در کنار این مراحل توصیه‌های دیگری هم به مصرف‌کنندگان سبزی می‌شود، هرگز از نمک برای ضدعفونی کردن سبزیجات استفاده نکنید و حتما در زمان شست‌وشوی سبزیجات از مایع ظرفشویی و ماده ضدعفونی‌کننده استفاده کنید. مایع ظرفشویی برای جدا کردن تخم‌انگل‌ها از سبزیجات مناسب است و ماده ضدعفونی‌کننده میکروب‌های سبزی را از بین می‌برد.
در سال‌های گذشته این توصیه‌ها تنها، صورت مسأله را پاک کردند، چراکه هر سال با مطرح شدن خبر آبیاری زمین‌های کشاورزی جنوب تهران با آب‌های آلوده، شنیده می‌شوند و تنها پیامدهای مصرف سبزیجاتی که با آب‌های آلوده آبیاری شده‌اند را کاهش می‌دهند و داستان آبیاری با آب‌های آلوده به قوت خود باقی‌است و حالا خبرها از آبیاری هزاران هکتار از اراضی کشاورزی آن هم بیخ گوش پایتخت با آب‌های آلوده حکایت می‌کنند. حکایتی که سلامتی مردم را زیر سوال می‌برد.